Tiệm Cơm Nhỏ Thành Trường An

Sau nhiều ngày nắng nóng thì cuối cùng trời cũng chịu đổ một trận mưa, sấm chớp rền vang, mưa lớn như nhựa lúa mì.

Thẩm Thiều Quang xách cái ghế kiểu Hồ ra ngồi trước cửa, vừa nhặt rau vừa xem mưa.

“Mưa lớn như nhựa lúa mì” không phải là cách nói do Thẩm Thiều Quang tự nghĩ ra mà là đọc được trong tiểu thuyết của Diệc Thư ở kiếp trước. Diệc Thư còn nói: “Phiền muộn tình cũ như mộng, lúc mưa rào xối xả, lúc sóng biển xô bờ cát.”

Thẩm Thiều Quang không có tình cũ như mộng nào cả. Đương nhiên thì lúc còn trẻ cũng có nhìn nhau thuận mắt, là một nam sinh cao gầy, hai người ngồi bàn trước bàn sau, cùng nhau trải qua những năm tháng vùi đầu trong núi đề, thường xuyên mỗi người một bên tai nghe cùng nghe những bài hát cũ của Backstreet Boys, bên tai vang vang “As long as you love me”, nhìn nhau bật cười.

Thi đại học xong điền nguyện vọng người chọn trời nam người chọn đất bắc, lúc đó chút mơ màng trong tiếng ca chẳng mấy chốc đã bị cuốn trôi giữa cuộc sống đại học tự do và náo nhiệt. Sau đó thì anh chàng kia tới Florida nơi Backstreet Boys xuất đạo, học nghiên cứu sinh ở UF, lấy bằng tiến sĩ xong thì quyết định ở lại Florida tận hưởng ánh mặt trời và sóng biển nơi đó.

* UF: University of Florida.

Lúc Thẩm Thiều Quang học đại học, vì nhất thời ấm đầu mà học thêm một chuyên ngành biến thái, gần như lo tới hói cả đầu, rồi lại còn bận rộn kiểm tra thi cử, bận rộn thi lấy chứng chỉ, bận rộn làm thêm kiếm tiền, ngày nào cũng vác laptop đạp cái xe đạp cà tàng trên con đường giữa ký túc xá, phòng tự học, thư viện, nhà ăn và chỗ làm thêm ngoài trường. Yêu đương ư? Không hề tồn tại.

Sau khi đi làm thì lại càng chẳng yêu đương gì, một mặt là vì ham hố chơi bời, biết đêm khuya lại chẳng biết ánh bình minh; một mặt khác là bởi vì cái gì cũng phải đặt lên cán cân, tính toán cân nhắc đủ thứ. Cái kiểu tình cảm sâu sắc oanh liệt thì chỉ có trong mấy bài hát mà thôi.

“Nguyên lai xá tử yên hồng khai biến, tự giá bàn đô phó dữ đoạn tỉnh đồi viên…*”

* Trích Màn 10 Kinh Mộng của vở “Mẫu đơn đình” (Hoàn hồn ký, Đỗ Lệ Nương mộ sắc hoàn hồn ký), một vở kịch kinh điển của Trung Quốc. Ý câu trên là những điều tốt đẹp khi xưa đều đã biến mất, trả lại cảnh hoang tàn ngày trước.

Lâm thiếu doãn à, nếu như gặp được nhau ở kiếp trước thì tốt biết bao nhiêu…

A Viên cười hỏi: “Cô nương hát gì mà nghe hay quá?”

Một trong những bài hát ru trước kia chăng? Thẩm Thiều Quang khẽ thở dài một hơi, cười nói: “Hôm nay chúng ta ăn canh vịt bí đao đi?”

A Viên mở to hai mắt, vỗ tay cười nói: “Vậy được! Vậy được!” Suốt mấy ngày liên tục ăn cháo với rau, A Viên cảm giác mình cũng sắp giống rau luộc luôn rồi.

Tốt quá hóa dở, Thẩm Thiều Quang bỏ lệnh cấm cho A Viên nhưng vẫn dặn dò: “Chỉ được ăn no bảy phần, nếu không sẽ làm hỏng dạ dày, lại phải nhịn thêm một trận nữa.”


Không có khách tới, Vu Tam đang lần lượt mài lại các loại dụng cụ cắt gọt trong quán từ dao chặt, dao thái rau, dao thái thịt tới dao gọt hoa quả.

“Chậc chậc,” Thẩm Thiều Quang gật đầu: “Nói thật chứ Tam lang, nhìn ngươi thế này rất có phong thái hiệp khách.”

Vu Tam không thèm để ý đến nàng, tiếp tục “xoẹt xoẹt xoẹt…”

Thẩm Thiều Quang chờ hắn mài xong cây dao này thì nói về dự định hầm canh vịt, nhờ hắn đi giết vịt, Vu Tam không nói gì, khoác áo tơi, đội nón tre, đi ra hậu viện bắt vịt.

Vịt này không phải vịt nuôi trong nhà mà là do hàng thịt đưa tới hôm qua còn chưa ăn đến. Con vịt được sống thêm một ngay đang hưởng thụ dòng nước ngọt lành từ trên trời rơi xuống, nào ngờ cứ như vậy mà hứng chịu tai họa.

Chẳng bao lâu sau Vu Tam đã quay lại, Thẩm Thiều Quang vội vàng đi tới nhận lấy cái chậu trong tay hắn, phát hiện hắn đã dùng nước giếng rửa sạch rồi. Công chúa Vu Tam này ấy à, kiêu thì kiêu thật, nhưng mà chu đáo cẩn thận tỉ mỉ thì cũng chu đáo cẩn thận tỉ mỉ thật. Đúng là chả hiểu nổi chủ nhân trước kia của hắn nghĩ thế nào nữa.

Thẩm Thiều Quang bưng chậu quay vào bếp, lột đi lớp da để bớt dầu mỡ, sau đó bắc nồi dầu lên, cho hành, gừng vào đảo cho có mùi rồi cho thịt vịt vào xào, cho thêm một chút đường, muối và gia vị, lại thêm chút rượu vàng, sau đó cho nước vào, nước chỉ được cho vào một lần, trong lúc nấu phải nhớ hớt bọt, rồi cứ để lửa nhỏ từ từ ninh là được.

Phương pháp ninh canh thế này cũng là học được từ chỗ cô nàng cùng phòng người miền nam kia, thuộc top món ăn kinh điển trong số các món ăn nấu bằng nồi cơm điện trong ký túc xá, Thẩm Thiều Quang là người miền bắc, ăn vịt thì lúc nào cũng cứ thêm bia vào ninh, đương nhiên, món vịt nổi tiếng nhất vẫn là vịt quay.

Mưa to thì khó mà kéo dài được, lúc cho vịt vào nồi thì mưa cũng nhỏ lại, tí ta tí tách chừng hơn một canh giờ, đến khi có thể cho bí đao vào trong nước canh thì mưa đã ngừng – Thẩm Thiều Quang nhìn trời, đã sắp giữa trưa rồi, bây giờ tạnh mưa thì có còn khách đến nữa không đây?

Có thì đương nhiên là có, ví dụ như là vị Lâm thiếu doãn “trèo đèo lội suối” mà đến kia.

Mặc dù là ngày nghỉ nhưng cũng hiếm khi thấy hắn tới ăn bữa chính, Thẩm Thiều Quang hơi ngạc nhiên.

Lâm Yến cởi ủng đi mưa đặt ở cửa, đổi sang đôi guốc mộc trong quán, mỉm cười nói: “Hôm nay bà nội cùng ăn trưa với Viên Giác sư thái của am Quang Minh.”

Thẩm Thiều Quang gật đầu, thật là tốt, hai lão thái thái vừa thích ăn lại vừa biết ăn chắc chắn là sẽ rất hợp cạ nhau… Mà không đúng, vừa rồi ta đã hỏi đâu. Thẩm Thiều Quang quyết định phải quản lý biểu cảm trên khuôn mặt mình chặt chẽ hơn nữa, đặc biệt là đôi mắt.

Lúc đi ngang qua người Thẩm Thiều Quang, Lâm Yến dừng chân lại, cười hỏi: “Hôm nay làm món gì mà thơm như vậy?” Giọng nói rất tùy ý và thản nhiên – cứ như thể lang quân ra ngoài trở về hỏi nương tử nhà mình vậy.

Thẩm Thiều Quang ngẩng đầu, hắn vốn đã cao, đi thêm guốc mộc lại càng cao hơn nữa, khoảng cách lại gần, Thẩm Thiều Quang chỉ có thể “ngước nhìn”, bắt gặp đôi mắt ngậm ý cười kia, Thẩm Thiều Quang lại dời mắt đi, hôm nay hắn mặc áo kiểu người Hồ, lộ ra một nốt ruồi đỏ nho nhỏ cạnh xương quai xanh…


Thẩm Thiều Quang hắng giọng: “Canh vịt hầm bí đao.”

“Rất tốt, thích hợp để uống vào mùa hè, cho ta một bát bỏ ít hồ tiêu.” Lâm Yến cười nói, sau đó đi tới chỗ ngồi quen thuộc của mình.

Thẩm Thiều Quang nhìn bóng lưng của hắn, nhà nho các ngươi đều không khách khí thế sao? Đó là ta hầm cho nhà ta ăn thôi đấy!

Nói thì nói thế nhưng bát canh vịt hầm bí đao này vẫn phải múc cho hắn, lại kèm thêm vài cái bánh nướng vừng và mấy món ăn nhẹ.

Trong lúc Lâm Yến ngồi chờ canh thì có hai người đi vào, một vị là Lý tướng công, một vị khác ước chừng trên dưới bốn mươi, mắt to mày rậm, mặt chữ điền cằm vuông, tướng mạo vô cùng đoan chính.

Lâm Yến đứng lên hành lễ: “Lý tướng công.”

Lý Duyệt hơi ngạc nhiên, cười nói: “Là An Nhiên đấy à.” Vừa rồi mới ngồi xe đi dạo quanh Lâm trạch một vòng, cảm xúc bùi ngùi còn chưa tan hết thì lại gặp được chủ nhân hiện tại của tòa nhà.

Thẩm Thiều Quang nghe thấy động tĩnh bên ngoài thì đi ra khỏi bếp, hai vị khách quay đầu, ký ức cũ bỗng chốc ùa về, đây là Sở Cửu, a thúc Sở gia.

Thẩm Thiều Quang ngẩn ra.

Lý Duyệt cười với nàng một cái, Sở Lệ thì nhíu mày nhìn nàng như có điều suy nghĩ.

Lý Duyệt giới thiệu hai người Sở, Lâm với nhau.

Sở Lệ, đại nho đương thời, dạy học ở thư viện Quảng Bình, rất được người đọc sách kính ngưỡng, Lâm Yến lấy thân phận hậu bối để hành lễ, miệng nói: “Sở tiên sinh.”

Sở Lệ có không ít học sinh ở độ tuổi này, chỉ là không có ai đã mặc tới áo quan màu đỏ như Lâm thiếu doãn. Về người trẻ tuổi đang ở trong căn nhà cũ của người bằng hữu đã mất của mình này, cái nhìn của Sở Lệ hơi phức tạp, nhưng bới móc một hồi lại không thể không thừa nhận rằng phong thái thế này cũng coi như xứng với rặng trúc xanh của Thẩm Ngũ, trên mặt hiện lên nụ cười khách khí: “Mỗ chỉ là kẻ chốn thôn quê, xin Lâm thiếu doãn chớ đa lễ như vậy.”

Ba người lại chào hỏi thêm vài câu rồi ngồi xuống.


Thẩm Thiều Quang bưng khay đi tới, dâng đồ uống và thực đơn lên, cười hỏi: “Các quý nhân xem xem muốn gọi món gì?”

“Xin hỏi cô nương, đã gọi “Thẩm Ký”, chủ quán này là họ Thẩm chăng?” Sở Lệ hỏi.

Thẩm Thiều Quang cười đáp: “Nhi đúng là họ Thẩm.”

Mắt Sở Lệ hơi lóe lên tia sáng, lại chăm chú nhìn Thẩm Thiều Quang một lúc, vì ở trước mặt người ngoài nên không tiện hỏi nhiều, chỉ khẽ gật đầu.

Lý Duyệt biết hắn đang nghĩ ngợi điều gì, đi tới phường Sùng Hiền này, lại vừa đi qua nhà của cố nhân, trong đầu đầy ắp chuyện cũ, bây giờ nghe thấy chữ “Thẩm” thì khó tránh khỏi suy nghĩ nhiều.

Năm đó mặc dù Lý Duyệt ở Giang Nam nhưng cũng từng nhờ người hỏi thăm, nghe nói là em dâu Thẩm gia mất trong Dịch Đình, A Tề cũng bệnh nặng, một nữ hài nho nhỏ lại được nuông chiều từ bé, không có người lớn che chở, ở nơi như thế…

Lý Duyệt nhìn người bằng hữu lâu năm của mình, nói với Thẩm Thiều Quang: “Có cái gì cô nương cứ đưa lên là được. Mỗ bây giờ không mang bao nhiêu bạc nhưng con ngựa ngũ hoa bên ngoài kia thì có thể để lại cho ngươi.”

Thẩm Thiều Quang bật cười, cố tỏ vẻ rất thoải mái: “Các quý nhân ở đây…” Lại cố ý liếc mắt nhìn vị Lâm thiếu doãn phó thị trưởng thường vụ thành Trường An quản đủ cả dân chính, thương mại, trị an kia: “Nhi cũng không dám làm thịt trâu*.”

* Ở thời đó có rất nhiều quy định hạn chế về giết mổ trâu, những con trâu còn khỏe mạnh thì không được giết, trâu bị bệnh hoặc già muốn giết thì phải tới quan phủ làm thủ tục rất phức tạp. [tác giả]

Hai người đều dùng điển tích trong “Tương tiến tửu” của Lý Bạch*.

* Câu mà Lý Duyệt dùng là “Ngũ hoa mã, thiên kim cừu”, tức “Ngựa hoa năm sắc, áo cừu giá ngàn vàng” (xem chú thích chương 43); câu Thẩm Thiều Quang dùng là “Phanh dương tể ngưu thả vi lạc”, nghĩa là “Mổ dê giết trâu cứ vui cái đã”.

Một câu nói khiến Lý Duyệt cười vang, Sở Lệ và Lâm Yến đều liếc mắt nhìn Thẩm Thiều Quang, cũng cười.

Thẩm Thiều Quang mỉm cười gật đầu hành lễ, cầm khay lui vào bếp chuẩn bị cơm nước.

Lý tướng công khẩu vị lẫn lộn, lại là tiệc mời khách, vừa đúng lúc hôm nay trời mưa, hàng thịt không đưa thịt tới, Thẩm Thiều Quang vắt hết cả óc, dùng hết cả gà, chim cút ở hậu viện, hai con cá chép hoa còn sót lại trong thùng nước ở trong bếp, thịt khô, cá muối, tương thịt, chao đậu phụ ở trong nhà kho, kèm với rau xanh, tốt xấu gì cũng bày ra được chút dáng vẻ của một bàn tiệc.

Lý Duyệt chỉ vào nửa cái đầu cá trên bàn ăn, cười nói: “Cái này ăn rất có mùi vị, các ngươi nếm thử xem.”

Đây là đầu cá được chưng với nước tương từ hạt sẻn. Tương sẻn không cay được như ớt, nhưng mà lại có một thứ mùi thơm hấp dẫn, lại còn có thể khử tanh.

Cách làm cũng tương tự như làm đầu cá chưng ớt thời hiện đại, đầu cá bổ đôi, dùng muối, rượu vàng, gừng ướp lên cho ngấm vị, đặt vào trong đĩa, phần có da hướng lên, phía trên rải gừng băm và nước tương sẻn, cho vào nồi chưng chừng một tuần trà thì rắc tỏi giã, hành băm nhỏ và tưới dầu hoa tiêu lên là xong.


Món đầu cá chế biến theo cách này thơm nồng tươi mới, nếu so sánh với đầu cá hầm đậu phụ thì… chắc hẳn là giống như lạt muội* so với thục nữ?

* Lạt muội là cách gọi tiếng Trung của “gyaru” trong tiếng Nhật vốn dùng để định nghĩa một phong cách thời trang, chỉ những cô gái trẻ tuổi ăn mặc nóng bỏng và sặc sỡ.

Rõ ràng Lý tướng công rất thích “lạt muội”, a thúc Sở gia thì cũng bình thường, Lâm thiếu doãn ăn một miếng, mặc dù nét mặt như không có việc gì nhưng Thẩm Thiều Quang thấy hắn uống cạn một cốc nước.

Xem ra Lâm thiếu doãn thuộc phe “thục nữ” rồi.

Thẩm Thiều Quang bảo A Viên rót đầy cốc đồ uống cho ba người, còn nàng thì tới phòng bếp bưng ba bát canh vịt hầm bí đao lên: “Ngày hè nắng nóng, mời các quý nhân ăn chút vịt để trừ ẩm thấp.”

Trên bát canh vịt chỉ có vài giọt mỡ lấm tấm, bên trong là ba miếng thịt vịt, mấy miếng bí đao gọt vỏ có màu hơi xanh, hai quả táo đỏ, ba bốn hạt câu kỷ tử, đặt giữa bát sứ trắng bóc, trông cực kỳ đẹp mắt.

Lâm Yến liếc nhìn nàng một cái, cầm thìa múc một miếng bí đao cho vào trong miệng, cảm giác khô nóng lúc ăn cá rốt cuộc cũng được ép xuống, khóe mắt không khỏi hơi cong lên.

“Những cô nương mỗ đã gặp đều không được tay nghề tốt như cô nương.” Sở Lệ uống một ngụm canh, nhìn Thẩm Thiều Quang cười nói.

Thẩm Thiều Quang cười đáp: “Nhi dựa vào cái này để kiếm ăn, làm nhiều rồi quen tay mà thôi.”

Sở Lệ lặng lẽ gật đầu.

Lâm Yến liếc mắt nhìn hàng tóc mai ẩm mồ hôi của nàng, nghĩ tới những cô nương ngày ngày sống trong nhung lụa, trong lòng đột nhiên cảm thấy chua xót, A Tề của ta…

Thẩm Thiều Quang lại hành lễ rồi cầm khay lui đi.

Lý Duyệt cũng cảm thấy Sở Lệ nhìn cô nương mở quán rượu không giống với các cô nương khác, nghĩ tới các cô nương lại nghĩ tới chuyện làm mai cho Lâm Yến với Tiểu Ngũ Tần gia, bây giờ Tần ngũ nương đã hứa hôn với cháu trai nhà Tín Dương công, hai nhà Lâm Tần rõ ràng là trai tài gái sắc lại không có duyên phận.

Lý Duyệt cũng không trách Lâm Yến mà ngược lại còn rất tán thưởng sự kiên định và tình nghĩa của hắn, lập tức cười nói: “Nhắc tới các cô nương, An Nhiên tuổi tác cũng không nhỏ nữa, cũng đến lúc thành gia rồi.”

Lâm Yến liếc mắt nhìn về phía bức rèm cửa màu lam trước bếp, mỉm cười nói: “Phải, bà nội đã bắt đầu xem xét rồi.”

Lý Duyệt nghe nói thái phu nhân Lâm gia đang xem xét thì đương nhiên sẽ không nói thêm nhiều nữa.

Sở Lệ ở đối diện Lâm Yến hơi nhướng mày, lại liếc mắt quan sát vị Lâm thiếu doãn này, bưng bát canh lên múc một miếng bí đao lên ăn, phối với mấy cây trúc thì còn ổn, nếu là cái khác – có phải là hơi thanh đạm không?