Anh chàng Hobbit

Chương IX - NHỮNG THÙNG RƯỢU XUẤT KHO
Một ngày sau cuộc chiến với lũ nhện, Bilbo và các chú lùn gắng sức một cách tuyệt vọng lần cuối để tìm đường ra trước khi chết vì đói khát. Họ đứng dậy lảo đảo bước về phía mà tám trong số mười ba người bọn họ cho là dẫn tới đường mòn; song họ chẳng bao giờ biết liệu mình có đoán đúng không. Ngày hôm đó, cũng như những ngày khác ở trong rừng, một lần nữa lại dần nhạt nắng và sắp trôi vào đêm tối, thì bỗng vụt xuất hiện ánh sáng của rất nhiều ngọn đuốc khắp xung quanh họ, giống như hàng trăm ngôi sao màu đỏ. Các Tiên Rừng mang cung tên giáo mác nhảy vọt ra và gọi các chú lùn đứng lại.
Chẳng ai nghĩ đến chuyện chiến đấu nữa. Thậm chí dù các chú lùn không ở trong tình trạng tồi tệ đến mức họ thực sự vui mừng khi bị bắt, thì những con dao nhỏ bé, thứ vũ khí duy nhất mà họ có, cũng chẳng được tích sự gì so với cây cung của các tiên có thể bắn trúng mắt một con chim trong bóng tối. Vì thế họ mặc nhiên đứng sững lại và ngồi xuống chờ đợi - tất cả bọn họ, trừ Bilbo, anh chàng xỏ nhẫn vào và lẩn sang một bên. Vì vậy, khi trói các chú lùn lại thành một xâu dài, chú nọ sau chú kia, rồi đếm từng người thì các tiên chẳng hề thấy hay đếm anh chàng hobbit.
Họ cũng không nghe hoặc cảm thấy anh chàng đang chạy lóc cóc khá xa phía sau quầng sáng của những ngọn đuốc trong lúc họ dẫn các tù nhân vào rừng. Chú lùn nào cũng bị bịt mắt, nhưng điều đó cũng chẳng quan trọng gì lắm, bởi ngay cả Bilbo có mắt để mà nhìn cũng chẳng thấy họ đang đi đâu, và dẫu sao thì cả anh chàng lẫn các chú lùn đều không biết mình vừa khởi hành từ chốn nào. Bilbo phải cố hết sức để theo kịp những ngọn đuốc, bởi các tiên bắt các chú lùn phải đi nhanh hết mức dù các chú đang ốm yếu và mệt mỏi. Ông vua đã ra lệnh cho họ phải khẩn trương. Đột nhiên những ngọn đuốc dừng lại, và anh chàng hobbit chỉ vừa có đủ thì giờ đuổi kịp trước khi họ bắt đầu qua cầu. Đây là cây cầu dẫn sang bên kia sông, tới các cánh cửa hang vua. Bên dưới cầu, dòng nước mờ mịt quăng mình chảy xiết; và đầu bên kia của cây cầu là các cổng trước của một cái hang rất lớn ăn sâu vào sườn một quả đồi dốc đứng phủ đầy cây cối. Tại đó những cây sồi lớn chạy dài xuống tận bờ sông, cho tới khi gốc cây ngập trong dòng nước.
Các tiên đẩy tù nhân của họ qua cầu, còn Bilbo thì cứ chần chừ ở phía sau. Anh chàng chẳng ưa vẻ ngoài của cửa hang chút nào, và chỉ vừa kịp quyết định không bỏ mặc bạn bè mình rồi vụt chạy theo sát gót chân mấy tiên đi sau cùng trước khi những cánh cổng lớn kia đóng sầm lại sau lưng họ.
Bên trong hang, lối đi được thắp sáng bằng ánh đuốc màu đỏ, các tiên lính gác vừa hát vừa bước đều dọc theo những đường mòn quanh co đan chéo nhau và đầy tiếng vọng. Đường mòn ở đây không giống đường mòn ở các thành phố yêu tinh; chúng hẹp hơn, ít sâu hơn, và tràn ngập không khí trong lành hơn. Trong một sảnh đường lớn có những cột trụ được đẽo từ đá khối, Vua Tiên đang ngồi trên một cái ngai bằng gỗ chạm. Trên đầu ông là chiếc vương miện kết bằng quả mọng và lá đỏ, bởi mùa thu đã lại đến. Vào mùa xuân thì ông đội vương miện kết bằng hoa rừng. Tay ông cầm một cây quyền trượng bằng gỗ sồi chạm trổ.

Các tù nhân được giải đến trước mặt ông; và tuy nhìn họ bằng vẻ mặt hầm hầm, ông lại bảo quân lính của mình cởi trói cho họ, bởi họ ăn mặc rách rưới và mệt mỏi rã rời. “Ở trong này đâu cần đến dây trói,” ông nói. “Kẻ nào một khi đã bị đem vào đây thì không thể nào trốn ra khỏi những cái cửa có phép thần thông của ta được.”
Ông hỏi cung các chú lùn rất cặn kẽ suốt một hồi lâu về những việc họ đã làm, họ định đi đâu và họ từ đâu đến; song ông cũng chẳng moi được ở họ nhiều tin tức hơn ở Thorin. Họ luôn gắt gỏng, giận dữ và thậm chí chẳng giả bộ lịch sự nữa.
“Ôi, chúng tôi đã làm gì ư, thưa đức vua?” Balin nói, chú là người cao tuổi nhất. “Bị lạc trong rừng, bị đói khát, bị lũ nhện giăng bẫy bắt có phải là một cái tội không? Hay lũ nhện kia là những con vật được đức vua thuần hóa hoặc cưng chiều nên việc giết chúng khiến người nổi giận?”
Một câu hỏi như thế dĩ nhiên khiến ông giận dữ hơn bao giờ hết, và ông trả lời, “Không được phép mà cứ lang thang trong vương quốc của ta là có tội. Các ngươi quên rằng các ngươi có mặt trong vương quốc của ta và đi trên con đường mà thần dân của ta đã đắp ư? Các ngươi đã chẳng ba lần bám riết và quấy rầy người của ta trong khu rừng và kích động lũ nhện bằng sự náo loạn ầm ĩ của mình đó sao? Sau tất cả những nhiễu loạn mà các ngươi gây ra, ta có quyền được biết vì lẽ gì mà các ngươi đến đây, và nếu các ngươi không chịu nói cho ta nghe bây giờ, ta sẽ tống giam tất cả các ngươi cho tới khi các ngươi học được lẽ phải trái và cách ứng xử!”
Sau đó ông ra lệnh nhốt mỗi chú lùn vào một phòng giam riêng biệt, cho họ ăn uống, nhưng không cho phép họ ra khỏi cửa phòng giam nhỏ bé, cho tới khi ít nhất một người trong bọn họ sẵn lòng kể cho ông nghe tất cả những gì ông muốn biết. Song ông không nói cho họ biết rằng Thorin cũng là tù nhân của ông. Chính Bilbo đã phát hiện ra điều đó.

Cổng vào cung điện Vua Tiên
Anh chàng Baggins tội nghiệp đã sống hoàn toàn lẻ loi một thời gian dài tại nơi đó, lúc nào cũng phải lẩn trốn, chẳng bao giờ dám tháo nhẫn ra, hầu như không dám ngủ, ngay cả khi đã nấp kín vào những xó xỉnh tối tăm và cách biệt nhất có thể tìm được. Để không bị gò bó một chỗ, anh chàng dần dà có thói quen lang thang trong cung điện của Vua Tiên. Các cánh cổng được đóng lại bằng phép thuật, song đôi khi anh chàng vẫn ra ngoài được nếu thật nhanh chân. Đoàn Tiên Rừng tùy tùng, đôi khi do vua dẫn đầu, thường thỉnh thoảng cưỡi ngựa ra ngoài đi săn hoặc có công việc cần làm trong các khu rừng và những xứ sở ở phía Đông. Khi đó nếu thật lanh lợi, anh chàng có thể lẻn ra ngoài ngay sau lưng họ; tuy rằng việc đó thật nguy hiểm. Đã vài lần anh chàng suýt bị kẹt khi cửa đóng sập lại vào lúc tiên cuối cùng đã đi qua; tuy vậy anh chàng không dám đi lẫn vào với họ bởi cái bóng của mình (rất mờ nhạt và lay động vì có ánh đuốc), hoặc bởi nỗi sợ bị họ va phải và phát hiện ra. Và khi đã thật sự ra ngoài, chuyện này không thường xuyên lắm, anh chàng cũng chẳng được tích sự gì. Anh chàng không muốn bỏ mặc các chú lùn, và quả thật chẳng biết đi đâu trên thế gian này nếu không có họ. Anh chàng không thể theo kịp các tiên đi săn trong suốt quãng thời gian họ ở bên ngoài, nên chẳng bao giờ phát hiện được lối ra khỏi khu rừng, và bị bỏ lại một mình lang thang khốn khổ, kinh hãi vì sợ lạc đường cho tới khi tình cờ lại trở về được. Khi ở bên ngoài anh chàng cũng đói nữa, bởi anh chàng đâu phải thợ săn; còn khi ở trong hang anh chàng có thể kiếm sống lần hồi bằng cách trộm đồ ăn trong kho hoặc tại bàn ăn lúc không có ai ở gần đó.
“Mình giống như một gã kẻ trộm không thể thoát ra ngoài được mà cứ phải ăn trộm đến khốn khổ mãi tại cùng một ngôi nhà hết ngày này sang ngày khác,” anh chàng nghĩ bụng. “Đây là phần ngán ngẩm và tẻ nhạt nhất trong toàn bộ cái cuộc mạo hiểm khốn khổ, mệt mỏi và khó chịu này! Ước gì lúc này mình được trở về cái hang hobbit của mình, bên cạnh lò sưởi ấm áp của riêng mình với ngọn đèn tỏa sáng!” Anh chàng cũng thường hay ước ao có thể nhờ chuyển một bức thư cầu cứu tới lão phù thủy, nhưng điều đó dĩ nhiên là không thể thực hiện được; và anh chàng sớm nhận ra rằng nếu có bất kỳ việc gì phải làm thì việc đó sẽ phải do anh chàng Baggins thực hiện, hoàn toàn đơn độc và tự lực.
Cuối cùng, sau khi đã sống cái kiếp chui lủi này một hai tuần lễ, bằng cách quan sát, lần theo lính gác và tận dụng bất cứ cơ hội nào có thể, anh chàng đã xoay xở tìm ra nơi giam giữ từng chú lùn. Anh chàng tìm được tất cả mười hai phòng giam của họ ở những nơi khác nhau trong cung điện, và sau một thời gian anh chàng bắt đầu biết rõ đường đi lối lại. Một hôm anh chàng lấy làm ngạc nhiên khi nghe lỏm mấy người lính gác trò chuyện và được biết là còn một người lùn nữa cũng bị tống giam tại một nơi đặc biệt tối tăm và kín đáo. Dĩ nhiên anh chàng đoán ra ngay đó là Thorin; và một thời gian sau thì anh chàng biết mình đã đoán đúng. Cuối cùng, sau rất nhiều khó khăn, anh chàng đã cố tìm ra nơi ấy vào lúc quanh đó không có ai, và đã nói chuyện riêng với thủ lĩnh của các chú lùn.
Quá khốn khổ nên Thorin chẳng còn bất bình về nỗi bất hạnh của mình nữa, và thậm chí đang bắt đầu nghĩ đến việc sẽ kể cho ông vua nghe tất cả về kho báu và cuộc tìm kiếm của mình (điều này chứng tỏ chú đã trở nên chán nản đến dường nào) thì nghe thấy tiếng nói khe khẽ của Bilbo qua lỗ khóa phòng giam. Chú gần như không tin nổi vào tai mình. Tuy vậy chú nhanh chóng khẳng định rằng mình không thể nào lầm được, rồi bước về phía cửa và thì thầm trò chuyện với anh chàng hobbit ở phía bên kia.

Thế là Bilbo có thể bí mật chuyển lời nhắn của Thorin tới từng chú lùn khác đang bị giam giữ, bảo họ rằng thủ lĩnh Thorin của họ cũng đang bị giam ở gần đó, rằng không ai được tiết lộ với ông vua về mục đích chuyến đi của họ, đến lúc này thì chưa, và về sau nếu Thorin chưa có lệnh thì cũng không được nói. Bởi Thorin đã lại trở nên hăng hái khi được biết anh chàng hobbit đã giải cứu các bạn mình khỏi lũ nhện như thế nào, và chú một lần nữa lại nhất quyết sẽ không hứa hẹn chia phần kho báu với ông vua để chuộc lấy tự do cho bản thân mình, cho tới khi mọi hy vọng trốn thoát bằng cách khác đã tanbiến, cho tới khi anh chàng Baggins vô hình xuất chúng (mà chú bắt đầu đánh giá rất cao) thực sự đã hoàn toàn bất lực không thể nghĩ ra được một điều gì đó thật tài tình.
Các chú lùn khác hoàn toàn đồng tình khi nhận được tin nhắn ấy. Tất cả bọn họ đều nghĩ rằng phần riêng của họ trong kho báu ấy (họ hoàn toàn coi nó là của mình, bất chấp cảnh ngộ khốn khó của họ và lão rồng vẫn chưa bị đánh bại) sẽ bị thiệt hại nghiêm trọng nếu các Tiên Rừng có phần trong đó, và tất cả bọn họ đều tin cậy Bilbo. Đúng như những gì Gandalf đã nói khi trước, các bạn thấy đấy. Có lẽ đó là một phần lý do lão bỏ đi và để mặc họ với nhau.
Tuy nhiên Bilbo lại không cảm thấy nhiều hy vọng như họ. Anh chàng không thích để mọi người ỷ lại vào mình, và ước gì có lão phù thủy ở ngay đó. Nhưng điều ước ấy chẳng có tác dụng gì: có lẽ ngăn cách giữa họ là khoảng xa mịt mờ của Rừng U Ám... Anh chàng cứ ngồi đó suy nghĩ rất lung, cho tới khi cái đầu gần như nổ tung, song chẳng nảy ra được ý tưởng nào xuất sắc. Nhẫn tàng hình là một vật rất tuyệt vời, nhưng một cái thì chẳng ích lợi gì lắm đối với mười bốn người. Song dĩ nhiên, như các bạn đã đoán được, cuối cùng anh chàng quả đã giải cứu được các bạn mình, và sự việc diễn ra như thế này.
Một hôm, trong lúc lần mò và lang thang khắp nơi, Bilbo phát hiện ra một điều rất thú vị: những cái cổng lớn kia không phải là lối vào hang duy nhất. Có một dòng suối chảy ngầm bên dưới một bộ phận những vùng thấp nhất trong cung điện, rồi nhập vào Sông Rừng ở một quãng ngắn quá về phía Đông, bên kia sườn đồi dốc đứng có cửa chính của cái hang. Tại nơi dòng nước ngầm chảy ra từ sườn đồi có một cửa cống. Ở đó vòm đá thấp xuống gần sát mặt nước, và từ vòm đá ấy một khung sắt có lẽ được thả xuống tận đáy sông để ngăn ngừa bất kỳ ai ra vào lối đó. Nhưng cái khung sắt này thường không đóng, bởi lưu lượng vận tải ra vàoqua cửa cống rất lớn. Một khi đã vào bên trong bằng con đường này, bất kỳ ai cũng sẽ thấy mình trong một đường hầm thô sơ tối om dẫn sâu vào trong quả đồi; nhưng tại nơi đường hầm đó chạy bên dưới mấy cái hang kia thì vòm đá được cắt bỏ và lợp bằng những cánh cửa lật lớn bằng gỗ sồi. Những cửa này mở lên phía trên dẫn vào các hầm rượu của vua, trong đó xếp đầy thùng rượu, cơ man nào là thùng rượu; bởi các Tiên Rừng, đặc biệt là nhà vua của họ, đều rất thích rượu vang, dù rằng ở vùng này người ta không trồng nho. Rượu vang, và các hàng hóa khác, được đem từ rất xa tới, từ họ hàng thân thích của họ ở phương Nam, hoặc từ vườn nho của CON NGƯỜI ở các xứ sở xa xôi.
Nấp sau một trong những thùng rượu lớn nhất, Bilbo phát hiện ra các cửa lật và công dụng của chúng; và trong lúc chui lủi ở đó lắng nghe đám quân hầu của ông vua trò chuyện, anh chàng biết được số rượu vang này và các hàng hóa khác đã được chở ngược sông hoặc được vận chuyển bằng đường bộ mà đến Hồ Dài như thế nào. Hình như ở hồ ấy có một thị trấn phồn vinh của CON NGƯỜI, được xây dựng trên những cây cầu xung quanh là nước để che chở họ chống lại mọi kẻ thù, đặc biệt là chống lại lão rồng trên Quả Núi. Các thùng rượu được đem từ thị trấn Hồ tới tận Dòng Sông Rừng. Chúng thường chỉ được buộc lại với nhau như những cái bè lớn và được người ta dùng sào hoặc mái chèo chở ngược dòng sông; đôi khi chúng được chất lên những chiếc thuyền đáy bằng.
Khi thùng rượu đã cạn, các tiên ném chúng qua cửa lật, mở cửa cống, và những cái thùng ấy nổi trên mặt nước rồi trôi ra ngoài, cứ bập bềnh xuôi dòng, cho tới khi dòng nước mang chúng tới mãi tít vùng hạ lưu dòng sông nơi bờ sông nhô cao, gần ngay rìa phía Đông của Rừng U Ám. Tại đây chúng được gom lại, buộc gọn vào với nhau và trôi trở về thị trấn Hồ, gần sát nơi Dòng Sông Rừng chảy vào Hồ Dài.

Bilbo ngồi suy nghĩ một lát về cái cửa cống này, tự hỏi liệu có thể sử dụng nó để các bạn mình trốn thoát hay không, và cuối cùng anh chàng vạch ra những bước khởi đầu của một kế hoạch liều lĩnh.
Bữa tối đã được đem đến cho các tù nhân. Bọn lính gác đang chạy rầm rập về cuối các lối đi, mang theo cả đuốc khiến mọi vật chìm trong bóng tối. Rồi Bilbo nghe tiếng viên quản gia chào tạm biệt đội trưởng đám lính gác.
“Giờ hãy đi với ta,” ông ta nói, “và nếm thử rượu vang mới vừa nhập kho. Đêm nay ta sẽ phải vất vả dọn số thùng rỗng cho quang hầm rượu, thế nên hãy uống cái đã để có sức mà làm việc.”
“Hay lắm,” gã trưởng đội lính gác cười to. “Tôi sẽ cùng nếm với ông, xem liệu nó có xứng được bày trên bàn ăn của nhà vua không. Đêm nay có một bữa tiệc, nếu đem thứ xoàng lên thì không ổn đâu!”