Mọi điều ta chưa nói

 
Chiếc Mercedes đang trên đường chạy về khách sạn. Anthony Walsh quan sát cảnh vật bên ngoài qua cửa kính xe. Dải băng phát sáng chạy ngang mặt tiền của một hiệu thuốc, niêm yết từng lúc ngày giờ và nhiệt độ bên ngoài. Lúc này ở Berlin sắp mười hai giờ trưa, nhiệt độ 21 độ C...
- Và chỉ còn hai ngày nữa thôi, Anthony Walsh thì thầm.
° ° °
Julia đi đi lại lại trong đại sảnh, hành lý để dưới chân.
- Tôi cam đoan với cô, cô Walsh ạ, là tôi không mảy may biết bố cô đi đâu. Ông ấy yêu cầu chúng tôi gọi một chiếc xe sáng sớm nay mà không cho chúng tôi chỉ dẫn gì thêm, từ đó đến giờ chưa thấy ông ấy xuất hiện trở lại. Tôi đã thử liên lạc với tài xế nhưng điện thoại di động của cậu ta bị cúp rồi.
Người thường trực nhìn túi hành lý của Julia.
- Ông Walsh cũng không yêu cầu đổi vé máy bay, lại càng không thông báo cho tôi biết các vị sẽ ra đi hôm nay. Cô có chắc là ông ấy quyết định vậy không?
- Đây là quyết định của tôi! Tôi đã hẹn bố tôi sáng nay, máy bay sẽ cất cánh lúc ba giờ chiều, và đây là chuyến bay cuối cùng nếu chúng tôi không muốn lỡ chuyến bay chuyển tiếp tại Paris để về New York.
- Các vị vẫn có thể quá cảnh qua Amsterdam cơ mà, làm thế sẽ giúp tiết kiệm thời gian, tôi rất vui lòng được giải quyết chuyện này.
- Vậy thì xin ông vui lòng giúp ngay cho, Julia đáp và lục tìm trong túi áo khoác.
- Tuyệt vọng, cô gục đầu lên mặt quầy trong ánh mắt sửng sốt của người thường trực.
- Có vấn đề gì sao, thưa cô?
- Bố tôi cầm vé mất rồi!
- Tôi chắc ông ấy sẽ về ngay thôi. Cô đừng lo, nếu tối nay cô nhất thiết phải có mặt ở New York thì cô vẫn còn đủ thời gian đấy.
Một chiếc xe bốn chỗ màu đen vừa đỗ lại trước cổng khách sạn, Anthony Walsh từ trên xe bước xuống và đi qua cửa quay.
- Bố đi đâu vậy? Julia đến gặp ông và hỏi. Con lo chết đi được.
- Đây đúng là lần đầu tiên bố thấy con bận tâm đến thời gian biểu của bố đấy, hay những chuyện có thể xảy ra với bố, một ngày mới tuyệt vời làm sao!
- Chuyện khiến con lo, đó là ta sắp lỡ chuyến bay rồi!
- Chuyến bay nào?
- Chúng ta đã thỏa thuận là hôm nay sẽ quay về rồi còn gì, bố nhớ không?
Người thường trực xen vào cuộc nói chuyện của họ để đưa cho Anthony một bức thư vừa được fax đến cho ông. Anthony Walsh mở phong bì và vừa nhìn Julia vừa đọc bức fax.
- Dĩ nhiên bố nhớ, nhưng đó là chuyện tối qua, ông vui vẻ đáp.
Ông liếc nhìn túi xách của Julia rồi yêu cầu người phụ trách hành lý vui lòng đưa chúng lên phòng cô.
- Đi nào, bố dẫn con đi ăn trưa, bố con mình cần nói chuyện.

- Về cái gì mới được cơ chứ? cô lo lắng hỏi.
- Về bố! Thôi nào, đừng có làm mặt giận dỗi thế, yên tâm đi, bố đùa ấy mà...
Họ ngồi vào bàn kê ngoài sân hiên.
° ° °
Chuông đồng hồ báo thức kéo Stanley ra khỏi một cơn ác mộng. Di chứng còn sót lại của một buổi tối rượu vang chảy tràn, một cơn đau nửa đầu dữ dội xâm chiếm lấy anh ngay khi anh mở mắt. Anh đứng dậy và loạng choạng lết vào phòng tắm.
Xem xét vẻ mặt mình trong gương, anh thề sẽ không động đến một giọt rượu nào từ nay cho đến cuối tháng, lời hứa tóm lại là phải chăng bởi hôm nay đã là ngày 29 rồi. Không kể cây búa đinh đang gõ cồng cộc dưới hai thái dương, ngày hôm nay có vẻ tốt lành đây. Đến giờ ăn trưa, anh sẽ hẹn Julia đến đón cô ở văn phòng rồi cùng đi dạo dọc theo bờ sông. Nhíu mày, anh lần lượt nhớ ra rằng cô bạn thân nhất của mình đang không có mặt trong thành phố và tối qua anh cũng không nhận được tin tức gì từ cô. Nhưng anh không thể hồi tưởng lại cuộc chuyện trò ngày hôm qua trong bữa tối tươi đẫm rượu. Phải một lúc sau, sau khi đã uống một tách trà lớn, anh mới tự hỏi rốt cuộc thì trong cuộc giáp mặt với Adam, liệu anh có buột ra từ "Berlin" lần nào không nhỉ. Tắm rửa xong xuôi rồi, anh tự hỏi có nên báo cho Julia biết nỗi nghi ngờ đang lớn dần lên trong anh hay không. Có lẽ anh sẽ nên gọi cho cô... hoặc là không!
° ° °
- Ai từng nói dối sẽ có lúc dối trá thêm! Anthony thốt lên trong lúc chuyển thực đơn cho Julia.
- Bố đang nói con đấy ạ?
- Thế giới này không quay quanh rốn của con đâu, con thân mến! Bố đang ám chỉ anh bạn Knapp của con kia!
Julia đặt quyển thực đơn xuống bàn và ra hiệu cho người bồi bàn đang tiến lại gần để họ lại với nhau.
- Bố đang nói gì thế?
- Con muốn bố nói chuyện gì nào, khi bố con ta đang ở Berlin, trong một nhà hàng và bố đang ăn trưa cùng con?
- Bố đã phát hiện ra chuyện gì?
- Tomas Meyer, tức Tomas Ullmann, phóng viên tờ Tagesspiegel; bố dám cá mà không liều lĩnh tí nào rằng cậu ta đang hàng ngày làm việc cùng cái gã đểu giả hèn mọn đã bịa ra đủ thứ chuyện với chúng ta.
- Tại sao Knapp lại phải nói dối?
- Chuyện đó thì con phải tự đi mà hỏi hắn ta. Bố cho là hắn cũng có lý do riêng.
- Làm thế nào bố biết được tất cả những chuyện này?
- Bố có những quyền lực siêu đẳng mà! Đó là một trong những lợi thế khi được biến thành dạng máy móc.
Julia nhìn bố, bối rối.
- Mà tại sao lại không nhỉ? Anthony nói tiếp, con sáng tạo ra những con vật thông thái biết trò chuyện với trẻ con, còn bố không có quyền sở hữu một vài tố chất đặc biệt trong mắt con gái mình hay sao?
Anthony đưa tay lại gần Julia, ông chợt đổi ý và chộp lấy một ly nước đưa lên miệng.
- Nước đấy! Julia hét lên.
Anthony giật bắn mình.
- Con không chắc thứ này được khuyên dùng cho những mạch điện của bố đâu, cô thì thào, ngượng ngùng vì đã thu hút sự chú ý của những người ngồi các bàn kế bên.

Anthony trợn tròn mắt.
- Bố cho là con vừa cứu mạng bố đấy..., ông nói và đặt ly nước xuống. Rốt cuộc, đó cũng là một cách nói!
- Làm thế nào bố biết được tất cả những chuyện này? Julia chất vấn.
Anthony quan sát con gái hồi lâu rồi không nghĩ đến chuyện kể lại cô nghe về chuyến tham quan hồi sáng đến trung tâm lưu trữ của Stasi nữa. Dù sao, chỉ có kết quả tìm kiếm của nó là quan trọng.
- Người ta có thể đổi họ để ký tên dưới các bài báo, nhưng để ra nước ngoài thì lại là chuyện hoàn toàn khác! Bởi vì bố con ta đã tìm thấy bức ký họa chân dung trứ danh kia ở Montréal, nghĩa là cậu ta đã từng đặt chân đến đó, từ đây bố hình dung ra biết đâu cậu ta lại chẳng ghé qua Mỹ.
- Ra là bố thực sự có những quyền năng siêu nhiên cơ đấy!
- Nhất là bố lại có một người bạn cũ làm việc trong ngành cảnh sát.
- Cảm ơn bố, Julia thì thầm.
- Con tính làm gì?
- Con đang tự hỏi mình câu đó đây. Con chỉ lấy làm hạnh phúc vì Tomas đã thực hiện được ước nguyện của anh ấy.
- Con thì biết gì về chuyện đó?
- Anh ấy muốn trở thành phóng viên mà.
- Và con tin đó là ước nguyện duy nhất của cậu ta ư? Con thực sự nghĩ rằng một ngày nào đó khi nhìn lại cuộc đời mình, cậu ta sẽ ngó đến một tập ảnh phóng sự ư? Một sự nghiệp, cao cả gớm! Con có biết bao nhiêu người đến khi cô đơn rồi mới nhận ra cái thành công mà họ ngỡ đã tiến tới rất gần, thì còn xa mới là những thành công của họ, chứ đừng nói đến bản thân họ.
Julia nhìn bố mình và đoán được nỗi buồn ẩn chứa sau nụ cười của ông.
- Bố hỏi lại con này, Julia, con tính làm gì?
- Quay trở lại Berlin chắc chắn là hành động khôn ngoan hơn cả.
- Nhầm lẫn mới lạ lùng làm sao! Con vừa nói Berlin. Con sống ở New York cơ mà.
- Chỉ là một sự trùng hợp ngu ngốc thôi.
- Buồn cười thật, hôm qua con vẫn còn gọi đây là một dấu hiệu.
- Nhưng như ban nãy bố nói đấy thôi, đó là chuyện hôm qua rồi.
- Chớ tự dối mình, Julia,người ta không thể sống trong những ký ức hòa lẫn với tiếc nuối. Hạnh phúc cần một vài sự tin chắc, dù là rất nhỏ chăng nữa. Bây giờ con phải tự chọn lấy một mình. Bố sẽ không có mặt ở đây để quyết định thay cho con nữa, vả lại đã lâu rồi mọi việc không diễn ra như vậy nhưng cứ coi chừng nỗi cô đơn, nó là người bạn đồng hành nguy hiểm đấy.
- Bố đã từng biết đến cô đơn rồi sao?
- Bố và nó gặp nhau thường xuyên ấy chứ, nếu con muốn biết thì suốt nhiều năm dài đằng đẵng nữa kia, nhưng chỉ cần nghĩ đến con là bố có thể xua đi nỗi cô đơn. Cứ cho là bố đã nhận thức được đôi điều, hẳn là hơi muộn; và còn nữa, bố không thể phàn nàn, phần đông những kẻ u mê ngây dại như bố không có quyền lĩnh phần miễn phí, ngay cả khi phần đó chỉ kéo dài được vài ngày. Này, đây là những từ thích đáng; bố nhớ con, Julia ạ, và bố không thể làm gì nữa để lấy lại những năm tháng đã đánh mất. Bố đã để năm tháng trôi qua như một tên ngốc, bởi vì bố phải làm việc, bởi vì bố ngỡ mình có những nghĩa vụ, có một vai phải sắm cho tròn, trong khi sân khấu đích thực duy nhất của đời bố chính là con. Mà thôi, giờ nói lẩm cẩm thế đủ rồi, làm thế không giống bố con ta chút nào, cả bố lẫn con. Lẽ ra bố sẽ đi cùng con đến gặp gã Knapp kia để đá vào mông gã cho bõ ghét và tiếp tục dò hỏi tin tức từ gã, nhưng bố mệt quá rồi, vả lại, như bố đã nói đó là cuộc đời con.

Anthony nghiêng người để lấy một tờ báo đặt trên chiếc bàn kê gần chỗ ông. Ông mở tờ nhật báo ra và bắt đầu lật qua các trang.
- Con tưởng bố không đọc được tiếng Đức? Julia cất tiếng, giọng nghẹn lại.
- Con vẫn còn ngồi đó à? Anthony vặn lại và lật một trang.
Julia gấp khăn ăn lại, đẩy ghế ra và đứng lên.
- Con sẽ gọi cho bố ngay khi gặp được anh ấy, cô nói và đi xa dần.
- Này, họ dự báo đầu giờ tối nay trời quang mây đấy! Anthony đáp lại và nhìn qua cửa sổ nhà hàng.
Nhưng Julia đã ra đến vỉa hè, cô vẫy một chiếc taxi. Anthony gấp tờ báo lại và thở dài.
° ° °
Chiếc xe dừng lại trước lối vào sân bay Rome-Fiumicino. Tomas thanh toán tiền cước rồi vòng lại mở cửa cho Marian. Làm xong thủ tục và qua cửa an ninh rồi, Tomas với túi đeo trên vai, nhìn đồng hồ đoe tay. Một tiếng nữa máy bay sẽ cất cánh. Marian lững thững đi dạo qua các quầy hàng, anh nắm tay cô rồi kéo cô đi về phía quầy bar.
- Tối nay em muốn làm gì nào? anh hỏi rồi quay ra gọi hai tách cà phê.
- Tham quan căn hộ của anh, lâu nay em băn khoăn tự hỏi nơi anh ở trông như thế nào.
- Một phòng rộng, với bàn làm việc gần cửa sổ và một chiếc giường kê sát tường phía đối diện.
- Thế là hợp với em đấy, chẳng cần gì khác nữa đâu, Marian nói.
° ° °
Julia đẩy cánh cửa dẫn vào tòa soạn báo Tagesspiegel và đến quầy tiếp tân tự giới thiệu. Cô yêu cầu được gặp Jurgen Knapp. Cô nhân viên lễ tân nhấc điện thoại lên.
- Nói với anh ta tôi sẽ đợi trong sảnh này cho đến khi anh ta xuất hiện, dù có phải đợi cả buổi chiều ở đây.
Tựa người vào vách kính của ca bin thang máy đang chậm rãi di chuyển xuống tầng trệt, Knapp không rời mắt khỏi vị khách của mình. Julia đang đi đi lại lại, dạo bách bộ trước dãy quầy kính có ghim các trang của số báo ra trong ngày.
Cửa thang máy mở ra. Knapp băng qua đại sảnh.
- Anh có thể giúp gì cho em hả Julia?
- Anh có thể bắt đầu bằng việc giải thích tại sao anh lại nói dối em!
- Đi theo anh, chúng ta hãy tìm nơi nào yên tĩnh hơn.
Knapp kéo cô về phía cầu thang. Anh mời cô ngồi trong một phòng khách nhỏ gần quầy căng tin trong khi anh lục túi tìm tiền lẻ.
- Cà phê hay trà? anh hỏi trong lúc tiến lại gần máy bán đồ uống tự động.
- Không gì hết!
- Em đến Berlin để tìm gì vậy Julia?
- Anh mà cũng thiếu sáng suốt đến mức phải hỏi em câu đó sao?
- Đã gần hai chục năm qua chúng ta không gặp nhau, làm sao anh có thể đoán được chuyện gì dẫn em tới đây?
- Tomas!
- Em sẽ đồng ý với anh rằng sau ngần ấy năm, điều này ít ra cũng khiến người ta phải ngạc nhiên đi.

- Anh ấy đang ở đâu?
- Anh đã nói với em rồi, ở Ý.
- Cùng vợ con anh ấy và anh ấy đã thôi không làm báo nữa, em biết. Nhưng toàn bộ hay một phần câu chuyện bịa đặt hay hớm này là sai bét. Anh ấy đã đổi họ, nhưng vẫn hành nghề phóng viên.
- Nếu đã biết chuyện đó rồi thì tại sao e lại lãng phí thời gian của mình ở đây nhỉ?
- Nếu anh muốn chơi trò hỏi-đáp, trước tiên hãy trả lời câu hỏi của em. Tại sao anh giấu em sự thật?
- Em muốn chúng ta đặt cho nhau những câu hỏi thực sự chứ gì? Anh cũng có vài câu hỏi dành cho em đây. Em đã tự hỏi mình chưa: liệu Tomas có muốn gặp lại em không? Em có quyền gì mà tự cho phép mình xuất hiện trở lại như thế này? Hay đơn giản bởi vì em quyết định là đã đến lúc phải làm thế? Bởi vì mong muốn đã vượt qua lý trí? Em xuất hiện trở lại từ một thời kỳ khác, nhưng giờ thì không còn bức tường nào để phá đổ nữa rồi, không còn cách mạng để tiến hành nữa, không còn cả niềm vui ngây ngất lẫn niềm kinh ngạc thán phục nữa, không còn sự cuồng nhiệt điên rồ nữa! Chỉ còn lại một chút lý trí, thứ mà những người trưởng thành sử dụng đúng cách để luôn tiến về phía trước, để theo đuổi sự nghiệp của mình. Rời khỏi đây đi, Julia, rời khỏi Berlin và quay trở về Mỹ đi. Thế này em đã đủ gây tổn hại rồi.
- Em cấm anh không được nói với em như thế, Julia bác lại, môi run lên.
- Anh nói thế không đúng sao? Cứ tiếp tục trò hỏi-đáp đi. Em ở đâu khi Tomas vướng phải một quả mìn? Em có ở chân cầu thang dẫn xuống máy bay khi cậu ấy khập khiễn trở về từ Kaboul không? Mỗi sáng em có đưa cậu ấy đi tập phục hồi chức năng không? Em có ở đó để an ủi cậu ấy tuyệt vọng không? Không phải tìm nữa, anh biết câu trả lời rồi, bởi lẽ sự vắng mặt em đã đè nặng lên cậu ấy! Em có chút ý niệm gì về nỗi đau em đã gây ra cho cậu ấy không, về nỗi cô đơn em đã dìm cậu ấy ngập ngụa trong đó, em có biết chuyện đó kéo dài trong bao lâu không? Em có nhận thấy thằng ngốc với trái tim chịu nhiều tổn thương đến thế vẫn tìm cách bảo vệ em, trong khi anh đã làm tất cả những gì có thể để cuối cùng thằng ngốc ấy phải quay ra hận em.
Những giọt nước mắt lã chã tuôn trên má Julia nhưng vô ích, không gì có thể khiến Knapp ngừng lời.
- Em có biết phải mất bao lâu cậu ấy mới chấp nhận quên hết mọi chuyện, chấp nhận thoát khỏi sức ám ảnh của em không? Không một xó xỉnh nào của Berlin nơi bọn anh đi dạo buổi tối cậu ta lại không kể cho anh một kỷ niệm hai người bọn em đã có với nhau mà cậu ấy nhớ ra khi đi ngang qua trước mặt tiền một quán cà phê, một băng ghế trong công viên, một chiếc bàn trong quán rượu, những bờ kênh. Em có biết bao nhiêu cuộc gặp gỡ đã thất bại, bao nhiêu người phụ nữ đã gắng sức yêu cậu ấy mà khi thì vấp phải mùi cơ thể em khi thì vấp phải những lời ngu ngốc của em vẫn khiến cậu ấy cười phá lên không.
"Anh buộc phải biết mọi thứ về em; nốt ruồi trên da em, tâm trạng cáu gắt của em mỗi sáng khi thức giấc, cậu ấy thì thấy nó rất đáng yêu mặc cho anh không thể lý giải tại sao, món em dùng trong bữa sáng, cách em cột tóc, tô mắt, những thứ quần áo em thích mặc, bên giường em nằm. Anh đã phải nghe hàng chục nghìn lần những khúc dương cầm em học mỗi ngày thứ Tư, bởi vì giữa lúc tâm hồn tan nát, cậu ấy vẫn tiếp tục chơi những khúc nhạc ấy, hết tuần này sang tuần khác, năm này qua năm khác. Anh phải xem tất cả những bức tranh em vẽ bằng màu nước hay bằng chì than, những con vật ngớ ngẩn mà cậu ấy thuộc tên từng con một. Anh đã thấy cậu ấy dừng lại trước biết bao quầy kính, bởi vì chiếc đầm đó từng khiến em mê mẩn, bởi vì em từng thích bức tranh kia, bó hoa kia. Và biết bao lần khác anh tự hỏi em đã làm gì để cậu ấy phải nhớ thương đến mức này?
"Và khi rốt cuộc cậu ấy đã khá lên đôi chút, anh lại vẫn e sợ bọn anh sẽ gặp trên đường một dáng hình nào đó trông giống em, một ảo ảnh nào đó khiến cậu ấy lại trở về với quãng đường đã vượt qua. Con đường dẫn đến một thứ tự do khác sao mà dài đến vậy. Em hỏi anh tại sao lại nói dối em ư? Anh hy vọng lúc này em đã có được lời giải đáp.
- Em chưa bao giờ muốn gây đau khổ cho anh ấy, Knapp ạ, không bao giờ, Julia ấp úng, choáng ngợp bởi cảm xúc.
Knapp rút một tờ khăn giấy và đưa cho cô.
- Sao em lại khóc? Cuộc sống của em thế nào rồi hả Julia? Đã kết hôn, hay đã ly hôn chăng? Những đứa con? Mới chuyển công tác đến Berlin?
- Anh không cần phải độc ác thế đâu!
- Dù sao em cũng không có quyền nói với anh hai chữ độc ác.
- Anh chẳng hiểu gì hết...
- Nhưng anh đoán được! Em đã đổi ý, sau hai mươi năm, thế chứ gì? Quá muộn rồi. Cậu ấy đã viết thư cho em khi trở về từ Kaboul, đừng nói là không, anh đã giúp cậu ấy lựa chọn câu chữ. Anh đã chứng kiến khi cậu ấy từ sân bay trở về, vẻ mặt ảo não, vào mỗi ngày cuối tháng khi cậu ấy chờ đợi em. Em đã lựa chọn, cậu ấy tôn trọng quyết định của em mà không bao giờ trách giận gì, đó là điều em muốn biết phải không? Vậy thì em có thể ra đi thanh thản được rồi đấy.
- Em không lựa chọn gì hết, Knapp, bức thư của Tomas, em mới nhận được nó hôm kia.
° ° °
Máy bay bay ngang qua dãy Alpes. Marian thiu thiu ngủ, đầu cô dựa vào vai Tomas. Anh hạ nắp trập cửa của kính máy bay và nhắm mắt để tìm một giấc ngủ ngắn. Một giờ nữa họ sẽ có mặt tại Berlin.
° ° °
Julia đã kể lại từ đầu đến cuối câu chuyện của mình và Knapp lắng nghe cô không một lần ngắt lời. Cô cũng đã mất nhiều thời gian tưởng nhớ người đàn ông cô ngỡ đã không còn trên cõi đời này. Câu chuyện kết thúc, cô đứng dậy, xin lỗi lần cuối cùng vì nỗi đau mình đã gây ra, dù không cố ý, vì không biết sự thể, cô chào từ biệt người bạn của Tomas, rồi buộc Knapp phải thề là không bao giờ được kể với Tomas chuyện cô đến Berlin. Knapp nhìn cô đi xa dần trong dãy hành lang dài dẫn ra cầu thang bộ. Khi cô đặt chân lên bậc thang đầu tiên, anh gọi tên cô. Julia quay lại nhìn.
- Anh không thể giữ lời hứa này được, anh không muốn mất mấy người bạn tốt nhất của mình. Tomas đang ở trên máy bay, chuyến bay của cậu ấy bốn mươi lăm phút nữa sẽ hạ cánh, cậu ấy trở về từ Rome.
Chú thích:
1 Loại bánh mì trắng của Ý trong thành phần bột có dầu ôliu.