Người trộm bóng

Trong suốt bữa tối, mẹ không ngớt lời trò chuyện cùng Sophie. Qua những câu hỏi đặt ra cho cô, bà đang cố tìm hiểu về cuộc sống của tôi, mẹ vẫn luôn dè dặt kín đáo như thế. Sophie hỏi bà tôi từng là một đứa trẻ như thế nào. Cảm giác luôn thật lạ lùng khi những người khác nói chuyện về bạn ngay trước mặt bạn, còn lạ lùng hơn khi họ làm bộ như không hề biết đến sự hiện diện của bạn bên cạnh họ. Mẹ cam đoan với cô tôi là một cậu bé trầm lặng song có biết bao điều tôi từng thực sự trải qua trong tuổi thơ của mình mà bà không hề biết. Bà dừng lại giây lát rồi tuyên bố tôi chưa bao giờ làm bà thất vọng.
Tôi yêu biết bao những nếp nhăn hằn quanh miệng và đôi mắt bà. Tôi biết mẹ rất ghét chúng; còn với tôi, chúng đem lại cảm giác an lòng. Trên khuôn mặt của mẹ tôi nhìn thấy cả quãng thời gian tôi sống bên bà. Có lẽ thời thơ ấu không phải là thứ làm tôi thấy thiếu vắng nhất kể từ lúc quay về nhà, mà đó là mẹ, là những khoảnh khắc tâm tình giữa hai chúng tôi, những buổi chiều thứ Bảy mẹ và tôi lang thang trong siêu thị, những bữa ăn hai mẹ con cùng chia sẻ vào mỗi tối, đôi lác hoàn toàn yên lặng nhưng thật gần gũi, những tối mẹ tới phòng ngủ của tôi, nằm xuống bên tôi rồi lùa các ngón tay vào mái tóc tôi. Năm tháng chỉ trôi qua trên bề mặt. Những khoảnh khắc đơn sơ như thế luôn lưu lại mãi mãi trong ta.
Sophie tâm sự với mẹ về một cậu bé đã vĩnh viễn ra đi mà cô không thể cứu được, về nỗi khó khăn khi nỗ lực hết khả năng của mình trong lúc phải kìm nén nỗi buồn thất bại. Mẹ trả lời cô đúng là với những đứa trẻ, phải chấp nhận bất lực là một nỗi đau còn khủng khiếp hơn. Một số bác sĩ thành công trong việc trở nên cứng rắn hơn những người khác, song bà thề rằng, với mỗi người trong số họ, khó khăn phải trải qua khi để mất một bệnh nhân đều giống như nhau. Tôi chợt thầm tự hỏi liệu có phải tôi theo học nghề y với hi vọng một ngày kia có thể chữa lành ẹ tôi những vết thương mẹ phải chịu đựng suốt cuộc đời bà hay không.
Bữa tối kết thúc, mẹ tế nhị rút lui. Tôi đưa Sophie ra mảnh vườn phía sau nhà. Đêm hôm đó thật êm dịu, Sophie tựa đầu lên vai tôi, cảm ơn tôi đã đưa cô rời xa bệnh viện vài tiếng đồng hồ. Tôi xin lỗi cô vì những tràng lan man không đâu vào đâu của mẹ tôi, vì đã không thể nghĩ ra ý tưởng nào khác ột dịp cuối tuần riêng tư hơn.
- Anh còn muốn tìm điều gì riêng tư hơn nơi đây nữa. Em đã kể cho anh nghe cả trăm lần về em, cả trăm lần anh đều chỉ lắng nghe nhưng chẳng bao giờ nói gì. Tối nay, em có cảm giác đã rút ngắn được một chút sự chậm trễ của mình.
Trăng lên cao, Sophie nói với tôi trăng đã tròn. Tôi ngẩng đầu nhìn lên mái ngôi nhà. Những phiến đá bảng sáng bàng bạc dưới ánh trăng.
- Lại đây em, tôi vừa nói vừa nắm lấy tay cô dắt đi, đừng gây ra tiếng động và đi theo anh.
Khi hai chúng tôi lên tới tầng áp mái, tôi bảo Sophie quỳ gối xuống luồn qua giữa đống bừa bộn. Ngồi trước khung cửa sổ, tôi ôm hôn cô. Chúng tôi ngồi lại đó hồi lâu lắng nghe bầu không khí im lặng bao trùm xung quanh.
Cơn buồn ngủ cuối cùng cũng chiến thắng Sophie. Cô để tôi ngồi lại một mình, và trước khi hạ tấm cửa sập xuống, cô bảo rằng nếu chiếc giường của tôi đã trở nên quá nhỏ, tôi có thể tìm tới giường cô.
*
Không còn tiếng động nào trong nhà. Tôi mở một hộp các tông ra, và trong lúc lục lọi trong kho báu tuổi thơ này, tôi chợt có cảm giác thật lạ. Như thể hai bàn tay tôi bỗng nhiên nhỏ lại, như thể thế giới tôi từng để lại sau lưng đang quay trở về quanh tôi. Ánh trăng rọi xuống lướt trên sàn căn gác áp mái. Tôi đứng thẳng dậy, cụng đầu vào một thanh xà, bừng tỉnh trở lại thực tế, thế nhưng phía trước mình, tôi thấy xuất hiện một cái bóng, nó trải dài dần, mỏng mảnh như một nét bút chì. Cái bóng trườn lên trên một chiếc rương, và tôi dám thề nó vừa ngồi xuống đó. Nó nhìn tôi chờ đợi như thách thức tôi lên tiếng trước. Tôi kiên quyết im lặng.
- Vậy là cuối cùng cậu cũng quay trở lại, cái bóng nói với tôi. Tôi rất vui vì cậu đã ở đây, chúng tôi vẫn luôn đợi cậu.
- Các bạn đợi tôi?
- Đương nhiên rồi, chúng tối biết sớm muộn gì cậu cũng quay lại.
- Mới hôm qua tôi thậm chí còn không biết mình sẽ có mặt ở đây tối nay.
- Cậu tin rằng chuyện cậu có mặt ỏ đây chỉ là tình cờ thôi ư? Cô bé chơi nhảy ô chính là sứ giả của chúng tôi. Chúng tôi cần cậu.
- Vậy cậu là ai?
- Tôi là người đại diện. Cho dù lớp học đã tản đi mỗi người một ngả, chúng tôi vẫn tiếp tục dõi theo các bạn, những cái bóng không già đi theo cùng một cách.
- Các bạn trông đợi gì ở tôi?
- Đã bao lần cậu ấy cứu cậu thoát khỏi tay Marquès? Cậu còn nhớ những khoảnh khắc cô đơn của mình đã được cậu ấy khỏa lấp, an ủi với những câu bông đùa, những tiếng cười không? Cậu còn nhớ những buổi chiều cậu ấy đi học về cùng cậu, về những giờ hai cậu trải qua bên nhau không? Cậu ấy là người bạn thân nhất của cậu, chẳng phải thế sao?
- Tại sao lại nói những điều này với tôi?
- Vào một buổi tối, cũng trên căn gác áp mái này, cậu đã ngắm nhìn bức ảnh tôi dành tặng cho cậu, và tôi nghe thấy cậu hỏi: “Tất cả bấy nhiêu tình yêu đã đi đâu mất rồi?” Giờ đến lượt tôi hỏi cậu. Tình bạn đó, cậu đã làm gì nó rồi?
- Cậu là cái bóng của Luc?
- Nếu cậu xưng hô với tôi như thế, có nghĩa là cậu thừa biết tôi thuộc về ai rồi.
Mặt trăng thấp xuống, ngả dần về phía phải khung cửa. Tôi thấy cái bóng trườn nhẹ nhàng từ trên chiếc rương xuống sàn nhà, những đường nét của nó mờ dần.
- Đợi đã, đừng đi, vậy tôi phải làm gì đây?
- Giúp cậu ấy thay đổi cuộc sống, đưa cậu ấy đi cùng cậu. Cậu còn nhớ chứ, trong hai người các cậu, đáng ra cậu ấy mới là người trở thành bác sĩ. Nhưng vẫn chưa quá muộn, sẽ không bao giờ là quá muộn khi người ta yêu, hãy giúp cậu ấy trở thành con người cậu ấy muốn. Cậu luôn biết rõ điều đó mà. Rất xin lỗi phải chia tay cậu nhưng thời gian trôi nhanh quá, tôi không còn lựa chọn nào khác. Tạm biệt.

Mặt trăng đã rời khỏi khung cửa, và cái bóng biến mất giữa hai thùng các tông.
Tôi đóng cửa sập căn gác áp mái lại, đi xuống tìm tới chỗ Sophie. Tôi nhẹ nhàng chui vào giường, cô nằm xích lại gần tôi rồi ngủ tiếp. Tôi nằm hồi lâu trong bóng tối, mắt mở to. Ngoài trời mưa bắt đầu rơi, tôi lắng nghe tiếng nước mưa đập rào rào trên những phiến đá bảng, tiếng cành lá dập vào nhau ngoài bờ giậu tầm xuân. Mỗi tiếng động giữa màn đêm trong ngôi nhà với tôi đều thân thuộc biết bao.
*
Lúc Sophie cựa mình tỉnh giấc có lẽ đã 9 giờ. Cả cô và tôi chưa từng có dịp ngủ nhiều đến thế từ hàng tháng nay.
Chúng tôi đi xuống bếp, ở đó có một điều ngạc nhiên đang chờ đợi chúng tôi. Luc đang ngồi bên bàn nói chuyện với mẹ tôi.
- Thường thì tớ sẽ lên giường đi ngủ vào giờ này, nhưng không có chuyện tớ để hai người đi mà không ghé qua chào tạm biệt. Xem này, cậu nói với tôi, tớ mang tới cho hai người chút quà chia tay đây. Tớ đã chuẩn bị chúng sáng sớm nay trong khi nghĩ tới hai người, đây là một mẻ bánh đặc biệt.
Luc đưa cho chúng tôi một chiếc giỏ đan bằng cành liễu gai đựng đầy bánh sừng bò và bánh mì sữa vẫn còn nóng.
- Thế nào? cậu hỏi với vẻ trông đợi trong khi quan sát Sophie khoan khoái thưởng thức bánh.
- Thế nào ư, đây là thứ bánh mì sữa ngon nhất em từng được ăn, cô đáp.
Mẹ tôi lấy làm tiếc phải để ba chúng tôi lại với nhau, bà có việc cần làm ngoài vườn.
Sophie cầm lấy một chiếc bánh sừng bò, và tôi thấy rõ trong đôi mắt Luc là vẻ ngon miệng của cô bạn tôi làm cậu rất vui.
- Cậu ta là một bác sĩ giỏi phải không, cậu bạn của tôi ấy? cậu hỏi Sophie.
- Không phải là người có tính khí dễ chịu nhất, nhưng đúng thế, anh ấy sẽ là một bác sĩ giỏi, cô nói, miệng lúng búng đầy bánh.
Luc muốn biết tất cả về công việc hằng ngày của chúng tôi ở bệnh viện, muốn tìm hiểu mọi thứ. Và trong lúc Sophie kể lại cho cậu những ngày làm việc của chúng tôi, tôi có thể thấy rõ cuộc sống của chúng tôi đáng ao ước đến mức nào với cậu.
Đến lượt mình, Sophie vặn hỏi cậu về những trò quỷ quái mà cậu bạn tôi nhắc tới hôm qua, khi chúng tôi đứng ngoài hàng rào trường học. Bất chấp tôi đưa mắt nhìn đầy ngụ ý, Luc vẫn kể cho cô nghe những chuyện đen đủi tôi từng gặp phải với Marquès, về lần tôi bị nhốt trong ngăn tủ, về cách cậu giúp tôi được bầu làm cán bộ lớp hằng năm, thậm chí cả vụ hỏa hoạn ở nhà kho cũ cũng được nhắc đến. Theo mạch chuyện, tiếng cười của Luc trở lại giống như ngày xưa, thật chân thành, thật cởi mở.
- Mấy giờ hai người đi? cậu hỏi.
Sophie bắt đầu ca trực của cô lúc nửa đêm, còn tôi bắt đầu làm việc từ sáng hôm sau. Chúng tôi sẽ đi chuyến tàu đầu giờ chiều. Luc ngoạc miệng ra ngáp, cậu đang cố chống đỡ cơn mệt mỏi. Sophie lên gác chuẩn bị thu xếp đồ vào túi của cô, để hai chúng tôi ngồi lại với nhau.
- Cậu sẽ trở lại chứ? Luc hỏi tôi.
- Tất nhiên rồi, tôi trả lời cậu.
- Cố gắng thu xếp để dịp đó là một ngày thứ Hai, nếu có thể, đương nhiên rồi, tiệm bánh nhà tớ nghỉ bán thứ Ba hằng tuần mà, cậu vẫn nhớ chứ? Như thế tớ và cậu có thể cùng nhau trải qua một buổi tối thực sự, điều đó sẽ làm tớ rất vui. Bọn mình chẳng có được nhiều thời gian, tớ rất thích được tiếp tục nghe cậu kể lại những gì cậu làm ở đó.
- Luc, sao cậu không tới chỗ tớ? Tại sao không thử giành lấy cơ hội cho bản thân? Cậu luôn mơ ước được theo học ngành y kia mà. Trong khi chờ đợi cậu tìm được một học bổng, tớ có thể thu xếp cho cậu một chỗ làm tạp vụ để kiếm thêm, hơn nữa cậu không phải lo trả tiền nhà đâu, chỗ tớ ở không rộng lắm nhưng bọn mình có thể ở cùng được.
- Cậu muốn bây giờ tớ quay lại đi học sao? Đáng ra cần nhắc nhở tớ chuyện này từ năm năm trước kia, bạn thân mến!
- Có sao đâu nếu cậu bắt đầu hơi muộn hơn những người khác một chút? Cậu đã bao giờ thấy ai hỏi tuổi bác sĩ khi bước chân vào phòng khám chưa?
- Tớ sẽ phải lên lớp với những người trẻ hơn tớ nhiều, và tớ không muốn trở thành anh chàng Marquès của lớp.
- Hãy nghĩ tới tất cả những cô nàng Élisabeth sẽ gục ngã trước sức cuốn hút từ vẻ trưởng thành của cậu.
- Hẳn rồi, Luc trầm ngâm đáp, nếu nhìn nhận từ góc độ đó... Mà này, chấm dứt trò làm tớ nằm mơ ban ngày đi nhé. Vài giây như vừa rồi đúng là làm tớ rất khoái, nhưng khi cậu lên tàu, những khoảnh khắc như thế chỉ làm tớ bị giày vò khổ sở thêm.
- Vậy cái gì ngăn cản cậu? Hãy nghĩ xem, chuyện này quyết định cả cuộc đời cậu đấy.

- Và cả cuộc đời của bố tớ, mẹ tớ và em gái tớ, tất cả họ đều cần tớ. Một chiếc xe hơi nếu chỉ còn ba bánh sẽ trở thành đồ bỏ đi. Cậu không thể hiểu một gia đình có nghĩa là gì đâu.
Luc cúi gằm mặt, chúi mũi nhìn xuống tách cà phê của cậu.
- Tớ xin lỗi, cậu nói với tôi, tớ không có ý nói thế. Bạn thân mến, sự thật là bố tớ sẽ không bao giờ để tớ ra đi. Ông cần đến tớ, tớ là cây gậy chống của ông lúc về già, ông mong đợi tớ tiếp quản tiệm bánh khi ông không còn đủ sức thức dậy giữa đêm khuya nữa.
- Trong hai mươi năm nữa, Luc! Bố cậu sẽ trở nên quá già sau hai mươi năm nữa, mà cậu còn một cô em gái nữa kia mà, đúng không?
Luc phá lên cười.
- Ái chà, tớ sẽ rất vui được chứng kiến bố tớ dạy nghề cho con bé, nhưng chính nó mới là người chỉ huy bố tớ. Với tớ, ông là một ông bố nghiêm khắc không khoan nhượng, nhưng còn em gái tớ, con bé có thể bắt ông chiều theo bất cứ điều gì nó muốn.
- Tớ rất vui được gặp lại cậu, cậu biết đấy. Đừng để quá lâu rồi mới quay trở lại. Nói cho cùng, dù một ngày nào đó cậu có trở thành giáo sư nổi tiếng, cho dù cậu có sống trong căn hộ đẹp ở một khu sang trọng tại thành phố lớn, nhà cậu vẫn luôn là nơi này.
Luc ôm chầm lấy tôi rồi đứng dậy ra về. Khi cậu bước tới bến ngưỡng cửa, tôi giữ cậu lại một lát.
- Cậu bắt đầu làm việc lúc mấy giờ?
- Điều đó thì có ý nghĩa gì?
- Tớ cũng làm việc ban đêm, vì thế nếu tớ biết giờ giấc của cậu, khi trực ở khoa cấp cứu tớ sẽ cảm thấy bớt cô độc hơn. Chỉ cần nhìn lên đồng hồ là tớ có thể tưởng tượng ra cậu đang làm gì.
Luc nhìn tôi với vẻ mặt thật lạ.
- Cậu đã hỏi rất nhiều về những gì bọn tớ làm trong bệnh viện, vậy cậu có thể kể cho tớ xem cuộc sống tại lò bánh của cậu diễn ra thế nào chứ?
- Từ lúc 3 giờ sáng, tớ bắt đầu phải ủ bột men gốc, cần trộn lẫn nó với bột mì, nước, muối và men để bắt đầu chuẩn bị bột nhào. Sau lần nhào bột đầu tiên, cho bột vào lò ủ để men gốc bắt đầu hoạt động. Đến khoảng 4 giờ sáng, những người thợ có một quãng nghỉ trong lúc chờ bột ngấu. Những lúc trời dịu mát, tớ hay mở cánh cửa thông ra con hẻm đằng sau tiệm và kê hai cái ghế đẩu ra đó. Bố và tớ cùng ngồi đó uống cà phê. Những lúc như thế hai bố con tớ cũng không nói gì nhiều, bố tớ viện cớ không được làm ồn để bột nhào được nghỉ ngơi, mà nói cho đúng chính ông là người tranh thủ nghỉ ngơi những lúc đó, giờ ông đã bắt đầu cần đến chúng. Uống xong cà phê, tớ để ông ngủ thiếp đi khoảng một tiếng trên ghế, tựa lưng vào bức tường đá. Tớ quay vào rửa các khay đựng rồi rải lên mặt khay những tấm khăn vải lanh dùng để lót bánh mì.
“Khi bố tớ quay vào, hai bố con lại chuẩn bị cho lần lên men thứ hai. Tớ và bố chia bột nhào ra, nặn thành hình, khía lên từng miếng bột để có những chiếc bánh đẹp, rồi cuối cùng cho vào lò nướng.
“Mỗi tối, hai bố con tớ lại lặp lại từng ấy động tác song mỗi lần thách thức đều khác nhau nếu muốn thu được cùng kết quả. Nếu trời lạnh, bột nhào mất nhiều thời gian để ngấu hơn, cần phải tăng thêm nước ấm và men; nếu trời nóng, nó lại cần có nước thật lạnh, nếu không sẽ khô lại quá nhanh. Người ta không thể làm ra những chiếc bánh mì ngon nếu không cẩn thận chú ý tới từng chi tiết kể cả vào lúc thời tiết như ngoài trời bây giờ; thợ làm bánh mì không thích những cơn mưa, chúng làm công việc của họ kéo dài hơn.
Đến 6 giờ, tớ và bố lấy mẻ bánh đầu tiên trong ngày ra khỏi lò. Sau khi chờ cho bánh mì nguội đi, tớ mang bánh ra tiệm. Công việc của tớ là vậy đấy, bạn thân mến, nhưng nếu cậu tin những gì tớ vừa kể cho cậu nghe sẽ giúp cậu trở thành một người thợ làm bánh thì cậu nhầm to rồi đấy. Hãy nhớ, những câu chuyện kể về bệnh viện của cậu cũng không thể biến tớ thành bác sĩ được. Thôi nhé, giờ nhất định tớ phải đi ngủ đây, hãy giúp tớ ôm hôn mẹ cậu, và nhất là cô bạn gái của cậu. Cách nàng ngắm nhìn cậu trông dễ thương lạ lùng, cậu thật may mắn, và tớ chân thành mừng cho cậu.
Sau khi Luc đi khỏi, tôi ra ngoài vườn tìm mẹ. Tôi thấy bà đang ngồi xổm trước một luống hoa hồng. Cơn mưa đã làm những bông hoa rũ xuống, và mẹ tôi đang tỉ mẩn nâng từng bông lên.
- Hai đầu gối làm mẹ đau quá, bà rên rỉ trong lúc đứng lên. Còn con, trông con khá hơn hôm qua nhiều đấy. Con cần nghỉ ngơi lấy vài ngày để lại sức.
Con không nói gì, con lặng im ngắm nhìn đôi mắt mẹ đang mỉm cười với con. Giá mẹ biết con mong mẹ nói với con một lời tha lỗi đến chừng nào, giống như khi mẹ còn có khả năng tha thứ tất cả, kể cả sự vắng mặt.
- Hai đứa hợp nhau lắm, mẹ nói với tôi trong lúc đưa tay ra nắm lấy tay tôi. Vì tôi vẫn không nói gì, bà tiếp tục dòng độc thoại của mình.
- Nếu không tối qua con đã không đưa cô ấy lên thăm căn gác áp mái của con. Con biết đấy, mẹ nghe thấy hết mọi âm thanh trong ngôi nhà này, mẹ vẫn luôn nghe thấy tất cả. Sau khi con đi, mẹ đã từng leo lên đó. Khi nhớ con quá, mẹ mở cửa sập ra và lên ngồi trước khung cửa sổ. Mẹ cũng không biết tại sao nữa, nhưng ở trên đó mẹ có cảm giác trở nên gần gũi con hơn, như thể khi nhìn qua khung cửa kính, mẹ có thể trông thấy con ở nơi xa. Đã lâu rồi mẹ không lên lại trên đó; như mẹ vừa nói với con, bây giờ hai đầu gối làm mẹ đau, mà ở trên đó cần phải bò bằng cả hai tay hai chân giữa đống đồ đạc bừa bộn. Ồ, đừng có chường bộ mặt đó ra như thế, mẹ thề là chưa bao giờ mở bất cứ chiếc hộp nào của con ra. Mẹ của con cũng có những kiếm khuyết, nhưng mẹ không phải là người thiếu tế nhị.
- Con chẳng có gì để trách mẹ cả, tôi nói với bà.
Mẹ áp một bàn tay lên má tôi.
- Hãy thành thật với chính con, và nhất là với cô ấy; nếu thứ con cảm thấy không phải là tình yêu, hãy đừng để cô ấy hi vọng, đó là một cô gái tốt.

- Tại sao mẹ lại nói với con điều đó?
- Vì con là con trai mẹ, và mẹ hiểu rõ con như thể mẹ đã tạo ra con vậy.
Mẹ giục tôi lên với Sophie và để mặc bà với những cây hoa hồng của bà. Tôi lên phòng. Sophie đang chống tay đứng bên cửa sổ, trầm ngâm nhìn vào khoảng không.
- Em giận anh vì đã để mặc em một mình đúng không?
Sophie quay lại.
- Với những giờ lên lớp, em có thể ghi bài cho cả hai người, nhưng nếu em nhớ không nhầm, anh còn ca trực vào tối thứ Hai đúng không?
- Đúng thế, đấy cũng là việc thứ hai anh muốn nhờ em giúp. Nếu có thể, em tới báo với phụ trách khoa anh bị mệt, không có gì nghiêm trọng, một cơn viêm họng mà anh muốn điều trị cho khỏi hẳn để không lây sang bệnh nhân. Anh chỉ cần hai mươi tư giờ thôi.
- Không, em không giận anh đâu, anh hầu như chưa kịp gặp mẹ, và một tối được ở bên trò chuyện cùng anh chắc chắn sẽ làm bà rất vui. Mà vì em quay về một mình, em sẽ có nhiều thời gian để nghĩ ra một cái cớ hợp lí hơn.
Mẹ tôi rất vui khi được biết tôi sẽ ở lại lâu hơn dự kiến một chút. Tôi mượn xe của bà đưa Sophie ra ga.
Cô hôn lên má tôi, mỉm cười tinh nghịch trước khi leo lên toa. Ngày nay những ô cửa sổ trên toa tàu không mở ra được nữa, người ta không còn có thể chào tạm biệt nhau như trước đây. Đoàn tàu chuyển bánh, Sophie vẫy tay chào tạm biệt tôi, và tôi đứng lại trên sân ga cho tới khi ánh đèn của toa tàu cuối cùng khuất hẳn khỏi tầm nhìn.
*
- Có chuyện gì không ổn vậy? mẹ tôi hỏi khi tôi về đến nhà.
- Mọi việc đều ổn cả, điều gì làm mẹ lo lắng vậy?
- Con đã lùi ngày quay về, để mặc bạn gái về một mình chỉ để trải qua một buổi tối bên cạnh mẹ sao?
Tôi ngồi xuống bên bà tại chiếc bàn ăn trong bếp, rồi nắm lấy hai bàn tay bà trong tay tôi.
- Con nhớ mẹ lắm, tôi vừa nói vừa hôn lên trán mẹ.
- Được rồi, mẹ hi vọng rồi con sẽ nói ẹ biết điều gì làm con bận tâm.
Mẹ và tôi ăn tối trong phòng khách, mẹ đã chuẩn bị cho hai chúng tôi khay đồ ăn tối tôi ưa thích, với giăm bông và mì trứng, giống như ngày xưa. Mẹ ngồi xuống trường kỉ bên cạnh tôi, lặng lẽ nhìn tôi ăn ngon lành mà không hề động đến phần của bà.
Tôi đang định dọn đĩa đi thì mẹ cầm lấy tay tôi, nói với tôi những chiếc đĩa có thể đợi sau. Bà hỏi liệu tôi có sẵn lòng mời bà lên căn gác áp mái của tôi không. Tôi đưa mẹ lên tận mái, kéo thang xuống, đẩy cửa sập lên, và hai mẹ con tôi cùng tới ngồi trước khung cửa sổ.
Tôi do dự một lát trước khi hỏi mẹ câu hỏi vẫn luôn cháy bỏng trên môi tôi từ bấy lâu nay.
- Mẹ không bao giờ biết được tin tức gì của bố sao?
Mẹ tôi nhướng mày. Tôi lại tìm thấy trong đôi mắt bà ánh nhìn của một y tá vẫn luôn xuất hiện khi bà muốn tìm hiểu xem có phải tôi đang che giấu điều gì hay không, hay liệu tôi có đang vờ ốm để né tránh một bài kiểm tra lịch sử hay toán.
- Con vẫn còn hay nghĩ tới ông ấy sao? bà hỏi tôi.
- Mỗi khi có một người đàn ông trạc tuổi bố xuất hiện ở khoa Cấp cứu, con luôn cảm thấy lo lắng, con sợ nhỡ đó chính là bố, và cứ mỗi lần như thế con lại tự hỏi con sẽ phải làm gì nếu bố không nhận ra con nữa.
- Ông ấy sẽ nhận ra con ngay lập tức.
- Vậy tại sao không bao giờ bố tới thăm con?
- Mẹ đã phải mất rất nhiều thời gian để có thể tha thứ cho bố con. Có lẽ là quá nhiều thời gian. Chuyện đó đã làm mẹ nói ra những điều khiến mẹ hối tiếc, song cũng chỉ vì mẹ vẫn còn yêu bố con. Mẹ chưa bao giờ thôi yêu ông ấy. Người ta vẫn hay làm những điều khủng khiếp khi tình yêu và hận thù trộn lẫn vào nhau, những điều về sau khiến họ phải tự trách mình. Điều khiến mẹ oán trách bố nhất không phải là việc ông đã bỏ rơi mẹ, cuối cùng rồi mẹ cũng đã đi đến thừa nhận phần trách nhiệm của mình trong chuyện đó. Nỗi khổ sở vò xé hành hạ mẹ chính là phải hình dung ra bố con hạnh phúc bên một người đàn bà khác. Mẹ từng rất hận ông ấy vì đã yêu bà ta đến mức đó. Mẹ cần thổ lộ với con một điều, và mẹ biết con sẽ thấy mẹ thật cổ hủ khi nói ra điều này, nhưng bố con là người đàn ông duy nhất mẹ từng biết đến. Nếu giờ đây mẹ gặp lại bố, mẹ sẽ cảm ơn ông ấy đã tặng mẹ món quà tuyệt vời nhất trên đời: con.
Không phải cái bóng của mẹ thổ lộ cho tôi tâm sự thầm kín đó, mà đúng là bà.
Tôi ôm chặt lấy mẹ, nói với bà rằng tôi yêu bà.
Có những khoảnh khấc vô cùng quý báu trong cuộc đời rốt cuộc lại xuất phát từ một vài điều giản dị. Nếu tối hôm đó tôi không ở lại cùng mẹ, tôi tin chắc sẽ chẳng khi nào có được cuộc trò chuyện đó với bà. Khi mẹ và tôi rời khỏi căn gác áp mái, tôi quay lại nhìn lần cuối cùng về phía khung cửa và thầm lặng nói lời cảm ơn cái bóng của mình.
*

Tôi đặt đồng hồ báo thức để nó đổ chuông lúc 3 giờ sáng. Tôi mặc quần áo, rón rén rời khỏi nhà lần bước theo con đường đi học ngày nào. Vào giờ đó, cả thị trấn vắng tanh. Tấm cửa kéo bằng sắt che kín khung kính của tiệm bánh, tôi băng qua cửa tiệm, nhẹ bước rẽ vào con hẻm kế bên. Đứng im trong bóng tối, cách một khung cửa nhỏ bằng gỗ chừng năm mươi mét, tôi chờ đợi khoảnh khắc thích hợp.
*
Đến 4 giờ, Luc và bố cậu ra khỏi lò bánh. Đúng như cậu đã kể với tôi, tôi nhìn thấy cậu bạn học mang hai chiếc ghế ra kê sát vào tường, bố cậu là người đầu tiên ngồi xuống ghế, Luc mang cà phê tới cho ông, rồi cả hai người cùng ngồi đó, lặng lẽ không nói gì. Bố Luc đã uống hết tách của ông, đặt nó xuống đất và nhắm mắt lại. Luc ngồi nhìn ông, cậu thở dài, cầm tách của bố mình lên rồi quay vào trong lò bánh. Đây chính là thời điểm tôi chờ đợi, tôi bèn lấy hết can đảm bước tới.
Luc là người bạn thời thơ ấu của tôi, người bạn thân nhất của tôi; thế nhưng, cho dù chuyện này nghe qua có vẻ thật lạ lùng, tôi chưa bao giờ biết mặt bố cậu. Mỗi khi tôi ghé qua nhà cậu, chúng tôi luôn phải để ý không làm ồn. Người đàn ông chỉ sống về đêm và luôn ngủ suốt buổi chiều này khiến tôi thấy sờ sợ. Tôi hình dung ra ông giống như một bóng ma lượn lờ trên đầu chúng tôi ngay khi chúng tôi ngẩng đầu lên khỏi bài vở. Người thợ làm bánh tôi chưa bao giờ thực sự gặp mặt, tôi phần nào mắc nợ ông trong chuyện học hành chăm chỉ của mình, cũng nhờ thế tôi đã thoát được vài lượt hình phạt mà cô Schaeffer dường như rất lấy làm khoan khoái mỗi khi có dịp phân phát cho đám học sinh. Nếu không có nỗi sợ hãi ông gây ra cho tôi, hẳn một phần không nhỏ bài tập về nhà của tôi đã không được hoàn thành đúng hạn. Tối nay, rốt cuộc tôi cũng có dịp nói chuyện với ông, mà việc đầu tiên cần làm là đánh thức ông dậy và giới thiệu bản thân tôi với ông.
Tôi thầm lo ông sẽ giật mình và làm Luc để ý. Tôi vỗ nhẹ lên vai ông.
Ông mở mắt ra mà không hề có vẻ ngạc nhiên chút nào, và rồi ông lên tiếng trước sự ngạc nhiên đến ngỡ ngàng của tôi:
- Cậu là bạn của Luc, đúng không? Tôi nhận ra cậu, cậu đã trưởng thành thêm chút ít, nhưng cũng không đến mức quá nhiều. Bạn cậu đang ở trong kia. Tôi rất vui nếu cậu vào chào nó một tiếng, song đừng lâu quá, giờ đang không thiếu việc phải làm đâu.
Tôi thú thật với ông người tôi muốn gặp không phải là Luc. Người thợ làm bánh nhìn tôi hồi lâu, ông đứng dậy, ra hiệu bảo tôi ra đợi xa hơn ngoài hẻm. Hé mở cánh cửa dấn vào lò bánh, ông lên tiếng bảo con trai rằng ông sẽ đi tản bộ mấy bước cho giãn gân cốt. Rồi ông tới bên cạnh tôi.
*
Bố Luc lắng nghe tôi mà không hề chen vào ngắt lời. Khi chúng tôi đi tới cuối con hẻm, ông bắt tay tôi thật chặt rồi nói với tôi:
- Giờ cậu hãy đi ngay đi!
Rồi ông bước đi không hề ngoái lại.
Tôi ủ rũ cúi đầu ra về, giận sôi lên vì đã thất bại trong nhiệm vụ được giao phó. Đây là lần đầu tiên chuyện này xảy đến với tôi.
*
Về đến nhà, tôi cố cẩn thận hết sức để mở khóa cửa mà không gây ra tiếng động. Vô ích, căn nhà bừng sáng và tôi nhìn thấy mẹ đứng trước cửa bếp trong bộ đồ ngủ.
- Con biết đấy, bà nói với tôi, khi đã ngần này tuổi rồi con không cần phải lén trèo tường nữa đâu.
- Con chỉ đi lang thang một chút thôi, con không tài nào ngủ được.
- Vậy là con tin rằng mới rồi mẹ không nghe thấy đồng hồ báo thức của con đổ chuông sao?
Mẹ tôi bật bếp ga rồi đặt ấm nước lên.
- Giờ mà quay về đi ngủ thì quá muộn rồi, mẹ nói với tôi, con ngồi xuống đi, mẹ sẽ chuẩn bị cà phê cho con, còn con, hãy kể ẹ nghe vì sao con lưu lại thêm một tối nữa, và nhất là con vừa ra ngoài làm gì vào giờ này.
Tôi ngồi xuống bên bàn rồi kể ẹ nghe mình tới gặp bố Luc như thế nào.
Khi tôi đã kể xong chuyến đi thuyết khách thảm hại của mình, mẹ đặt hai bàn tay lên hai vai tôi và nhìn thẳng vào mắt tôi.
- Con không thể can thiệp như thế vào cuộc sống của người khác, cho dù vì muốn tốt cho họ. Nếu Luc biết con tới tìm gặp bố cậu ấy, có thể cậu ấy sẽ giận con. Chỉ chính bạn con, và không ai khác, được quyết định cuộc đời cậu ấy. Con cần sống có lí trí và chấp nhận lớn lên. Con không buộc phải chữa trị mọi nỗi đau của tất cả những người con gặp trong đời. Cho dù có trở thành bác sĩ giỏi giang nhất, con cũng không làm nổi điều đó đâu.
- Nhưng còn mẹ, chẳng phải mẹ đã cố làm thế suốt cuộc đời mình sao? Chẳng phải đó chính là lí do khiến mẹ luôn quay về nhà mệt nhừ như thế mỗi buổi tối sao?
- Con yêu quý, mẹ tôi vừa đứng dậy vừa nói, mẹ tin rằng, than ôi, con đã thừa hưởng cả sự ngây thơ của mẹ con lẫn cá tính bướng bỉnh của bố con.
*
Tôi lên chuyến tàu đầu tiên buổi sáng. Mẹ đi cùng tôi ra ga. Trên sân ga, tôi hứa sẽ sớm quay về thăm bà. Mẹ tôi mỉm cười.
- Khi con còn bé, mỗi buổi tối, khi mẹ tới tắt đèn trong phòng con, con đều hỏi mẹ: “Mẹ ơi, bao giờ đến ngày mai hả mẹ?” Mẹ luôn trả lời con “Sớm thôi” và mỗi lần như thế, khi đóng cửa phòng ngủ của con lại, mẹ đều tin câu trả lời của mẹ không hề thuyết phục được con. Mẹ tin là đến trạc tuổi của mẹ và con bây giờ, vai trò của hai chúng ta đang đảo ngược. Vậy thì “hẹn sớm gặp lại” con yêu quý, hãy chú ý chăm sóc bản thân.
Tôi leo lên toa, nhìn qua khung cửa kính dõi theo hình bóng của mẹ tôi, nhỏ dần theo khoảng cách trong khi đoàn tàu lao đi.
*