Trương Công Án

Lan Giác đứng sững hồi lâu rồi mới mở miệng hỏi: “Sao huynh biết tôi nhìn thấy huynh?”
Trương Bình đáp: “Lan đại nhân nhìn thấy tôi thì tôi cũng nhìn thấy ngài thôi.”
Lan Giác lại hỏi: “Làm sao huynh đoán ra được tôi là ai?”
Trương Bình đáp: “Gần đây Lan đại nhân bị tố cáo, không dám nhận lễ lạt nữa.

Ngài mặc thường phục từ Lan phủ đi ra, lại chẳng giống với gia đinh tổng quản.”
Lan Giác đơ người một lúc, không biết sao tự nhiên lại thấy buồn cười: “Vậy ra ngày đó huynh đã đoán ra được tôi là ai, sao không nói luôn với tôi đi.”
Trương Bình rủ mắt: “Thì cũng chẳng phải là chuyện gì to tát, chỉ là tí tiền lẻ, là nợ nần giữa tôi với đánh lính gác, chẳng liên quan đến Lan đại nhân.

Hơn nữa, nếu như tôi nói chuyện này với ngài, bọn họ sẽ ôm hận rồi gây chuyện với tôi, tôi chỉ buôn bán nhỏ mà thôi.”
Lan Giác nhướng mày, nhất thời không biết nên nói gì.
Trương Bình đặt hót rác xuống, rồi lại đi đến bàn, nhặt ra tám đồng từ trên bàn: “Mì ba đồng, tô sáu đồng nhưng cũ rồi lấy năm đồng thôi.”
Ngón tay khẳng khiu, thanh âm ngay thẳng.
Lan Giác nhìn hắn bỏ tiền vào túi áo, nói: “Lúc tôi mới đến, huynh chỉ tính bán mì chay, chính là vì nghĩ tôi sẽ không ăn mì của huynh hả?”
Trương Bình không trả lời, lấy khăn lau sạch bàn.
Lan Giác khoanh tay đứng bên cạnh, không khỏi nghĩ chuyện này thật giống như chuyện cười, nhưng lại gặp được một hậu sinh thú vị trong đám sĩ tử năm nay cũng xem như không tệ.
Mỗi một kỳ thi chính là chuyện lớn trong đời của đám đọc sách cầu công danh trong thiên hạ, và cũng chính là chuyện vui của đám quan trong triều.


Đặc biệt là những vị quan cũng dựa vào thi cử tiến thân như Lan đại nhân đây, dùng cặp mắt cú già sành sỏi quan sát những con chim ngờ nghệch liều mạng tranh nhau lao vào chốn rừng sâu, dự đoán tương lai của bọn họ cũng là một thú vui của người từng trải.
Nhiều năm như thế quan sát nhiều người như thế, Lan đại nhân đối với con mắt nhìn người của mình cũng tự tin được vài phần.
Nhìn hành vi lời nói của Trương Bình, nếu như có thể đỗ bảng vàng, bước chân vào triều, đứng trong hàng ngũ quan thanh liêm, sẽ trở thành một mầm non tươi mới tài hoa xuất chúng đấy nhé.
Y bật cười, quay người rời khỏi, trước khi đi còn bảo: “Thôi được, chuyện hiểu nhầm này đúng là do ta nhất thời lo xa.

Ngươi tên Trương Bình hả? Nếu như ngươi học hành cũng tinh tế thế này thì nói không chừng không lâu nữa ngươi có thể cùng bản quan đồng điện xưng thần đấy.

Trước mắt nếu như có dịp, ta sẽ lại đến ăn thử mì ngươi nấu.”
Lúc Trương Bình xếp xong mấy cái ghế thì bóng của Lan Giác cũng đã rẽ ở góc đường, chiếc bóng dài quét qua bức tường gạch cũ kỹ rồi biến mất.
Trương Bình thu dọn lều, chất lên xe, trở về nhà.
Khi về đến nhà, hắn bán lại mấy hũ tỏi ngâm đường, rửa qua loa cái mặt, thay một bộ trường bào xem chừng là chỉn chu nhất rồi đến quán trà Cát Khánh ngoài ngõ.
Trần Trù đang đi qua lại dưới chân cầu thang trong quán trà, vừa nhìn thấy Trương Bình đã nhảy xổ lại: “Ông chủ Trương của tôi ơi, cuối cùng huynh cũng đến rồi đấy, hai ông chủ thực kia đã đến cả rồi, trà cũng chuẩn bị xong xuôi hết, nhanh lên nào!”
Hắn túm lấy áo, kéo Trương Bình lên lầu, lôi vào căn phòng nhỏ cuối tầng hai.
Trong phòng, người hầu trà đang dâng trà lên, một nam một nữ ngồi cạnh bàn, người nam chừng năm mươi mấy tuổi, tai to mặt lớn, khuôn mặt thân thiện hòa nhã.

Người phụ nữ nhìn mặt cũng chưa đến bốn mươi, gương mặt nhã nhặn, trát phấn đến trắng bệch, hai bên tai đeo đôi hoa tai bằng vàng khảm ngọc, cặp lông mày lá liễu được vẽ ngược lên trên một cách tỉ mỉ.

Trần Trù cúi người cười với hai người họ: “Kim lão gia, Kim phu nhân, thật vô cùng xin lỗi, Trương huynh nhất thời chậm trễ, đã thất lễ với hai vị rồi, tôi xin thay huynh ấy tạ lỗi với hai vị.” Rồi quay mặt lại nhìn Trương Bình: “Đây là Kim lão gia, là trưởng đoàn của đoàn kịch Lai Hỉ đình đám đấy, mau chào hỏi đi.”
Kim lão gia đứng dậy cười ha ha: “Không dám không dám, chỉ là người của một đoàn kịch, làm sao bằng những người đọc sách nho nhã như các cậu chứ.”
Trương Bình lúc này đã biết, chuyện làm ăn tốt mà Trần Trù muốn giới thiệu với mình là gì.
Kinh thành vật giá rất cao, chi phí ăn ở thi cử cũng chót vót, những sĩ tử gia cảnh không giàu có đều tìm vài cách kiếm ít tiền trợ cấp.
Những cách này cũng phân ra vài cấp.
Cấp một, bán thơ bán phú; cấp hai, bán chữ bán tranh.

Hai cấp này đều phải tranh giành nhau, nhưng cần phải có chút danh tiếng mới làm được, làm được rồi, chút hư danh cỏn con này mà lọt vào trong triều, mấy câu thơ mấy bức tranh đó nếu như được quan lớn chú ý đến thì rất có ích cho thi cử.
Nếu không làm được hai việc trên thì chỉ còn cách thứ ba: lặng lẽ tìm vài cửa khác.

Trước kỳ thi, mấy hiệu sách trong kinh thành đều sẽ cho xuất bản rất nhiều tiểu thuyết thịnh hành, trong cái đống mờ ám đó, xuân cung sống động mới tinh, các đoàn kịch lớn trong kinh thành hàng tháng đều biểu diễn các vở kịch mới, các chị em trong Câu Lan truyền miệng hát đủ loại thơ ủy mị hữu tình thi vị.
Trương Bình biết, gần đây Trần Trù mới đảm nhiệm công việc viết kịch, lại viết một vở bi kịch, kể về một cô gái trong một ngày thu tình cờ biết yêu là gì đã bỏ trốn với một thư sinh như thế nào, song lại bị lính tóm được bắt về làm thiếp, sau khi sinh hạ hai đứa con lại gặp lại cậu học trò kia, sau đó phân vân không biết có nên bỏ con chạy trốn theo người tình hay không.
Trương Bình đã từng nói với Trần Trù, cảnh nửa đêm leo tường phải chú ý mấy cái chi tiết nhỏ ấy, dùng cách nào mới leo nhanh được.
Trương Bình rất cảm kích ý tốt muốn giúp hắn tìm công việc của Trần Trù, nhưng khi Trương Bình làm việc, trước nay đều rất thực tế.

Đối với mấy chuyện tình cảm, hắn tạm thời không muốn dính vào, không thể cứ vô căn vô cứ viết bừa bãi được, cho nên cảm thấy bản thân không hợp mấy.
Chào hỏi xong xuôi, mọi người ngồi xuống.


Kim lão gia nói thẳng vào vấn đề là gần đây đoàn kịch của ông ta muốn dựng một vở kịch mới, cần người viết kịch bản.
Kim lão gia nói: “Nhất định phải gay cấn! Không những gay cấn mà còn phải thú vị nữa!” Hai mắt sáng lên, Trương Bình đoán ra được cái thú vị mà ông ta đề cập là gì, bèn nói thẳng: “Tại hạ không…”
Trần Trù nhanh tay tinh mắt chặn hắn lại, đè lời hắn xuống: “Tôi dám dùng đầu bảo đảm Trương Bình là người thích hợp nhất với vở kịch mà Kim lão gia muốn! Huynh ấy là cao thủ về thể loại này, hồi trước có lúc tối tôi không ngủ được thế là đòi huynh ấy kể chuyện cho tôi nghe, mấy chuyện mà huynh ấy kể ấy hả, khiến tôi không dám nhắm mắt suốt ba đêm liền đấy!”
Kim lão gia vỗ đùi nói: “Quá tốt quá tốt! Trương công tử thật đúng là nhân tài khó kiếm! Tôi chính là muốn thế này đấy, phá sập sân khấu của đám Khánh Viên luôn!”
Kim phu nhân cắn hạt dưa, híp mắt nhìn Trương Bình cười: “Trương công tử, nếu như cậu có thể viết ra một vở kịch hấp dẫn hơn vở của đoàn Khánh Viên, thì cậu là tài tử có thể sánh ngang với Hồng Diệp Sinh của Tây Sơn rồi, kỳ thi này nói không chừng có thể đậu Trạng Nguyên đấy!”
Trương Bình bình thản đáp: “Mấy quyển sau tác phẩm “Biên cương khói lửa” của Tây Sơn Hồng Diệp Sinh đều là giả cả, theo tại hạ đoán, người này có lẽ đã qua đời lâu rồi.”
Tây Sơn Hồng Diệp Sinh là người đương triều đầu tiên viết thể loại tiểu thuyết truyền kỳ, nghe nói những truyện ông viết đến cả Hoàng Thượng và Hoài Vương đều rất thích đọc, lúc đương kim thái hậu đọc tác phẩm thành danh của ông là “Loạn thế đạo hiệp”, đến đoạn Ngụy Xương công chúa tự tử vì đạo hiệp đã từng khóc không thành tiếng.

Thân thế người này luôn không rõ ràng, nhiều năm về trước, sau khi viết xong “Biên cương khói lửa” thì đã tuyên bố treo bút, từ đó về sau quy ẩn giang hồ.
Kim lão gia nói: “Tây Sơn Hồng Diệp Sinh khẳng định đã qua đời lâu rồi, mọi người đều biết, cái đám tiểu tử của đoàn Khánh Viên ấy cũng biết, cho nên mới dám to gan hốt tiền của người đã chết, bà nó chứ, không phải là giỡn đâu!”
Đoàn Lai Hỉ và đoàn Khánh Viên là hai đoàn kịch khá nổi tiếng trong kinh thành, trước nay luôn cạnh tranh với nhau, bày đủ thủ đoạn đào bới giành giật kịch bản.
Ông chủ Kim nhận được tin đoàn Khánh Viên muốn dựng lại đoạn tình giữa đạo hiệp và công chúa trong vở “Loạn thế đạo hiệp” của Tây Sơn Hồng Diệp Sinh, nghe đâu sẽ ra mắt sớm thôi.
Đoạn tình cảm này đã khiến thái hậu phải bật khóc, đoàn Lai Hỉ cảm thấy có một nỗi đe dọa thầm lặng, cho nên mới vội vàng cần một vở kịch mới có thể lấn át đoàn Khánh Viên kia.
“Chúng tôi muốn tất thảy phải thật dữ dội, bằng không sẽ không thể đè bẹp được bọn chúng!” Ông chủ Kim nghiến răng nghiến lợi nói, “Nếu như có thể tìm thấy một đoạn dữ dội nào đó, mặc cho không ai dám sửa lại, như kịch tài tử giai nhân, hay chuyện Lễ Bộ Lan đại nhân từng làm với người vợ trước của mình, hoặc tiểu thúc và chị dâu góa chồng, ví dụ như Hoài…”
Kim phu nhân vội vàng nghiêm mặt ho mấy tiếng, át lời của Kim lão gia: “Cho nên chúng tôi đã nghĩ tới nghĩ lui, chọn lấy đoạn có sẵn này, Trương công tử cứ dựa theo viết là được.

Nhưng còn có một chuyện tôi muốn nói trước với cậu…” Nét mặt Kim phu nhân hơi khó coi, “Công tử cũng biết, danh tiếng của Tây Sơn Hồng Diệp Sinh, thế nhân tầm thường không thể so sánh, chúng tôi bất đắc dĩ…”
Trần Trù ho một tiếng: “Trương huynh, là thế này, Kim lão gia đã nói với mọi người rằng vở kịch này là do Đông Hồ Cư Sĩ viết, chính là thằng nhóc Mã Liêm, hắn cũng đã nhận tiền đồng ý rồi, huynh xem…”
Mã Liêm cũng là sĩ tử dự thi năm nay, nhân sĩ quận Thục, nhưng khó có thể dựa vào việc viết kịch mà thành danh, hôm nay đã vào hàng ngũ thơ phú rồi, gã đã từng công khai miệt thị Trương Bình không xứng là người đọc sách, cùng là sĩ tử với hạng người như Trương Bình là điều sỉ nhục to lớn đối với gã.

Trương Bình đáp một cách khô khan: “Với tôi chẳng sao cả, chỉ cần Mã huynh đồng ý…”
Kim lão gia không chờ hắn nói hết câu đã cười nói: “Trương công tử quả nhiên là người độ lượng, vậy quyết định như thế nhé! Đoạn mà chúng tôi đã chọn là nói về ma quỷ.

Thời buổi này phải đề cập đến mấy chuyện yêu ma quỷ quái mới đủ kinh dị chứ.

Bọn họ có đạo chích hào hiệp và công chúa thì chúng ta có tiểu thư và đại tiên!”
Trần Trù vỗ tay một cái đánh đét: “Thấy chưa Trương huynh, tôi đã nói là huynh được mà, chuyện ma quỷ thì huynh là nhất rồi.

Kẻ nhát gan như tôi lỡ mà viết vở kịch này, viết được đoạn đầu chắc đã tự mình dọa chết mình rồi.”
Trương Bình nói: “Tôi luôn cho rằng, trên đời này vốn không có ma quỷ.”
Trần Trù vội vã kéo tay áo hắn, may mà Kim lão gia và Kim phu nhân hoàn toàn không để ý, cũng có thể cảm thấy tìm một kẻ không tin vào ma quỷ mới dám cả gan viết kịch về ma quỷ nên cứ tiếp tục vui vẻ bừng bừng khí thế nói chuyện với Trương Bình thôi.
Kim phu nhân nói: “Trương công tử, mấy thứ yêu ma này thật ra vẫn có đấy, tôi kể cậu nghe chuyện này là bởi vì nó có thật.

Mười hai mươi năm trước, có một con chồn tinh say mê em họ nhà tôi…”
Mồng Một tháng Năm, Lan Giác có việc gấp muốn đến Hình Bộ tra lại hồ sơ cũ.
Y tự mình ngồi kiệu đến Hình Bộ, vừa mới vào cửa đã nhìn thấy vài sai dịch đang áp giải hai người đi về hướng khác, Lan đại nhân cảm thấy hai phạm nhân này trông quen ghê.
Một người hình như là Trương Bình, người còn lại hình như là Trần Trù…
Y bèn hỏi Lưu Điển Lại bên cạnh: “Lại có vụ gì nữa vậy?”
Lưu Điển Lại nói: “Vẫn chưa thẩm tra, cụ thể thì hạ quan cũng chẳng rõ, nghe đâu tên thư sinh họ Trương có ý muốn giết ông chủ của đoàn kịch nào đó.”.