Hôm nay lần đầu tiên Tú Anh được nhận bổng lộc, nàng vui vẻ rảo bước về phòng, đã thấy Dương Đức ngồi ngoài hiên, tay viết vội gì đó vào quyển sổ giấy vàng như đồ cổ. Nàng đi đến, ngồi xuống cạnh y.
-Thầy đang làm gì thế?
Dương Đức không nhìn nàng, chỉ đáp.
-Viết nhạc phổ.
Nàng oà lên.
-Thầy đa tài thật đấy! Lại còn làm nhạc sỹ à?
-Chiều nay thầy đi đến chỗ này với tôi.
Y chỉ nói, rồi đứng dậy. Tú Anh cũng đứng theo, tò mò nhìn y.
-Đi đâu thế?
-Đến đó rồi biết.
Tú Anh đi theo Dương Đức dạo giữa phố thành Thăng Long nhộn nhịp và cổ kính. Nàng ngước mắt nhìn cái vui tươi của con người trong thành cổ, ánh mắt lấp lánh trải khắp nơi. Dương Đức nhìn nàng, rồi phì cười khẽ.
-Vào trong kia đi.
-Là nhà sách sao?
Cả hai đi giữa những kệ sách bằng gỗ mộc mạc và có phần thô sơ, nàng chạm tay vào từng gáy sách được may cẩn thận.
-Thầy chưa từng đến hiệu sách sao?
-Người ta đọc trên thiết bị điện tử, phần mềm hình ảnh hóa thông tin để đọc, tôi ít đọc sách giấy lắm.
Nói rồi, nàng mới bặm môi nhìn sang y đang khó hiểu.
-Ý tôi là, có chứ, mà tôi chưa đến hiệu sách này bao giờ thôi.
Y gật gù, rồi nàng bỗng kéo y lại, chộp lấy một quyển sách.
-Nếu là sách giấy, hồi bé tôi có trò này hay lắm! Gọi là bói sách!
-Bói...sách?
Dương Đức nhếch mày nhìn nàng, rồi cũng chịu khó chăm chú dõi theo nàng thoăn thoắt lật từng trang.
-Đầu tiên, tôi lấy bừa quyển này vậy. Tiếp đến, thầy sinh ngày mấy?
Y đằng hắng nhìn quanh rồi hạ giọng.
-Thầy hỏi làm gì?
-Trời ạ ngày sinh thôi mà, có hỏi bát tự của thầy luôn đâu.
-Hai lăm tháng Giêng.
-Rồi, lật đến trang hai mươi lăm, chữ số một từ trái qua. Hai mươi lăm cộng một hai mươi sáu...
Dương Đức lặng nhìn đôi môi nhỏ kia tính tới tính lui cái gì đó y không hiểu, chỉ thấy mình cũng thật rãnh rỗi thuận theo nàng.
-Rồi, chữ ái, câu này tức là, Sắp có người yêu!
Y vờ ồ lên trước vẻ mặt hào hứng của nàng, khoanh tay gật gù ra vẻ.
-Vậy sao?
Nàng huých nhẹ tay y, cười tít mắt.
-Tính ra vậy cũng sắp đến sinh nhật của thầy rồi nhỉ?
Dương Đức gật gù, rồi y nhớ ra cái gì đó, sắc mặt hơi se lại. Tú Anh cất lại quyển sách, thuật tay vuốt một lọn tóc rơi xuống trước trán.
-Hôm đó chúng ta đi đâu chơi nhỉ? Hay là đi ăn..
-Đi hôm trước đó đi, hôm đó, tôi muốn dành thời gian cho bản thân.
Nàng gật gù rồi say mê lên kế hoạch.
-Rủ thêm Gia Kính và bọn Lư Văn đi nữa.
Y tựa trên giá sách, cố nén tiếng thở dài rồi đi theo nàng.
Cả hai tản bộ trên phố một lúc thì đến một cửa hiệu lớn, dường như là bán nhạc cụ.
-Vào trong nào.
Đây là chỗ y muốn dắt nàng đến sao? Chắc là y viết được nhạc phổ, muốn gảy thử khúc nhạc xem sao.
Cả hai vừa bước vào, đã thấy một sảnh đường có trần rộng lớn, dường như làm ăn rất phát đạt. Hai trụ gỗ to giữa sảnh có ốp hoa văn khảm ngọc trông rất bề thế. Hai dãy nhạc cụ được xếp ngăn nắp trên bàn tả hữu, đều rất chi li tỉ mỉ. Một lão nhân ăn vận tươm tất đã vội đi đến, cúi đầu.
-A..
Dương Đức liền đưa tay chẳng để ông nói hết.
-Hôm nay tôi đến đây để thử đàn một chút, liệu chủ hiệu có phiền?
Ông nhìn sang Tú Anh đang ngó nghiêng xung quanh rồi cúi đầu.
-Quý khách cứ tự nhiên. Xin mời.
Nàng đi theo y vòng qua những dãy đàn được đặt trên bàn gỗ, rẽ vào một khoảnh sân nhỏ tràn ngập ánh nắng, bên dưới gốc cây tùng già có rất nhiều bàn thấp để nhiều loại nhạc cụ khác nhau. Thì ra thời này đã có chỗ để thử nhạc cụ rồi.
Thấy Dương Đức ngồi xuống một chiếc bàn ngay dưới tán cây, Tú Anh cũng đến. Y phất ống tay áo dài, lặng lẽ mở cuốn nhạc phổ, chậm rãi cân chỉnh dây đàn.
-Thầy đàn sao?
-Chứ thầy muốn đàn không?
Tú Anh vội xua tay. Nàng cười trừ nhìn theo ngón tay nam nhân xương xương đẹp ma mị, lướt trên dây đàn.
-Thầy đa tài đa nghệ thật đấy.
Dương Đức nhìn vẻ chống cằm của Tú Anh, nhếch đôi môi cười, làm Tú Anh hơi thất thần.
-Vậy sao? Tôi thấy thầy có vẻ cũng biết đàn mà, đang giấu nghề thôi đúng không?
-Ây, chỗ này không phải đàn như vậy đâu.
Nàng nhìn vào nhạc phổ, cứ như tiềm thức của thân xác này mách bảo nàng.
Dương Đức thấy nàng sấn tới ngồi xuống bên cạnh mình, y bất giác đỏ mặt. Tú Anh chỉ đặt tay lên dây, mắt nhìn nhạc phổ mà y soạn ra. Nam nhân lặng nghe tiếng đàn của mình, thâm tâm nhớ đến ngày hôm ấy, tiếng đàn ngọt ngào chảy vào tâm y.
-Thầy cũng đàn thật xuất thần. Thầy nghĩ, ta có thể dùng nhạc phổ này để cho các cầm sư tập hay không?
Nàng vừa đàn vừa nghiêng nhẹ mái đầu, hàng mi nhìn từ phía y thật cong, thật dài, thật đẹp. Dương Đức vội quay đi.
-Muốn đưa cho người ta luyện tập, thì trước hết phải biến nó thành một bài học đã.
Y gật gù nửa tỏ nữa không. Tú Anh nói tiếp.
-Mỗi bài học thầy đưa ra, đều phải có ý nghĩa thực tiễn, có nền tảng dựa trên cái gì, là bài trình độ sơ cấp, trung cấp hay trung cấp. Có như vậy cầm sư học mới có thể đúng bài bản. Giáo dục thì luôn phải có bài bản.
-Thầy có vẻ rất am hiểu giáo dục?
Tú Anh vẫn đàn, ngón tay nhỏ lướt trên dây đàn.
-Giáo dục muốn am hiểu được nó, thì phải đam mê trước đã. Tôi đam mê truyền thụ nền giáo dục tân tiến đến mọi người, càng muốn nhiều người biết và có cơ hội tiếp cận nó.
Y thú vị gật đầu, nhìn vào đôi mắt nhỏ kia.
-Vậy, làm cách nào để có thể để nhiều người biết đến?
Nàng cười khẽ, cong tay kết thúc bản nhạc rồi quay lại đối diện y.
-Muốn nhiều người biết đến, nhiều người tìm hiểu, thầy phải phổ cập. Trước hết phải phổ cập tầm quan trọng. Đến một cấp độ cao hơn, khi có nhiều nơi cung cấp cùng một chất lượng giáo dục, thầy sẽ cần những giá trị cộng thêm và quảng cáo trên đó.
-Quảng...cáo?
-Quảng cáo có rất nhiều công cụ, tuỳ theo sản phẩm mà ta muốn quảng cáo là gì. Sau khi quảng cáo rồi, ta cần để họ thử, giống như ông chủ hiệu đàn này cũng để chúng ta thử đàn. Cuối cùng là cần có những quà tặng đặc biệt để có thể thuyết phục họ ở lại.
Y trầm trồ nhìn nàng. Đây có lẽ là lần đầu y được nghe một ý tưởng mới lạ như vậy. Nếu được, nàng sẵn sàng dạy thứ này thay cho Tứ thư ngũ kinh. Tú Anh hít một hơi rồi cười nói.
-Chúng ta đi thôi, để tôi chỉ cho thầy những ví dụ.
Nàng đứng dậy, chân tê cứng vì ngồi nãy đến giờ, liền loạng choạng ngã ầm xuống. Dương Đức hoảng hồn đỡ lấy nàng, tay y vô thức ôm qua chiếc eo nhỏ xíu kia, cả hai nằm xuống nền cỏ. Giờ khắc gần kề y sát như vậy, nàng bỗng nghe tiếng tim đập nhanh, càng không biết là tim của mình hay là tim của y nữa.
-Thất lễ rồi.
Nàng vội ngồi dậy, đằng hắng rồi đứng dậy bỏ đi mất. Dương Đức lặng lẽ ngồi yên đó, y nhìn bàn tay mình một chốc rồi khẽ mím môi.
____
Tú Anh xốc lại túi tiền trong tay, nhưng mà nàng sực nhớ đến những tình huống bị giật túi như trong phim cổ trang liền vội cất vào tay áo. Dương Đức cũng đi lại, y chắp tay sau lưng lững thững đi theo nàng la cà khắp phố phường.
Nàng cầm một xiên đồ hấp, chỉ tay lên phía lầu cao kia.
-Thầy nhìn xem, toà lầu đó cao như vậy, một mình một cõi, xung quanh không bị che chắn bởi toà nhà khác hay cây cối, sẽ có thể giăng bạt to, vẽ lên thông tin quảng cáo để người đi qua có thể thấy được. Đó là biển quảng cáo ngoài trời.
Y gật gù, trông lên đó. Tú Anh cắn một miếng, rồi suy nghĩ.
-Có thể không phải 100% người kinh thành đều biết chữ. Nhưng đối tượng thầy muốn quảng cáo đến là sản phẩm giáo dục nên đều là người biết chữ, cho nên không thành vấn đề.
Bỗng nhiên, từ phía xa một vó ngựa truyền đến. Tú Anh quay đầu đã thấy một nam nhân trẻ tuổi cưỡi ngựa tiến đến, nét mặt có phần hao hao giống Dương Đức, đặc biệt là sóng mũi thẳng băng.
Chỉ thấy Dương Đức hơi cau mày. Nam nhân kia nhảy phịch xuống đất, dáng người dong dỏng cao. Không phải là dáng người vai ngực nở nang như Dương Đức, chàng trai này gầy hơn, nhưng lại có phần đáng yêu.
-Anh, đi dạo sao?
Thấy y nhìn sang mình, Tú Anh liền nhìn lên Dương Đức. Y đằng hắng rồi nói.
-Đây là em trai của tôi, Dương Thắng.
Dương Thắng kia dường như hơi nén ý cười, gật đầu chào Tú Anh.
-Chào công tử, tôi là Anh Võ, trợ giáo ở Quốc tử giám.
Y à lên, nét mặt có phần vui vẻ.
-Thầy cứ gọi ta là Dương Thắng được rồi.
Lúc này, y mới quay sang anh trai, nét mặt vẫn không đổi.
-Anh, mẹ bảo em đến tìm anh về. Vừa rời khỏi nhà đã gặp ngay anh rồi.
Y lặng lẽ quay sang nàng.
-Thầy về trước đi, tôi đi với em trai một chút.
Tú Anh ậm ừ rồi đưa tay chào Dương Thắng. Hai người họ cứ thế rời đi, còn chẳng buồn hỏi nàng có biết đường về không.
*
Hôm nay bỗng Tư nghiệp đánh kẻng từ sớm, bắt các trợ giáo dậy, tập trung ở Văn trì. Lúc nàng tất tả chạy đến mới biết hôm nay Thái hậu đại giá quang lâm. Nàng dáo dác nhìn quanh nhưng không tìm thấy Dương Đức, chết thật, chẳng lẽ hôm qua y không về.
Gia Kính kéo nàng vào hàng, tất thảy đứng thẳng tắp thành một hàng ngang.
Thái hậu vẫn ngồi sau rèm che, xung quanh đều là cờ lọng, người hầu và cận vệ.
Đợi Tư nghiệp cúi đầu rồi, Thái hậu mới lên tiếng.
-Hôm nay bổn cung sớm đã xa giá đến đây, vốn là để xem qua, rốt cuộc người dạy Nho tác phong ra sao.
Nàng len lén nhìn lên rèm che, chỉ thấy một thân ảnh nữ nhân, tóc vấn cao và gắn thêm trâm phượng.
Tư nghiệp vội lên tiếng.
-Hồi bẩm Thái hậu, hôm nay các trợ giáo không có lớp, nên chúng thần cũng để cho các học sĩ được nghỉ ngơi. Còn ngày thường đều là dậy từ đầu canh năm.
-Tư nghiệp cũng có phần nuông chiều các trợ giáo của mình quá rồi đấy.
Trong câu nói này nghe có sự căm ghét. Tú Anh hiểu được phần nào. Có lẽ Thái hậu là người sùng đạo Phật, cho nên giờ chưa thể mở lòng chấp nhận được Nho giáo.
-Mong Thái hậu cảm thông cho, Nho giáo đề cao đạo đức, chỉ cần các học sĩ vẫn tuân theo nề nếp kỷ cương, thì không có việc gì lá quá đáng.
Câu nói đó xuất phát từ phía xa, từ một vị quan nhân vóc người cao lớn. Người đó chừng ba mươi mấy tuổi, nét mặt sáng thông tuệ và vạn phần uy quyền. Tú Anh khẽ cảm thán, người này mai đây nhất định sẽ càng bay cao.
-Thần, Lê Văn Thịnh, khấu kiến Thái hậu.
Nàng nhìn y đứng lên phía trước, như là cùng với Tư nghiệp bảo vệ cho các học sĩ trẻ.
-Lê Thị lang quả thực là cái gì cũng muốn nhúng tay vào. Khanh là Thị lang bộ Binh, không phải bộ Lại, việc gì phải can hệ vào chuyện của Quốc Tử giám?
Y cúi đầu cười, nét mặt bất tuân. Nàng dường như đoán ra được ít nhiều cuộc chiến này.
-Thần đúng không phải là người của bộ Lại, nhưng vẫn là Trạng nguyên đầu tiên khoa thi Minh kinh bác học và Nho học tam trường. Thái hậu, thứ cho thần không thể không bảo vệ cho những Học sĩ đạo Khổng.
Người này chính là Trạng Nguyên đầu tiên của kì thi Nho giáo đầu tiên sao? Nàng cố lục trong trí nhớ, rốt cuộc triều đại này là vị vua nào đang trị vì? Vị Thái hậu này là ai mà lại quyền lực như thế?
Thái hậu chỉ cười lạnh, phượng quan khảm ngọc rung rinh trong gió, bà phất ống tay áo thêu phượng hoàng uốn lượn.
-Được, ta không trách các trợ giáo của các ngươi.
-Đa tạ Thái hậu nhân từ.
Nàng nhìn các học sĩ khác đều cúi gập người liền làm theo.
-Ai trong các ngươi là trợ giáo Công Anh Võ?
Nghe Thái hậu hỏi đến, tất thảy các học sĩ đều nhìn sang Tú Anh đang chết đứng. Nàng trừng mắt nhìn Gia Kính, y cũng tròn mắt nhìn nàng.
Lê Văn Thịnh khẽ quay đầu, nàng liền bắt gặp ánh mắt y. Một ánh mắt nhiều toan tính.
Nàng siết chặt lòng bàn tay, tiến lên gần chỗ Thị lang bộ Binh, cúi đầu.
-Thần, trợ giáo Công Anh Võ, khấu kiến Thái hậu.
Tú Anh căng thẳng nhìn lên chỗ bà, nàng thật sự không biết có phải bà đã phát hiện ra nàng là người gảy đàn hôm đó hay không?
-Dáng vẻ thư sinh, vóc người nhỏ bé, làm thầy như ngươi, làm sao có thể để giám sinh của minh nể phục?
Nàng mím môi, người không biết chắc sẽ nói nàng có gây thù chuốc oán với Thái hậu mất. Lời lẽ nhắm vào nàng như vậy.
Lê Văn Thịnh liền chắp tay tâu.
-Hồi Thái hậu, không biết Công trợ giáo đã gây ra lỗi lầm gì. Nhưng trước nay Anh Võ tài trí đều hội đủ, dạy học hết lòng, đa tài đa nghệ, trách hắn không được giám sinh nể phục thì có thiệt thòi cho hắn quá.
Nàng nhìn sang y, người này có quen biết nàng sao? Hay chỉ đơn thuần là muốn giúp một Nho sĩ?
Tư nghiệp cũng vội chắp tay tâu.
-Hồi Thái hậu, Công trợ giáo đảm nhận hạ xá sinh cũng đã một năm nay, chưa từng có sai sót. Tài trí cũng không thua kém ai, các giám sinh đều tuân theo. Xin người không cần lo lắng.
Nàng cắn răng nhìn lên bà, gương mặt hiện rõ nét mặt cứng cỏi.
-Xin Thái hậu chỉ rõ, nếu chỉ vì ngoại hình của thần mà đánh giá năng lực của thần, quả thực không công tâm.
Cả khoảnh sân dường như xôn xao, nhìn hẳn về phía Tú Anh đang đối đầu với Thái hậu. Nàng chỉ nghe tiếng bà cười lạnh, rồi thấy được cái gật đầu của bà.
-Được, khảng khái lắm. Tư nghiệp đại nhân, có phải sắp tới sẽ có tổ chức kì thi Hương định kì không?
Tư nghiệp hơi cau đôi chân mày đã bạc, cũng cúi đầu tâu phải.
-Để cho Công trợ giáo đảm nhận đi. Nếu lần này ngươi có thể đảm nhận được trọng trách đó, ta sẽ công nhận cái tài của nhà ngươi.
Lê Văn Thịnh nhấc đôi mắt tinh anh nhìn vào trong rèm, ở lâu trong quan trường, y có phần đề phòng nước cờ này của Thái hậu. Y siết bàn tay.
-Thái hậu minh giám, xưa nay chuyện tổ chức thi Hương đều là do Giáo thụ đảm nhận cùng với Tư nghiệp, Công trợ giáo...
-Thế nên ta mới muốn Công trợ giáo dùng cơ hội này, chứng minh cho ta thấy.
Giọng bà đanh thép lắm, cách một lớp rèm, nàng vẫn có thể tưởng tượng ra ánh mắt như tia lửa hướng về phía mình. Nhưng nàng không phải là một Công Anh Thư chỉ biết giả nam nhân vào Quốc tử giám dạy học, nàng còn là nữ nhân của tương lai, độc lập và cao ngạo.
-Nếu tôi có thể làm được thì sao?
Dù gì ở hiện đại, nàng cũng là giám đốc marketing, nàng không sợ những chuyện về quản trị giáo dục như thế này. Thái hậu cười lạnh, bà giữ chặt tràng hạt giữa hai ngón tay.
-Nếu ngươi làm được, bổn cung lập tức phong ngươi làm Lục phẩm Trực giảng.
Nàng cơ hồ chưa hiểu. Hiện tại mình đang ở cấp nào? Lên lục phẩm là có lên nhiều không?
-Còn nếu ngươi không làm được, thì hãy khăn gói rời khỏi Quốc tử giám đi.
Tú Anh nghiến răng, nàng nhếch môi cười.
-Xưa nay thử thách đều sinh ra để được chinh phục. Được, thần xin lĩnh chỉ.
-Anh Võ!
Lê Văn Thịnh gọi khẽ. Nhưng rồi Thái hậu đứng dậy, đoàn người tuỳ tùng cũng che lọng nhịp nhàng đứng dậy.
-Cứ như vậy đi. Ta sẽ đợi xem, rốt cuộc là ta có mắt nhìn người hay là Trạng nguyên có mắt nhìn người.
Bà không quên ném cho Lê Văn Thịnh cái nhìn khai chiến. Đoàn người hoàng cung vừa đi khỏi, Văn trì lại yên ả. Các học sĩ đều trở về, chỉ có Lê Văn Thịnh bảo nàng đi theo y về phía vườn trúc khuất phía xa. Đợi đến khi không còn ai rồi, y mới quay đầu, gắt lớn.
-Em muốn chết à?
doc truyen