Đích Trưởng Tôn

Ánh đèn dầu le lói bằng hạt đậu chiếu sáng căn phòng, Trường Ninh lặng lẽ nhìn tờ giấy trong tay.

Đại phòng tràn ngập không khí hân hoan vừa mới đóng cửa, Đậu thị phát tiền mừng cho các nha đầu và bà bà. Đến ba người thứ nữ cũng được một cây trâm sen vàng. Sau náo nhiệt mọi thứ lại trở về yên tĩnh, có một loại cảm giác vô cùng trống trải.

Cống sĩ xếp thứ nhất chính là vị kinh khôi Tô Châu Ngụy Kiền, người này trên thông thiên văn dưới tường địa lý, đúng là một nhân tài thực thụ, văn chương hơn người. Vả lại chưa quá ba mươi tuổi, hẵng còn rất trẻ. Xếp thứ ba là một cái tên chưa từng nghe, quê quán Hàng Châu Nam Trực Lệ, Lý Tu Đức. Xếp thứ bốn không ngờ là Tưởng Thế Kỳ, vị đồng hương Cát An của hắn, Đàm Văn lại xếp thứ tám, liên trúng tam nguyên e là không thể rồi.

Về phần Tống Sở nàng quen biết trên trường thi, thứ tự lại thấp hơn Triệu Trường Hoài một chút, xếp thứ ba mươi.

Mà Đỗ Thiếu Lăng, hắn chẳng qua thấp hơn Triệu Trường Hoài vài bậc, xếp hạng thứ mười tám.

Kỳ thực trình độ thí sinh Bắc Trực Lệ không so được với các Tiến sĩ ở tỉnh lớn, lần này thứ bậc của thí sinh Bắc Trực Lệ đã tăng lên rất nhiều rồi, đặc biệt nàng còn xếp thứ hai. Có lẽ đã năm sáu năm liên tiếp, không có sĩ tử của Bắc Trực Lệ tiến được vào đỉnh giáp*.

*Đỉnh giáp: Giáp là chỉ thứ bậc các sĩ tử thi đỗ, đỉnh giáp là ba người đứng đầu bảng giống như ba chân của chiếc đỉnh.

Nhưng thi Đình không ai nói trước được, Trường Ninh khẽ tựa vào mặt bàn, cẩn trọng suy xét. Con người nàng mẫn cảm với nguy cơ, mọi việc đều thích suy nghĩ kỹ càng, chuẩn bị từ sớm. Thi Đình chỉ kiểm tra một bài sách luận, nàng am hiểu sách luận, hơn nữa với thứ bậc hiện tại của nàng, Tiến sĩ chắc là suôn sẻ. Chỉ cần chuẩn bị tốt phần ứng đối, thật ra cũng không khó.

Ánh mắt của nàng lại rơi trên trang giấy. Đỗ Thiếu Lăng, xếp thứ mười tám, quê quán phủ Thuận Thiên Bắc Trực Lệ.

Đỗ đại nhân phụ thân của Đỗ Thiếu Lăng là Lễ bộ Thượng thư, từ lúc danh sách sĩ tử thi đậu vừa đưa ra, đã biết con trai mình có tên trên bảng, hơn nữa thứ bậc còn không thấp. Ông lại không nói gì, chờ tin báo đỗ truyền tới nhà, trên dưới Đỗ gia mới đồng loạt hoan hỷ. Đỗ Thiếu Lăng biết mình xếp thứ mười tám, cười nói rạng rỡ với khách khứa. Sau đó thì bị phụ thân kéo đến từ đường bái lạy.

Đỗ Nhược Quân muốn biết thứ bậc của Triệu Trường Ninh, bèn sai nô tài ra ngoài thăm dò.

Kết quả chẳng mấy chốc nô tài đã chạy về, tin báo đỗ truyền xong từ lâu, hiện tại phố lớn ngõ nhỏ đang nghị luận về mấy vị xếp thứ hạng đầu, hắn ra ngoài nghe ngóng một chút là biết. Trở về liền hành lễ với Đỗ Nhược Quân: “…Tiểu nhân vẫn chưa đến Lễ bộ, nhưng tới đầu ngõ có nghe người ở hội quán Sơn Đông nói, Triệu đại công tử lần này đạt hạng hai, giờ mọi người đều đang bàn tán về hắn.”

Người kia chàng… đạt hạng hai?


Đỗ Nhược Quân thoáng cái ngây ngẩn. Tuy nàng khá bất ngờ, nhưng vẫn vui mừng nhiều hơn, lại hỏi nô tài, “Thật chứ, ngươi có nghe rõ không?”

“Muội muội, cái gì thật với không thật?” Đỗ Thiếu Lăng đi tới từ sau lưng nàng, “Muội đứng đây làm gì, nơi đầu gió lạnh, về phòng khách thôi.”

“Ca ca, chàng… Triệu đại công tử xếp thứ hai.” Đỗ Nhược Quân mừng rỡ nói với Đỗ Thiếu Lăng. “Muội không ngờ huynh ấy lại đạt được hạng hai! Giờ mọi người đều đang bàn tán về chàng.” Đúng là hiện tại người bàn tán về Triệu Trường Ninh còn nhiều hơn bàn tán về Trạng nguyên, dù sao Ngụy Kiền đã nổi danh từ lâu, nhưng đến lúc này Triệu Trường Ninh lại không hề có chút tiếng tăm nào.

Nụ cười trên mặt Đỗ Thiếu Lăng vụt tắt, hắn khẽ cau mày hỏi nô tài: “Chuyện này làm sao có thể, hắn thi Hương xếp ở cuối cùng, có phải người nghe lầm rồi không?”

Thi Hương xếp cuối bảng, hắn còn tưởng nàng muốn vào bảng còn khó nữa là. Làm sao có thể đạt hạng hai được!

“Tiểu nhân nghe rất rõ ràng! Người người đều đang bàn luận, việc này không thể là giả.” Nô tài lấy từ trong tay áo ra một tờ giấy, “Tiểu nhân còn đặc biệt nhờ một nhân sĩ ở hội quán Sơn Đông thay tiểu nhân liệt ra quê quán của mười người đứng đầu, thiếu gia ngài nhìn xem.”

Đỗ Thiếu Lăng cầm lấy đọc tỉ mỉ, sau khi xác định quê quán không sai, hắn mới chậm rãi vò nát mảnh giấy.

Đúng là hạng hai, nàng thật sự đạt được hạng hai!

Không ngờ Triệu Trường Ninh có chí hướng đến vậy, tài hoa cùng tâm tính bậc này sợ rằng người thường khó lòng bì kịp! Cũng phải, bằng không làm sao có thể uy hiếp ngược lại hắn. Người như vậy, đời nào chịu cùng hắn thỏa hiệp.

Sau này e rằng hắn không thể chạm đến người nọ được nữa, tựa như đóa hoa nở trên vách núi cao lạnh lẽo.

Đỗ Thiếu Lăng thở dài một tiếng. Nói với muội muội: “Muội tìm hiểu chuyện của nam nhân bên ngoài làm gì? Nào có chuyện nữ nhi trong nhà tự mình quyết định hôn sự, trước nay đều là ý của cha mẹ lời của mối mái. Nếu muội đã muốn gả đi như vậy, ta sẽ thưa với mẫu thân một tiếng, để mẫu thân chọn một đám thích hợp đem so bát tự cho muội.”

Đỗ Nhược Quân ở nhà được chiều chuộng, chưa từng bị ca ca nói nặng lời thế này. Bị ca ca ruột nói cho mất hứng, lại không dám cãi lại lời ca ca, chỉ đành oán giận mà rằng: “Ca ca! Sao huynh có thể nói muội muội như vậy được… không thèm nói với huynh nữa.” Dẫn theo nha đầu quay về phòng khách, bước đi còn không nhịn được vui vẻ.


Giờ chỉ còn đợi chàng thi Đình, đề tên bảng vàng nữa thôi!

Tháng ba Triệu phủ đã bước vào mùa xuân ấm áp, khắp nơi hải đường đua nhau nở rộ, vì mấy đứa nhỏ còn phải chuẩn bị thi Đình, Triệu gia khước từ đoàn người nườm nượp kéo tới nhà bái phỏng. Gom cả ba người lại một chỗ cùng học, dù sao chỉ cần thứ bậc thi Đình một ngày còn chưa định, cái danh Cống sĩ nắm trong tay cũng chưa thể an lòng.

Triệu Trường Ninh đã có cả thư phòng riêng trong viện của mình.

Từ sau khi thi đỗ Cống sĩ, mức độ xem trọng của người trong nhà đối với nàng hoàn toàn khác trước, nghỉ ngơi tuy vẫn ở Đông sương phòng, điều này để tiện bề Đậu thị chăm sóc cho nàng. Nhưng Triệu lão thái gia còn đặc biệt xây cho nàng một trúc sơn cư, về sau nơi này chính là thư phòng của nàng. Đây là một khu viện có hai cổng vào, chính diện gồm năm gian phòng, mỗi bên chái nhà đều phân thành ba gian. Ngày cấp khu viện này, Triệu lão thái gia còn phân thêm hai gã sai vặt cùng một gã thư đồng cho nàng, Đậu thị điều Đậu quản sự tới chỗ Triệu Trường Ninh, để hắn quản lý công việc trong viện Triệu Trường Ninh. Ngay sau đó Đậu quản sự tập trung toàn bộ nô bộc trong viện Triệu Trường Ninh tới lập quy tắc, cực kỳ nghiêm khắc. Nhưng mọi người cũng chẳng để bụng, đại thiếu gia có tiền đồ, người trúc sơn cư bọn họ bây giờ đi đường cũng mang theo gió, làm việc tự nhiên cũng cần mẫn chăm chỉ.

Đặc biệt là Tứ An ngốc, từ lúc có thêm một thư đồng khác, dường như cuối cùng nó đã cảm nhận được nghề nghiệp bị uy hiếp, trở nên siêng năng lanh lợi, thoắt cái tìm thấy chân lý của đời người, Triệu Trường Ninh rất hài lòng.

Thư phòng ở trúc sơn cư dùng mành lam che chắn, đặt bốn chiếc ghế dựa và bàn dài, vẫn thỉnh tranh Khổng Tử treo trên tường, thêm một lư hương cúng bái.

Triệu Trường Húc đang buồn chán ngồi trên vị trí của nàng đợi nàng, chân bắt chéo. Hắn vừa kiếm được hai trăm lượng bạc, mỗi ngày đều vui mừng khấp khởi cất mười lượng ngân phiếu trong ngực. Còn đánh riêng một cái gác bút bằng vàng ròng tặng Triệu Trường Ninh làm lễ. Ánh vàng lấp lánh, phẩm vị rất có vấn đề, Triệu Trường Ninh chưa bao giờ có ý định đặt trên bàn. Nhìn dáng ngồi của hắn, đầu tiên Trường Ninh đuổi hắn xuống: “Sao đệ vẫn còn ở nhà, thất thúc không dẫn đệ đi cùng sao?” Chu Thừa Lễ có việc ở Thông Châu, phải về Thông Châu một đoạn thời gian trước.

“Đệ không về cùng thúc, đệ muốn tới Quốc tử giám làm võ sinh.” Triệu Trường Húc thu lại đôi chân dài, chỉ nói: “Đệ qua căn viện mới của huynh nhìn thử xem. Không phải mấy người đỗ Cống sĩ hết rồi à? Sao trong nhà còn ảm đạm hơn mấy ngày trước, cũng chẳng thấy bóng dáng ai đến chúc mừng cả. Ngoài huynh đang khổ học ra, cái tên Triệu Trường Hoài kia cũng bắt đầu khổ học rồi, thi Đình thật sự khó đến thế sao?”

“Thi Đình không ai có thể nói chắc được.” Triệu Trường Ninh gọi Hương Phỉ bưng trà vào cho hắn, ở thời khắc mấu chốt này, mọi người đương nhiên không hy vọng công sức đổ sông đổ biển, đây là thành quả mười năm khổ học cơ mà. Nàng tin rằng thời khắc này toàn bộ Cống sĩ trong thiên hạ đều đang vùi đầu học tập, hơn một trăm người cũng không phải không ôm chút hy vọng, tuy rằng cực nhỏ, nhưng vẫn có tiền lệ được ghi danh Tiến sĩ.

“Vậy đệ không dám làm phiền nữa.” Triệu Trường Húc sợ chậm trễ y học bài, bèn đứng dậy: “Có điều mấy hôm trước đệ ở bên ngoài nghe nói, có sĩ tử loan truyền huynh gian lận, kẻ khơi mào hình như là cái tên… bị huynh đạp xuống hàng thứ bốn. Có điều huynh không cần lo, hắn đến Cống viện tìm người tố cáo, người ta chẳng thèm khách sáo đánh cho hắn văng ra ngoài rồi. Nói thi Hội còn có gian lận, bảo hắn hoặc là đưa ra chứng cứ, hoặc là đừng có tới nữa. Sau đó hắn không tới nữa thật.”

Thứ hạng của bản thân lên xuống khá nhiều, Triệu Trường Ninh từng nghĩ khả năng sẽ có kẻ loan truyền nàng gian lận.


Tưởng Thế Kỳ nọ tâm cao khí ngạo, sợ rằng đã sớm xác định bản thân nằm trong ba người đứng đầu, thiếu một hạng cũng không thể chấp nhận. Huống chi đè ở phía trước hắn lại là Triệu Trường Ninh, bị người mình khinh thường đạp lên trên đầu, quả thực còn khó chịu hơn vạn lần so với việc thi không tốt. Cuối cùng còn cố ý chạy tới Cống viện chứng thực, phỏng chừng sau khi nếm mùi thất bại đã không còn dám nói nữa. Truyền đến tai Hoàng thượng, làm lớn chuyện rồi e rằng khi thi Đình hắn sẽ gặp ảnh hưởng ít nhiều.

“Huynh cố gắng học hành, thi Đình để cho đám người kia nhìn thấy sự lợi hại của huynh.” Triệu Trường Húc cười tủm tỉm nói, “Đệ thấy huynh trưởng của đệ có số làm Tiến sĩ, trở thành đại quan. Đến lúc đó bọn chúng đều không xứng mà so với huynh.” Trước nay hắn luôn đau lòng cho tình cảnh huynh trưởng, nay huynh trưởng vất vả lắm mới được nở mày nở mặt, hắn cũng vì thế mà vui mừng.

Triệu Trường Ninh cười đồng ý: “Ta biết rồi, đệ đi chơi đi.” Nhét vào tay hắn đĩa quả sơn trà mùa này mới có, rồi xua hắn ra ngoài chơi. Nàng ngồi xuống tiếp tục xem tập hợp văn chương thi Đình của các trạng nguyên khóa trước, chuẩn bị cho bài sách luận thi Đình.

Cuối tháng ba, Lễ bộ thông qua Cống viện tuyên các Cống sĩ nhập cung, đầu tiên phải kiểm tra tổng thể bọn họ một lượt, lại giảng giải hôm tiến cung thi Đình phải hành lễ như thế nào, phải cung kính với Hoàng thượng ra sao.

Dạy quy củ cho bọn họ đã không còn là quan viên nữa, mà là một vị thái giám không nhỏ của Tư Lễ Giám.

Đây là lần đầu tiên Triệu Trường Ninh nhìn thấy hoạn quan. Hoạn quan trong nội cung khác với văn thần, vì hầu hạ bên người thiên tử, càng thêm cao ngạo lạnh lùng, nghiêm mặt không cười. Hắn đội mũ thúc phát‘¹’, mũ này được chạm lộng từ vàng, khảm đá lục châu, đá san hô đỏ, dưới mũ có thêm một sợi dây nịt trán. Lại mặc áo bào kỳ lân màu tím đen, xa hoa kinh người. Đám tân khoa Cống sĩ đều phải cung kính hành lễ với hắn ta, gọi một tiếng Túc công công, vị này mới khẽ cười: “Các tân khoa Cống sĩ không cần đa lễ, mọi người đều là Cống sĩ lão gia được tuyển chọn kỹ lưỡng, cũng không cần nô tài phải dạy nhiều, các lão gia học quy củ, đến lúc diện thánh đừng để thất nghi là được.” Tiếp theo bắt đầu dạy quy củ.

Mọi người lần đầu vào hoàng cung, tương đối thận trọng. Có điều các thứ hạng đầu đều là người nhìn qua thế sự, xuất thân không phải hiển quý thì cũng là thanh quan mấy đời, đại để vẫn chịu được áp lực. Chỉ có mấy Cống sĩ đằng sau đến từ địa phương nhỏ là sợ hãi rụt rè, mỗi lời nói hành động của Túc công công đều vô cùng xem trọng, chỉ sợ đi sai bước nhầm.

Vị trí hôm tiến cung dựa theo thành tích thi cử để sắp xếp, Triệu Trường Ninh thứ hai, tự nhiên đứng ngay phía trước. Cạnh nàng chính là Cống nguyên* Ngụy Kiền, nhà hắn ở Hàng Châu có không ít của cải. Tóm lại thứ bậc càng về trước càng phải xem di truyền cùng tu dưỡng gia đình, những người đọc sách xuất thân bần hàn, may mắn đỗ Cống sĩ cũng rất khó vào được hai mươi hạng đầu.

*Cống nguyên: Đỗ đầu kỳ thi Hội.

Xếp thứ ba lần này là Lý Tu Đức quê quán Hàng Châu, tuy tướng mạo xấu xí nhưng được cái tai dày trán rộng, trông cũng khá phóng khoáng. Tưởng Thế Kỳ tố cáo Trường Ninh đang mím môi trầm mặt, đạt hạng bốn có vẻ như không được vui cho lắm. Hắn nghĩ cho dù Triệu Trường Ninh không gian lận, thì cũng bởi may mắn lọt vào mắt xanh vị giám khảo nào đó mới được hạng hai mà thôi. Bằng không với trình độ chót bảng thi Hương ở Bắc Trực Lệ, chỉ xứng nâng giày cho hắn.

Người thích để tâm chuyện vụn vặt kiểu này sớm muộn bản thân cũng bị uất ức thành bệnh, Triệu Trường Ninh không mặn không nhạt, cũng chẳng để ý tới hắn.

Cứ thế đã ở trong hoàng cung mất trọn một ngày, đến khi trời sẩm tối mới lục tục thả cho bọn họ về. Trên đường cũng không ai dám ngó nghiêng chung quanh, sắc trời lại mờ tối, hoàng cung Minh triều rốt cuộc trông ra sao Trường Ninh cũng không có cơ hội chiêm ngưỡng. Sau khi về nhà đối diện với Đậu thị tràn đầy hứng khởi, Trường Ninh mệt đến gà gật liên tục.

Đậu thị đang trò chuyện với tam thẩm nương Tào thị tới thăm nàng: “…Nói ra thì, ta đã sớm biết con trai ta phải làm lão gia rồi.”

Tam thẩm nương hùa theo tán thưởng, hỏi bà tại sao. Đậu thị đáp rằng: “Lúc mang thai nó, ta đã tìm vị đạo sĩ nổi tiếng nhất Sơn Đông tới xem tướng, nói cái thai ta mang là sao Văn Khúc chuyển thế, mai sau chắc chắn sẽ thi đậu Tiến sĩ, làm lão gia. Lúc đó phu quân còn cười ta là quỷ thần lải nhải, đủ thấy lời của đại sư vẫn có vài phần nhân duyên bên trong!”


Triệu Trường Ninh ở bên cạnh nghe mà dở khóc dở cười, cháo cũng không nuốt trôi. Đến sao Văn Khúc cũng vơ vào rồi! Mẹ cứ khoác lác tiếp đi.

Tam thẩm nương lại bắt đầu hỏi thăm danh hào cụ thể của vị đạo sĩ nọ, quê quán ở đâu. Bà tính đưa Triệu Trường Húc đi bói một quẻ.

Cứ thế cho đến ngày thi Đình, Triệu Trường Ninh trái lại không quá căng thẳng, Đậu thị nhớ đến chuyện sao Văn Khúc, cũng không lo lắng. Chỉ có Triệu Thừa Nghĩa lo được lo mất, giúp nàng sửa vạt áo đến mấy lần, một cỗ xe ngựa đưa ba huynh đệ bọn họ đến bên ngoài Thừa Thiên Môn. Lúc này vừa sang giờ mẹo, trời tháng tư đã không còn lạnh lẽo, Cẩm y vệ và Thần cơ doanh mặc Trình tử y‘²’ phải tra xét cận thận mới đưa bọn họ vào, trừ làn dự thi thì không được phép mang theo bất cứ thứ gì khác. Đoàn người lúc này mới đi theo quan viên Hồng lư tự chậm chạp tiến về phía trước.

Bây giờ Trường Ninh mới có cơ hội nhìn rõ Đại Minh Cung, có lẽ được hưởng tiếng thơm càng lâu thì càng dễ gây thất vọng, nàng ngược lại không cảm thấy Đại Minh Cung xa hoa là bao. Có điều tường cao đường rộng được tô điểm màu đỏ thắm minh hoàng, rất khí phái uy nghiêm. Bọn họ qua cửa hông Ngọ Môn rồi lại qua Hoàng Cực Môn, từ con đường cạnh Văn Chiêu Các tiến vào điện Hoàng Cực. Bên trong đã bày sẵn nệm bồ đoàn cùng bàn nhỏ cao tầm nửa người, thế này e là phải quỳ làm bài đây.

Sau khi đoàn người quỳ xuống, Hồng lư tự Thiếu khanh mới bắt đầu xướng lễ, tiến vào đầu tiên là một thái giám tay xách đèn lồng Dương giác‘³’ bằng vàng ròng, tiếp theo mới tới Hoàng thượng mặc Cổn miện phục màu vàng sáng, được các quan phó khảo của Lễ bộ và Hàn lâm viện vây quanh hộ tống lên long tọa. Lúc này không ai dám ngẩng đầu, theo lệnh của Hồng lư tự Thiếu khanh ba quỳ ba lạy, đồng thanh hô hào, Hoàng thượng mới mở lời: “Chư vị Cống sĩ bình thân.” Sau đó khởi động đồng hồ nước, điện Hoàng Cực chìm vào một khoảng tĩnh mịch.

Có đôi khi, yên lặng lại càng làm người ta thêm căng thẳng, nhưng hiện tại không ai dám phát ra âm thanh gì, đến mài mực cũng làm thật khẽ. Triệu Trường Ninh âm thầm hít sâu một hơi, đầu tiên xé bỏ niêm phong trên bức thư trước mặt mình, lấy ra đề thi.

Lúc nàng mở tờ giấy nhìn thấy đề thi, trong lòng lộp bộp một tiếng, mày cũng theo đó nhíu lại.

——— ———————

Chú thích:

*Tác giả đã đổi Đàm Lễ thành Đàm Văn nên từ chương này mình cũng sẽ đổi lại cho nhất quán

(1) Nguyên văn: 束发冠 / Thúc phát quan

Mũ trùm kín búi tóc trên đỉnh đầu, căn cứ đường gờ trên mũ để xác định phẩm cấp quan viên.

(2) Trình tử y: 程子衣

(3) Đèn lồng Dương giác: 羊角宫灯