Trạng nguyên dạo phố động tĩnh quá lớn, tin tức con trai của Chủ sự Công bộ, Triệu gia đại lão gia đỗ nhất giáp Thám hoa rất nhanh đã truyền về Triệu phủ. Có nô tài hối hả đi thông báo, rằng có người mang tặng cả bức hoành Thám hoa cập đệ. Gác cổng không dám tự ý thu nhận, bèn khẩn trương chạy đi hỏi ý của Triệu lão thái gia.
Triệu lão thái gia cười đến không khép nổi miệng: “Nhận, cớ gì không nhận! Ngươi quay lại thưởng cho hắn thêm một lạng bạc làm tiền chạy việc.” Lần thi Đình này Trường Ninh không dễ gì mới đỗ Thám hoa lang, đây là việc đại hỷ làm rạng danh cho cả dòng họ. Ông sai hạ nhân lục tìm chiếc áo bào hoa trông rực rỡ nhất khoác lên, còn dặn dò Triệu tam lão gia: “Con sai người cầm đậu phộng, hạt dưa và tiền đồng mang ra ngoài phát! Còn cả pháo đã mua về chưa?”
Triệu tam lão gia thưa: “Phụ thân yên tâm, đã chuẩn bị xong cả rồi!”
Lúc trước thi Hội không chúc mừng vì sợ thi Đình xảy ra chuyện ngoài ý muốn, nay ván đã đóng thuyền, đương nhiên cần phải ăn mừng một phen cho ra trò.
Toàn phủ trên dưới đều mừng rỡ, Triệu lão thái gia phát cho mỗi nô bộc sáu mươi văn tiền mừng, còn phát thêm sáu lạng thịt heo. Mọi người đều chen chúc ra ngoài cổng, đợi đại thiếu gia trở về rải tiền mừng. Đại phòng lại càng náo nhiệt, Đậu thị đã dẫn vài nữ nhi đi xem Trạng nguyên dạo phố. Tống nhũ mẫu và Cố nhũ mẫu hai người ở lại lo liệu treo đèn lồng đỏ, dán vải điều. Đến chăn nệm của Triệu Trường Ninh cũng bị đổi thành hoa văn đăng khoa cập đệ. Sửa soạn trông hệt như ngày đại hỷ thành thân.
Triệu Trường Ninh cùng Triệu Trường Hoài ngồi xe ngựa trở về, gác cổng thấy xe của hai người họ tới nơi, lập tức đốt pháo nổ lốp đốp, tiếp đó vung tiền đồng từ trong chiếc sọt đỏ, bách tính sống xung quanh cùng nô bộc trong nhà đều xúm lại giành. Triệu Trường Ninh thân đeo hoa nhung được người đỡ xuống ngựa, pháo hỷ đì đùng vang lên, nàng xuyên qua tầng tầng giấy đỏ và mưa tiền đồng, cảm thấy nghi thức này có phần long trọng thái quá.
Ngoài cổng lúc này vô cùng rộn ràng nhốn nháo, nàng quay đầu lại nhìn, phát hiện bên ngoài đông nghẹt láng giềng đồng hương đang vây lại xem náo nhiệt, thậm chí có cả những người ngưỡng mộ tìm đến bái phỏng nàng.
“Tân khoa Thám hoa quay lại kìa! Thám hoa tuấn tú quá!”
“Mau tránh ra coi, tôi cũng muốn nhìn Thám hoa.” Có người còn ôm cả con cái mình đến, hy vọng Triệu Trường Ninh có thể điểm nốt ruồi chu sa cho hài tử, hưởng một chút văn khí của y.
Mọi người đều có ý tốt, Triệu phủ cũng chỉ lễ phép giải tán, sau đó lập tức đóng kín cổng phủ, tránh để mọi người thực sự xông vào bên trong.
Triệu Trường Ninh trở về, trước tiên bái lạy Triệu lão thái gia, lại về đại phòng bái lạy Đậu vừa mới quay lại, bái lạy phụ thân vừa mới từ Công bộ gấp gáp chạy về. Bàn tay Triệu Thừa Nghĩa đỡ nàng có phần run rẩy, cười đến khoé miệng cũng sắp toác ra: “Mau đứng dậy, giờ con đã là tân khoa tiến sĩ!” Dứt lời kéo lấy tay Trường Ninh, khóe mắt rưng rưng nói: “Mười năm gian khổ học hành mới có ngày hôm nay, con của ta là đứa trẻ tốt, tốt lắm!” Triệu Thừa Nghĩa tốn kha khá thời gian mới tiếp nhận nổi chuyện ông sinh được một thằng con thông minh phi phàm.
Nghĩ tới bản thân từng lo lắng y không thi đậu, mới nhận ra phần lo lắng kia thật buồn cười. Đứa trẻ này đâu chỉ có thi đậu!
Triệu Trường Ninh muốn tháo đóa hoa to đùng trên ngực mình xuống, Đậu thị lại không cho, cản nàng lại ngắm nghía thật kỹ: “Ban nãy dạo phố, ngựa đi nhanh quá! Nương không nhìn được rõ ràng, để nương nhìn kỹ lại con nào!” Tóc mai của Đậu thị đã lấm tấm sợi bạc, trong ánh mắt của bà tràn đầy xúc động, và cả tự hào.
Tim Trường Ninh mềm nhũn, cười nói: “Ban nãy sao con lại không nhìn thấy mẫu thân?”
“Bao nhiều người như thế, làm sao con thấy ta được.” Đậu thị mỉm cười hiền từ. Dường như bà mới chợt nhận ra nhi tử cao hơn bà nửa cái đầu, đã là một Thám hoa lang vang danh thiên hạ.
Các di nương cùng muội muội thứ xuất cũng lần lượt chúc mừng, không chỉ Triệu Thừa Nghĩa và Đậu thị vui vẻ, các di nương cũng vui vẻ thay y.
Cái khác không nói, chỉ cần Triệu Trường Ninh đỗ tiến sĩ, mấy người muội muội của y lúc bàn chuyện cưới hỏi sẽ tìm được mối càng tốt. Sau này trong nhà, cũng không có kẻ nào dám xem thường đại phòng.
Phía ngoài có tiểu tư lại thông truyền, Triệu Thừa Nghĩa ra ngoài xem, trở lại bèn nói với Triệu Trường Ninh: “…Nhị tỷ phu, tam tỷ phu của con đều đến chúc mừng con kìa. Đỗ đại nhân cũng đến ngồi chốc lát, con là tân khoa Thám hoa, nên ra chính phòng bái kiến bọn họ mới phải.”
“Tên Từ Vĩnh Xương kia cũng tới?” Đậu thị cười khẩy nói, “Tết nhất còn chẳng buồn lại mặt, lúc này mới đến chơi để làm gì? Con trai ta còn lâu mới thèm gặp hắn.”
Triệu Thừa Nghĩa thở dài khuyên nhủ: “Thói đời vốn dĩ việc thêu hoa trên gấm thì nhiều, việc đưa than ngày tuyết thì ít. Nói thế nào Từ Vĩnh Xương cũng là nhị nữ tế* của bà, nếu quan hệ tốt với nhà ta, chẳng phải cũng sẽ tốt với nhị nữ nhi thêm một chút sao? Bà mau dẫn người hầu sửa soạn lại phòng ốc, ta nghĩ hai nữ nhi cũng sẽ về cả đấy.”
* Nữ tế: Con rể
Triệu Thừa Nghĩa lại nhìn Triệu Trường Ninh: “Nay con đã là tiến sĩ, phụ thân cũng không cần dặn dò gì thêm. Tự con sẽ biết phải làm thế nào.”
Triệu Trường Ninh cười thật tươi: “Phụ thân không cần lo lắng, con biết phải làm gì.” Nàng dẫn người đi ra ngoài, chỉ thấy đại phòng giăng đèn kết hoa, khắp nơi rộn ràng, mà đám hạ nhân tới lui lại càng thêm cung kính nàng. Đột nhiên nàng nhớ tới câu hỏi của Hàn Sơn: Thế nhân phỉ báng ta, khi dễ ta, sỉ nhục ta, chê cười ta, coi thường ta, khinh rẻ ta, căm ghét ta, nên xử trí thế nào đây?
Chỉ đành nhịn người, nhường người, tùy người, tránh người, chịu người, kính người, mặc kệ người, chờ vài năm sau ngươi hẵng nhìn lại người xem.
*Tìm đọc thêm lời đối đáp giữa Hàn Sơn và Thập Đắc, các vị đều là những nhân vật độc đáo trong lịch sử Thiền tông.
Trường Ninh xa xa đã nhìn thấy ngoài cửa Thùy hoa‘¹’ có rất nhiều người, hai trong số đó, một người vóc dáng gầy nhom như cây trúc, chẳng phải là người từng bắt chim trĩ và xách ba ba đến tặng nàng, nhị tỷ phu Hứa Thanh Hoài đó sao. Người còn lại trông tương đối khôi ngô, nét mặt kiêu ngạo, mặc chiếc trường bào gấm Phúc Quý thêu Bảo tương hoa‘²’. Nam tử trẻ tuổi này chính là Từ Vĩnh Xương.
Từ Vĩnh Xương kia trái lại không hề cảm thấy xa cách chút nào, cũng không cho rằng mình và Triệu gia đã trở mặt. Thân thiết hệt như ngày nào cũng gặp nhau, tiến lên một bước cười nói: “Chúc mừng tân khoa Thám hoa! Tỷ phu nghe được tin tốt, đã lập tức chuẩn bị lễ vật tới thăm đệ. Nói ra thì cũng hai ba năm chưa tới nhà, huynh đệ ta hiếm có dịp nào gặp gỡ. Đúng rồi… nhị tỷ của đệ ở đằng sau, nàng và tam tỷ của đệ cùng ngồi xe ngựa tới đấy.”
Hứa Thanh Hoài người gầy, bị hắn đẩy xuống phía sau. Lúc này cũng chúc mừng nói: “…Tiểu cữu tử*, lúc dạo phố ta cũng đi xem, có điều người đông quá, không chen vào nổi!”
*Tiểu cữu tử: Em vợ
Nhắc tới chuyện này Hứa Thanh Hoài lại kích động.
Hắn vốn tốt với Triệu Trường Ninh, đương nhiên sẽ trông ngóng y đậu tiến sĩ, nhà bọn họ, cộng thêm cả Triệu gia của thê tử, tính ra chỉ có mỗi cậu em vợ này là có thiên phú, hy vọng đều đặt ở đó cả. Chúc cử nhân sát vách hết lần này đến lần khác lấy việc này ra cười cợt hắn, cười tới gần nửa năm. Mùa hè phe phẩy quạt giấy nằm trên chiếu cười, mùa đông ngồi sưởi ấm bên bếp lò cũng cười, căn bản là lấy hắn ra mua vui.
Hứa Thanh Hoài không nói lại hắn, nghẹn đến đỏ mặt tía tai cũng không bật lại được từ nào. Kết quả đợi thứ bậc thi Hội đưa ra, Chúc cử nhân sát vách không có tên trên bảng, Triệu Trường Ninh lại xếp thứ hai. Từ đó Chúc cử nhân đóng cửa học bài, không còn gặp khách khứa nữa. Đổi lại Hứa Thanh Hoài cứ gặp người thì lại khoác lác: “Ta đã nói rồi mà, cậu em vợ nhà ta nhân phẩm lẫn tài mạo đều cực kỳ tốt. Y là sao Văn Khúc trên trời chuyển thế, phải làm lão gia! Nói mãi mà hắn không chịu tin, đụng phải Văn Khúc lão gia, đến cái Đồng tiến sĩ cũng chả vớt được!”
Bắt đầu từ lúc yết bảng thi Hội, Hứa Thanh Hoài cứ ra ngoài là lại ưỡn ngực ngẩng đầu, có tinh thần hơn rất nhiều. Hắn nhiều năm không thi đậu cử nhân, nhưng nhà mẹ đẻ của thê tử lại có đến hai tiến sĩ, làm sao mà không vui cho được. Nói không chừng hắn và Triệu Ngọc Diệu cố gắng thêm chút nữa, nhà họ Hứa cũng có thể tạo ra hai vị tiến sĩ cũng nên.
Triệu Trường Ninh chỉ cười một tiếng với Từ Vĩnh Xương, nhưng lại chắp tay nói với Hứa Thanh Hoài: “Tỷ phu khách khí quá rồi, muốn gặp đệ cứ nói một câu là được, hà tất phải đi chen chúc. Huynh xem bao giờ có thời gian, đệ mời huynh cùng uống một tách trà?”
Hứa Thanh Hoài có chứng sùng bái học vấn, vội vàng đáp: “Không thể không thể! Nên để ta mời đệ!”
Sắc mặc của Từ Vĩnh Xương đã rất khó coi, nhưng lại không tiện trở mặt, vẫn tiếp tục cười phối hợp với lời Triệu Trường Ninh. Cậu em vợ này giờ đây đã không thể chọc vào.
Triệu Trường Ninh hàn huyên một lúc với Hứa Thanh Hoài, nói: “Lục An, ngươi đưa hai vị cô gia vào trong nhà ngồi trước.” Nàng còn phải tới chính phòng bái kiến Đỗ đại nhân.
Hôm nay đúng là bận tới xoay mòng mòng, láng giềng đồng hương, hay đồng liêu bạn tốt của phụ thân, Triệu lão thái gia tới bái kiến không nói, ngay cả thân thích quăng tám sào cũng không tới, từng người một đều tìm đến cửa nhận nàng. Có những người Triệu lão thái gia cũng chẳng biết phải xưng hô ra sao, lúc giới thiệu nói rằng: “Đây là huynh đệ đồng hao của tam biểu thúc nhà nhị thái gia, hồi nhỏ còn từng uống rượu đầy tháng của ngươi đấy.”
Triệu Trường Ninh đi theo bên người Triệu lão thái gia, mỉm cười kính rượu từng người. Nhưng tửu lượng của nàng rất kém, hai ba chén đã bắt đầu nghiêng ngả. Triệu lão thái gia biết tửu lượng của Triệu Trường Ninh không ổn, dùng ánh mắt ra hiệu cho Triệu Trường Hoài bên cạnh giúp y cản rượu.
Triệu Trường Ninh vốn còn tưởng tên nhóc này sẽ từ chối, ấy vậy mà hắn thật sự tiếp từng chén qua uống giúp nàng. Triệu Trường Ninh nhìn động tác uống rượu của hắn, đột nhiên nhớ ra tên nhóc này cũng thi được hạng mười bốn.
Thật ra đâu có tệ, hoàn toàn không tệ. Nếu như không phải nàng đỗ Thám hoa, hiện tại kẻ nổi bật nhất có lẽ phải là hắn.
Triệu Trường Ninh khẽ giữ lấy tay hắn, nói: “Không uống được thì cứ lặng lẽ đổ đi, đừng miễn cưỡng.”
Không ngờ Triệu Trường Hoài dửng dưng đáp: “Đệ thích uống, náo nhiệt.”
… Nếu hắn đã nói vậy, Trường Ninh cũng chẳng biết nói gì, chỉ đành tùy hắn.
“Trường Ninh lại đây.” Triệu lão thái gia vẫy tay với nàng, ý bảo nàng tới thỉnh an Đỗ đại nhân.
Đỗ đại nhân ngồi trong phòng chính, tuổi cận trung niên, là một Mỹ nhiêm công*. Triệu Trường Ninh hành lễ với ông: “Đã nghe thánh danh Đỗ đại nhân từ lâu.”
*Mỹ nhiêm công: Mỹ xưng của Quan Vũ nước Thục thời Tam Quốc (ý chỉ những người đàn ông đẹp để râu).
Đây là lần đầu tiên Đỗ đại nhân gặp Triệu Trường Ninh, phát hiện hóa ra là một thiếu niên đĩnh đạc thanh tú đến vậy, ánh mắt tức thời sáng lên. Nghĩ thầm chẳng trách nữ nhi lại thích, đàm luận với Triệu Trường Ninh một hồi, thấy y nói chuyện cung kính lễ phép, lại không mất đi phong độ, bởi vậy càng thêm hài lòng, chỉ hận không thể lập tức xách y về làm con rể. Ông bắt đầu có chút thấp thỏm không yên, chàng rể tương lai tướng mạo nhân phẩm bậc này, tiền đồ lại rộng mở thênh thang, bị kẻ khác nhanh chân cuỗm mất thì sao?
Sau khi nữ nhi cập kê, ông và phu nhân vẫn luôn tìm kiếm cho nữ nhi một gia đình thích hợp. Nữ nhi là nữ hài tử đích xuất duy nhất trong nhà, từ nhỏ đã được đặt trong lòng mà cưng chiều, hiển nhiên gia đình nhà chồng phải chọn lựa trăm mối. Nhà có gia thế tốt, Đỗ phu nhân lại cảm thấy con cháu chưa đủ tiền đồ, tiến sĩ Hàn lâm có tiền đồ một chút, không phải nữ nhi không thích, thì cũng là phẩm hạnh không được lòng Đỗ đại nhân. Thế này xem ra Triệu Trường Ninh mặt nào cũng ổn, nữ nhi tâm tâm niệm niệm muốn gả cho hắn, nếu Triệu Trường Ninh cưới nữ nhi, chắc chắn con bé sẽ rất vui mừng. Quan trọng hơn là, gia thế của Triệu Trường Ninh kém hơn Đỗ gia một chút, sau này trên quan trường ông có thể dìu dắt Triệu Trường Ninh, như vậy sẽ không sợ Triệu Trường Ninh bạc đãi nhi nữ nhà mình.
Bàn tính trong lòng gẩy lách cánh, Đỗ đại nhân bèn hỏi Triệu lão thái gia: “Cháu chắt của lão thái gia ai ai cũng xuất chúng, song đây là đứa giỏi nhất, quả nhiên không phụ công lão thái gia dốc lòng bồi dưỡng. Có điều ta nghe nói y vì học hành mà trì hoãn việc lập gia đình, chẳng hay đã có đính ước với ai chưa? Bằng không chỗ ta cũng có một mối rất được.”
Tôn nhi vừa thi đỗ Thám hoa, khẳng định sẽ có người đề cập chuyện làm thân. Triệu lão thái gia vốn tưởng Đỗ đại nhân muốn giật dây bắc cầu, nhưng vừa nghĩ tới đây, đột nhiên nhớ ra chuyện của tiểu thư Đỗ gia, thầm nghĩ chẳng lẽ Đỗ đại nhân đang ám chỉ nhi nữ nhà mình?
Có thể kết thân với Đỗ gia, đây là điều Triệu lão thái gia vô cùng sẵn lòng. Triệu Trường Ninh có sự nâng đỡ của Đỗ đại nhân, trên quan trường chắc chắn sẽ xuôi chèo mát mái. Kết thông gia với nhà họ Đỗ, Triệu gia cũng có mặt lợi. Huống hồ y từng gặp Đỗ Nhược Quân, đại tôn nhi hẳn cũng rất thích nàng. Đương nhiên, Đỗ đại nhân người ta còn chưa chỉ đích danh, ông chỉ đành vuốt râu cười đáp: “Nhà ta quản rất nghiêm, tụi nhỏ đến thông phòng cũng không có lấy một người. Tới giờ vẫn chưa đính ước, chẳng hay Đỗ đại nhân muốn làm mai cho ai?”
Đỗ đại nhân đương nhiên sẽ không nêu rõ nữ nhi nhà mình, chỉ cười thâm thúy: “Ta không hề muốn làm mai cho người khác.” Ông kín đáo ám chỉ, là muốn Triệu Trường Ninh mời bà mối tới cửa cầu hôn nữ nhi, sau đó nhà bọn họ sẽ thuận nước đẩy thuyền mà đồng ý, kết thành một mối lương duyên.
Triệu lão thái gia cười ha hả không nói thêm gì, nhưng đã dự định lập tức quay về thương lượng cùng con trai và con dâu cả. Xem xem có phải nên quyết định việc chung thân đại sự của tôn nhi rồi không.
Y định rồi, hai người còn lại mới dễ định.
Triệu Trường Ninh còn đang nhận mặt tam nhi tử của biểu thẩm bà con xa nhà Đậu thị, bất chợt sống lưng lạnh toát, tay run lên.
Ngón tay thon dài của nàng cầm chắc ly rượu, đem rượu còn thừa uống một hơi cạn sạch.
Đỗ đại nhân chỉ tới chơi một lát, sau đó cáo từ rời đi. Khách khứa đến chúc mừng cũng lục đục giải tán, cổng lớn lại huyên náo một hồi, nhị thúc Triệu Thừa Liêm lúc này mới rời nha môn quay về, cùng trở về với ông còn có Chu Thừa Lễ.
Đây là lần đầu tiên Triệu Trường Ninh nhìn thấy Chu Thừa Lễ mặc triều phục, nàng kinh ngạc phát hiện Chu Thừa Lễ mặc không phải là trường bào màu xanh của Tri huyện thất phẩm, mà là màu đỏ rực giống hệt Triệu Thừa Liêm, thêu hoa văn én mây‘³’, đai lưng da bạc chạm khắc đẹp đẽ. Đây đúng là trang phục của chính tứ phẩm đại quan!
Mặc quan phục vượt quá định chế, nặng thì bị sung ngục lưu đày ngàn dặm, thất thúc tuyệt đối không thể mặc nhầm được đâu nhỉ.
————————
Chú thích: 3
(1) Cửa Thùy hoa: Nguyên văn 垂花门
Một kiểu cửa trong kiến trúc nhà ở Trung Hoa cổ đại, nó là lối đi duy nhất và cũng là ranh giới ngăn cách giữa nội trạch cùng ngoại trạch. Vì cột trụ thềm không gắn xuống đất mà treo lơ lửng dưới mái hiên, nên được gọi là thùy trụ, bên dưới trụ còn gắn một viên tròn rủ xuống, thường trang trí bằng hoa văn cánh hoa, cổ nhân mới gọi là cửa Thùy hoa (cửa có hoa rủ xuống)
(2) Bảo Tương Hoa: Nguyên văn 宝相花
Còn được gọi là Bảo liên hoa, Bảo tiên hoa, một kiểu hoa văn cát tường truyền thống, một trong cát tường tam bảo, thịnh hành vào thời Tùy Đường Trung Quốc.
Cát tường tam bảo (ba bảo vật may mắn): Bảo tương hoa, Cây rụng tiền, Chậu châu báu.
(3) Hoa văn én mây: nguyên văn 云燕补子 (Vân yến bổ tử)
Bổ tử: Hoa văn đại diện cho phẩm cấp của quan viên, có hình vuông, được thêu trước ngực và sau lưng trang phục.
Tứ phẩm là én mây (Vân yến)
doc truyen