Em ở đâu

Noel đã đến, những mái nhà trang trí bằng các dây đèn nổi bật trong đêm. Ngồi trong xe hơi, trên đường trở về từ New York, nơi Lisa vừa đi cùng Mary mua sắm những món đồ cuối cùng để chuẩn bị cho đêm Giáng sinh, em không thể không nói lên ý kiến của mình.
 
- Lẽ ra phải gửi một nửa số những cái bóng điện chẳng cần thiết này về chỗ cháu, như vậy tất cả các ngôi nhà sẽ có được ánh sáng.
- Chỗ của cháu, Mary đáp lại, chỗ của cháu là nơi chúng ta đang sống, trong một con phố nhỏ của khu Montclair nơi mà tất cả các ngôi nhà đều đã có ánh sáng rồi. Sống một cách đầy đủ không có gì là tội lỗi cả, hãy thôi đừng có lúc nào cũng nghĩ đến tất cả những sự thiếu thốn ở nơi cháu đã từng sống đó, và đừng có nói mãi rằng nhà cháu là đó nữa, cháu không phải là người Honduras, theo cô được biết thì cháu là người Mỹ, đất nước của cháu là ở đây.
- Khi cháu trưởng thành, cháu sẽ có quyền tự lựa chọn quốc tịch của mình!
- Có nhiều người đang mạo hiểm để có thể đến sống ở đất nước chúng ta, lẽ ra cháu phải cảm thấy hạnh phúc mới phải.
- Bởi vì họ không có quyền lựa chọn!
= 0 = 
Những tháng sau đó, Philip hết sức cố gắng để gắn kết mọi người lại thành một gia đình mới. Càng ngày công việc càng chiếm nhiều thời gian của anh, anh tranh thủ từ phút rảnh rỗi cố gắng tạo ra những giây phút thư giãn và vui vẻ trong gia đình. Chuyến đi nghỉ nhân dịp lễ Phục sinh ở công viên Disneyworld là một trong những nỗ lực đó và, dù gần như ngày nào cũng có những cuộc tranh cãi gay gắt giữa Mary và Lisa, chuyến đi nghỉ đã mang dấu ấn của một kỷ niệm tốt đẹp đầu tiên. Tuy vậy, mỗi tuần trôi qua, anh lại càng cảm thấy rõ ràng hai cặp khác nhau đang cùng sống chung dưới một mái nhà, một bên là Lisa và anh, bên kia là vợ anh và con trai.
= 0 = 
Đầu mùa hè năm 1989, anh đưa Lisa đến đầu kia của bang NewYork. Sau một đoạn đường dài khá lặng lẽ, họ được người bảo vệ khu cắm trại câu cá đưa họ đến tận căn nhà bằng gỗ nhỏ của họ. Anh đã mấy lần nháy mắt ra hiệu với Lisa nhưng cô bé giả vờ như không thấy. Phía bờ bên kia của khu hồ là lãnh thổ Canada. Đêm xuống, ánh đèn thành phố Toronto tỏa thành một quầng sáng màu cam phản chiếu lên bụng của những đám mây trên trời. Sau khi ăn bữa tối, họ ra ngồi ngoài hàng hiên nằm ngay phía trên mặt nước tĩnh lặng. Lisa cắt ngang sự yên lặng.
- Tuổi thơ có ích lợi gì?
- Tại sao cháu hỏi chú câu hỏi này?
- Tại sao người lớn lại luôn trả lời một câu hỏi bằng một câu hỏi khác mỗi khi họ không biết trả lời cho câu vừa được hỏi? Cháu đi ngủ đây!
Cô bé đứng dậy, chú nắm lấy cổ tay em, khiến em phải ngồi xuống trở lại.
- Bởi vì như vậy sẽ có thêm một ít thời gian! Nếu cháu tưởng đó là một câu hỏi dễ trả lời!

- Và đây cũng vẫn chưa phải là một câu trả lời!
- Bởi vì có rất nhiều quãng đời tuổi thơ khác nhau nên thật khó để biết phải nói với cháu thế nào, hãy cho chú thêm một chút thời gian và trong khi chờ, cháu thử nói cho chú cháu định nghĩa về tuổi thơ như thế nào.
- Cháu là người đưa ra câu hỏi cơ mà, cô bé trả lời.
- Chú đã trải qua cả quãng đời thơ ấu của mình với mẹ cháu.
- Đó không phải là điều cháu muốn hỏi.
- Cháu muốn chú kể cho cháu nghe của mẹ cháu mà! Mẹ cháu đã cảm thấy rất chật chội trong cái không gian của tuổi thơ đó, như mọi đứa trẻ khác già nhanh trước tuổi vì cuộc sống. Giống như cháu, mẹ cháu đã trở thành nạn nhân, bị trói buộc trong cái vỏ cơ thể bên ngoài của chính mình và của cái đồng hồ cát đáng ghét với những hạt cát không chịu chảy xuống nhanh hơn. Mỗi ngày trôi qua, mẹ cháu chỉ biết sống để đợi đến ngày hôm sau, với một mong muốn duy nhất là được già đi.
- Mẹ không hạnh phúc à?
- Mẹ cháu sống một cách dữ dội! Và sự nôn nóng giết chết tuổi thơ.
- Thế thì sao?
- Khi đó tuổi thơ, vì đó là câu hỏi của cháu, tuổi thơ trở thành một chặng đường quá dài ngoài sức chịu đựng giống như đối với cháu bây giờ, đúng không?
- Vậy thì tại sao người ta không thể trở thành người lớn ngay lập tức?
- Bởi vì tuổi thơ có những giá trị của nó. Nó giúp xây dựng nền tảng cho những ước mơ và cuộc sống của chúng ta. Chính trong ký ức về tuổi thơ, cháu sẽ tìm được nguồn sức mạnh ình, hiểu được nguyên cớ của những cơn giận dữ, nuôi dưỡng cho những đam mê, và nó cũng sẽ thường xuyên giúp cháu đẩy xa thêm ranh giới của những nỗi sợ hãi và những hạn chế của chính mình.
 
- Cháu không yêu tuổi thơ của mình nữa.
- Chú biết điều đó, Lisa, và chú hứa với cháu rằng chú sẽ làm tất cả để tô thêm màu rạng rỡ cho tuổi thơ của cháu, nhưng dù sao cũng vẫn sẽ có những luật lệ nhất định chỉ có màu đen và trắng.
Khi mặt trời lên, họ đã ngồi ở sát mép chiếc ụ nổi. Trong khi đã đến lần thứ tư cô bé làm rối tung cuộn dây câu, anh vẫn nài nỉ cô bé ít nhất cũng hãy giả vờ tỏ ra thích thú, anh đã tự nhủ lòng là sẽ kiên nhẫn. Anh nhắc lại cho Lisa biết chính cô bé là người muốn có một buổi đi câu trong chuyến đi chơi riêng chỉ có hai người này. Tặc lưỡi một tiếng khô khốc, cô bé thốt ra vài từ “Ở biển!” và ngay sau đó thêm vào “Không phải trên một cái hồ!” Em thả cho sợi dây câu nổi trên mặt nước và ngồi ngắm những gợn sóng nhỏ, gợn nào cũng như muốn tập trung hướng về phía những cái trụ.

- Hãy kể cho chú nghe về nơi đó! Philip nói.
- Chú muốn cháu kể cho chú nghe cái gì?
- Nói cho chú biết ở đó cháu sống như thế nào?
Cô bé im lặng một lúc trước khi nhẹ nhàng trả lời: “Với mẹ.” Rồi im lặng. Philip cắn răng vào bên má. Anh đặt cần xuống, đến ngồi bên cạnh em để ôm em vào lòng. 
- Câu hỏi của chú đúng là không được khôn khéo cho lắm, chú xin lỗi, Lisa.
- Có mà, bởi vì chú muốn cháu kể cho chú nghe về mẹ mà! Chú muốn biết mẹ có nhắc chú không chứ gì? Không bao giờ cả! Chưa bao giờ mẹ nói với cháu về chú!
- Tại sao cháu không dễ thương với mọi người?
- Cháu muốn về nhà cháu! Cháu không có đủ tình cảm dành cho chú và mọi người!
- Hãy cho chú và mọi người thêm một chút thời gian, chỉ thêm một chút thời gian nữa thôi…
- Mẹ nói rằng tình yêu nếu tồn tại người ta sẽ cảm nhận thấy nó ngay tức khắc, nếu không sẽ không phải là tình yêu.
- Mẹ của cháu rất cô đơn, với những ý tưởng về cái tức khắc!
Ngày hôm sau, cô bé câu dính một con cá lớn đến mức suýt chút nữa thì nó ngã chúi về phía trước. Quá hào hứng, Philip vòng tay ôm lấy cô bé để “cho chắc ăn”. Sau một hồi chiến đấu hết sức kiên trì, một búi tảo lớn được lôi lên mặt đất, Philip nhìn nó lộ rõ vẻ thất vọng, rồi anh nhận thấy đôi gò má của cô bé đang nhếch lên. Trong giây lát, cái ụ nổi đã trở nên rạng ngời nhờ một trong những điều tuyệt vời nhất của tuổi thơ: một tiếng cười phá lên.
Có những đêm cô bé gặp ác mộng. Anh ôm lấy cô bé trong tay và ru cho em ngủ; trong lúc cố làm dịu đi những đêm dài ác mộng của em, anh nghĩ đến những con người sẽ ám ảnh suốt cả cuộc sống trưởng thành của cô bé. Một số vết thương của tuổi thơ không bao giờ lành sẹo, chúng chỉ bị lãng quên, trong một khoảng thời gian để cho chúng ta lớn lên, để rồi sau đó quay trở lại dữ dội hơn.
Cuối tuần, họ quay trở về nhà. Thomas rất vui vì họ đã trở về và không chịu rời xa hai người nữa. Ngay khi Lisa lui về nhốt mình trong phòng, nó đến bên cô bé và ngồi bệt xuống ngay trên sàn, dưới bậu cửa sổ, nó đoán rằng sự kín đáo là điều kiện để nó được ở lại trong phòng. Thỉnh thoảng, cô bé hướng ánh mắt trìu mến về phía nó rồi ngay lập tức lại chìm đắm trong những suy nghĩ của mình. Khi ở trong tâm trạng vui vẻ, cô bé để cho nó đến nằm cạnh cô trên giường và kể cho nó nghe những câu chuyện về một mảnh đất khác, nơi những cơn dông có sức mạnh thật đáng sợ, nơi những trận gió cuốn lên một lớp bụi trộn lẫn với lá thông.      
= 0 = 
Mùa hè trôi qua, Lisa bị ở lại lớp và ngày khai giảng đánh dấu bước khởi đầu của một tuổi thiếu niên u ám. Cô bé không hoặc rất ít khi hòa mình vào đám bạn trong lớp, em thấy chúng quá trẻ con đối với mình. Gần như lúc nào cũng chìm đắm trong những cuốn sách tự chọn lấy ình, em không bao giờ cảm thấy cô đơn. 

= 0 = 
Một ngày tháng Mười hai, Thomas nghe thấy một đứa con gái trong trường gọi chị của nó là “đồ con gái nước ngoài dơ dáy”, nó đạp cho đứa con gái ấy một cú khủng khiếp vào ống quyển. Tiếp theo đó là một cuộc chạy đuổi trong các hành lang, và một cú ngã sóng soài xuống nền nhà làm môi trên của nó bị rách. Máu tràn vào trong miệng nó, Lisa chạy ào đến và khi nhìn thấy nó nằm dưới đất trong tình trạng như vậy, cô bé túm mạnh lấy tóc đứa con gái đã lăng mạ mình, đẩy nó lùi dần về phía tường và đồng thời tống thẳng vào nó một nắm đấm với một sức mạnh vượt ngoài tầm kiểm soát của em. Đứa con gái kia quay một vòng và ngã sụp xuống, mũi ướt đẫm máu. Thomas đứng dậy, hoảng sợ, nó không còn nhận ra khuôn mặt thường ngày của Lisa nữa. Cô bé tuôn ra một tràng những lời đe dọa bằng tiếng Tây Ban Nha, tay bóp chặt cổ nạn nhân của nó. Thomas vội chạy tới van xin nó buông tay ra. Gương mặt run lên vì giận dữ, cuối cùng nó cũng thôi, đã cho con bé một cú cuối cùng rồi bỏ đi không hề ngoái lại. Nó bị đình chỉ học trong mười lăm ngày và bị phạt ở trong phòng. Cửa phòng của nó luôn luôn đóng kín, nó không để cho Thomas vào, ngay cả khi cậu bé mang trái cây đến cho nó. Lần đầu tiên, chính Mary là người tìm lại bình yên trong nhà. Máu nghề nghiệp nổi lên, cô thuyết phục con trai kể hết cho cô nghe câu chuyện đã xảy ra. Ngay ngày hôm sau, cô xin gặp hiệu trưởng nhà trường, yêu cầu trường phải ngay lập tức và buộc người đã lăng mạ Lisa phải xin lỗi cô bé. Lisa không nói gì và trở lại lớp học. Chẳng ai còn dám nói xấu em nữa, còn Thomas thì kiêu hãnh đi dạo khắp trường với cái môi sưng phồng và tím bầm của nó trong nhiều ngày. 
= 0 = 
Cô bé kỷ niệm sinh nhật thứ mười một của mình vào cuối tháng Giêng. Chỉ có hai người bạn trong lớp đáp lại lời mời đến dự tiệc nhẹ mừng sinh nhật do Mary tổ chức. Buổi tối, cả nhà ăn tối bằng phần còn lại của bữa tiệc Buffet gần như còn nguyên. Lisa ở lì trong phòng riêng, sau khi dọn dẹp nhà bếp và gỡ các dây đèn treo trong phòng khách xuống, Mary mang đến phòng cho cô bé một đĩa đồ ăn. Ngồi ở cuối giường, Mary giải thích cho em rằng ở trường em phải chịu khó giao tiếp với mọi người nhiều hơn thì mới có bạn.    
= 0 = 
Những ngày đầu tiên của mùa xuân đã mang ánh nắng mặt trời tới, nhưng không khí của buổi sáng vẫn còn giá lạnh. Cuối buổi chiều, Joanne và Mary đã cùng nhau ngồi uống trà được một tiếng trong phòng khách khi Lisa trở về từ trường học. Nó đóng sập cửa lại, chào lí nhí một tiếng trong cổ họng và đi lên phòng. Giọng nói nghiêm khắc của Mary ngăn nó lại khi nó bước đến bước thứ sáu. Nó quay người lại, để lộ cái quần dây đầy vết bẩn, hoàn toàn tương xứng với đôi má bám đầy vết bùn của nó. Tình trạng đôi giầy của nó cũng chẳng đỡ hơn so với quần áo đang mặc.
- Cháu tắm trong các vũng bùn để rồi lần nào cũng về nhà trong tình trạng như thế này sao? Cô phải mua một cái máy giặt mới để cho cháu tiếp tục chơi những trò chơi của cháu chắc? Mary hỏi, không còn kiểm soát nổi cơn giận của mình.
- Cháu lên phòng thay đồ đây, Lisa trả lời giọng lộ rõ vẻ mất kiên nhẫn.
- Đây là lần cuối cùng cô nói với cháu, Mary hét lên khi Lisa đi khuất sau góc hành lang. Xong rồi cháu hãy xuống tự làm ình một chiếc sandwich đi, cháu cứ chẳng ăn cái gì như vậy quá đủ rồi đấy! Cháu nghe thấy cô nói không?
Một tiếng “vâng” lãnh đạm vọng đến từ cuối hành lang, tiếp theo là tiếng sập cửa. Mary bước trở lại ngồi cạnh cô bạn gái, không nén nổi một tiếng thở dài. Lộng lẫy trong bộ áo váy màu be phẳng phiu không một nếp gợn, Joanne đưa tay vuốt nhẹ lên tóc một đường tinh tế để chắc chắn là không có lọn tóc nào bị rối và mỉm cười một cách khoan dung.
- Ngày nào cũng thế này chắc không dễ dàng chút nào, thật khổ cho cậu, cô nói.
- Đúng vậy đấy, và khi xong với con bé này thì lại đến lượt thằng Thomas, nó cứ suốt ngày đi theo bắt chước con bé.
- Đặc biệt với cô bé này chắc phải phức tạp lắm.
- Tại sao vậy?
- Cậu biết rõ là mình muốn nói gì mà, ở trong thành phố tất cả bọn mình đều biết chuyện, và bọn mình rất ngưỡng mộ cậu.
- Joanne, cậu đang nói về việc gì vậy?
- Nuôi dậy một đứa con gái đến tuổi vị thành niên bao giờ cũng là một điều khó khăn cho các bà mẹ, trong khi đó Lisa lại đến từ một nước khác, nó không hoàn toàn giống với những đứa trẻ bình thường. Bỏ qua những điều khác biệt và thuần hóa cô bé như điều cậu đang làm, quả là một sự rộng lượng đáng để ngưỡng mộ, nhất là với một người không phải là mẹ ruột như cậu.
Lời nhận xét vang lên trong đầu Mary như thể có một cây búa vừa đập một cú vào đầu cô.
- Bởi vì mối quan hệ giữa tôi và Lisa là chủ đề cho các cuộc đàm tiếu trong thành phố sao?

- Tất nhiên là chúng tớ có nói chuyện với nhau về việc ấy rồi, câu chuyện của cậu dù sao cũng đâu phải là chuyện thường. May thay cho chúng tôi! Xin lỗi cậu về câu nhận xét cuối cùng này, tớ không phải chút nào. Không, điều mà tớ muốn nói, đó là mọi người cảm thông với cậu, thế thôi.
Cảm giác bực bội xuất hiện trong lòng Mary ban nãy khi nghe lời nhận xét đầu tiên của Joanne đã biến thành một cơn giận dữ không kiềm chế nổi. Cô điên lên vì tức giận. Cô ghé sát mặt mình vào gương mặt của cô ta, với một thái độ gần như đe dọa, cô cố tình nhại lại giọng của vị khách:
- Thế các cô cảm thông với tôi ở chỗ nào, cô bạn quý của tôi? Ở tiệm cắt tóc hả? Trong phòng chờ của bác sĩ phụ khoa, của mấy vị chuyên gia về chế độ ăn uống hay trên ghế đi-văng của mấy chuyên gia tâm lý của các cô? Hay trừ phi là các cô tán mấy chuyện đó trên giường mát-xa, trong khi người ta vuốt ve người các cô? Cô nói đi, tôi thực sự muốn biết, những khi nào là lúc các cô cảm thấy nhàm chán đến độ phải cảm thông cho chuyện của tôi? Tôi vẫn biết là cuộc sống của các cô vô vị đến phát chán, và rằng năm tháng trôi qua mọi chuyện chỉ càng tệ thêm, nhưng đến mức như vậy, và nhanh đến như vậy thì tôi không thể ngờ!
Joanne lùi lại, nép người sâu thêm vào chiếc ghế nệm.
- Cậu đừng tức giận như vậy, Mary, thật là kỳ cục, tớ chẳng có ý gì khi nói như vậy, cậu hiểu sai hết mọi chuyện, ngược lại thì có, tớ đang chia sẻ với cậu tình cảm mà mọi người dành cho cậu.
Mary đứng dậy và nắm lấy cánh tay Joanne, khiến cho cô ta cũng phải đứng dậy theo. 
- Biết không, Joanne, tình cảm của cô làm cho tôi chán đến chết đi được; mà nhân tiện để tôi nói thật cho cô biết luôn, tất cả lũ các cô đều làm cho tôi phát chán, và nhất là cô, vị chủ tịch của cái câu lạc bộ mấy mụ già thiếu hơi đàn ông của cô. Hãy nghe tôi nói cho rõ đây, tôi sẽ dậy cho cô một bài học nhỏ về từ vựng, và nếu cô cố gắng tập trung hết khả năng của cái bộ óc nhỏ xíu của cô để nghe những gì tôi nói, thậm chí cô sẽ đủ khả năng để lặp lại ấy cô bạn của cô nghe mà không nhầm lẫn. Một con vật người ta mới thuần hóa, còn một đứa trẻ người ta nuôi dạy! Đúng là khi tôi nhìn mấy đứa con của cô ngoài đường, tôi có thể thấy rõ là cô không hiểu mấy về sự khác biệt này, nhưng dù sao cũng thử mà xem, cô sẽ thấy, cô sẽ cảm thấy bớt buồn chán hơn nhiều. Bây giờ thì cô đi ra khỏi nhà tôi, bởi vì hai phút nữa, tôi sẽ đuổi cô ra bằng cách đá vào mông của cô.
- Cậu hoàn toàn mất trí rồi sao?
- Phải đấy, Mary hét lên, chính vì vậy mà tôi đã lập gia đình từ sớm đến thế, chính vì vậy mà tôi tự tay nuôi dạy hai đứa con của tôi, và tôi cảm thấy hạnh phúc vì điều đó. Đi ra ngay! Để cho tôi yên!
Cô đóng sập cánh cửa thật mạnh phía sau lưng Joanne, cô ta bỏ đi một mạch. Để lấy lại hơi thở và làm dịu đi cơn đau đầu dữ dội, cô tì trán vào tường. Chưa kịp bình tĩnh lại, cô giật nẩy mình khi nghe tiếng bước chân trên các bậc thang, cô quay người lại.
Lisa mặc một bộ đồ thể dục chạy bộ sạch sẽ, xinh xắn, bước vào trong bếp. Vài giây sau đó cô bé quay trở ra với một chiếc đĩa cầm trên tay. Em đã làm ình một chiếc bánh sandwich giăm-bông và thịt gà kẹp giữa bốn lát bánh mỳ phủ sốt mayonnaise. Chiếc bánh cao đến mức để giữ cho nó không bị đổ, cô bé đã phải lấy một chiếc đũa, của cửa hàng đồ ăn Trung Hoa mang đến những hôm Mary không muốn nấu nướng, đâm xuyên qua lớp bánh. Đến giữa cầu thang, ngay ở chỗ lúc nãy em bị gọi giật lại, Lisa quay người lại và, với một nụ cười kiêu hãnh, cô bé nói:
- Bây giờ cháu đói rồi!
Rồi em quay trở lên phòng mình.
= 0 = 
Tháng Bảy, cả bốn người cùng đi nghỉ tại vùng Núi Đá. Núi giúp cho Lisa tìm thấy lại phần nào cảm giác tự do đánh mất lâu nay và cũng làm cho em gần gũi với Thomas hơn. Trong bất kể việc gì, leo núi, trèo cây, rình các con thú hay bắt đủ loại côn trùng kỳ lạ mà không để cho chúng đốt, em luôn chơi hết mình, khiến cho cậu bé Thomas, người mà mỗi ngày lại càng coi em như chị gái của mình nhiều hơn, vô cùng ngưỡng mộ. Không dám thú nhận nhưng Mary cảm thấy khổ sở khi hai đứa nhỏ ngày càng thân thiết và thời gian gần gũi bên con trai ngày càng bị thu hẹp. Từ sáng sớm, Lisa đã kéo cậu bé theo em suốt một ngày phiêu lưu. Em đóng vai người phụ trách trại của đội Peace Corps còn cậu bé vào vai các nạn nhân của bão. Kể từ buổi tối hôm cậu bé đã ở bên em gần như suốt cả đêm để trấn an em trong khi cơn giông nổ ra, và đã giữ kín được bí mật về những cơn địa chấn khiến em hoảng loạn, cậu bé đã được đề bạt làm trợ lý phụ trách trại. Ngày hôm sau, vào lúc bình minh, khi mà mặt đất vẫn còn đẫm sương đêm, em lấy đất trộn với lá thông và hít thật sâu hương thơm tỏa ra. Và giờ ăn trưa, em mang nắm đất trộn đến cho Philip và, trước sự tức giận của Mary, em tuyên bố một cách tự hào rằng ở chỗ em cũng có mùi như vậy, nhưng thơm hơn.
= 0 = 
Tháng Bảy trôi qua rất nhanh và khi trở về vùng ngoại ô ở New York, hai đứa trẻ đều cảm thấy tù hãm. Mùa tựu trường diễn ra trong những ngày buồn tẻ đang trôi qua. Ngày mỗi lúc mỗi ngắn lại, khi sắc đỏ của mùa thu không đủ bù lại ột nền trời xám xịt chỉ sáng lên phần nào trong sự hứa hẹn một mùa hè sẽ trở về.