Anh chàng Hobbit

Chương VII - NƠI TẠM TRÚ KỲ LẠ
Sáng hôm sau Bilbo tỉnh giấc cùng ánh mặt trời buổi sớm. Anh chàng nhảy bật dậy để xem đồng hồ và đi đặt siêu nước - và phát hiện ra mình đâu có ở nhà. Thế là anh chàng ngồi xuống và ước gì được đánh răng rửa mặt sạch sẽ mà không được. Anh chàng chẳng thực hiện được cả hai việc đó, mà cũng chẳng có trà, chẳng có bánh mì nướng và thịt xông khói để ăn điểm tâm, chỉ có thịt cừu và thịt thỏ nguội ngắt. Và sau đó anh chàng đã phải sẵn sàng ột cuộc khởi hành mới.
Lần này anh chàng được phép trèo lên lưng một chú đại bàng và bám chặt lấy chỗ giữa hai cánh. Gió thổi ào ào trên đầu, và anh chàng nhắm nghiền mắt lại. Các chú lùn đang hét chào từ biệt và hứa sẽ đền ơn Đại Bàng Chúa nếu họ có cơ hội, và mười lăm con chim lớn vụt bay lên từ sườn núi. Mặt trời vẫn còn ở sát đường chân trời phía Đông. Buổi sáng mát mẻ, sương mù giăng đầy các thung lũng lớn nhỏ và ôm quanh những đỉnh đồi. Bilbo hé một mắt ra nhìn, thấy rằng bầy chim đã ở trên cao tít và mặt đất ở tít xa, còn các dãy núi thì đang lùi dần mãi về phía sau. Anh chàng lại nhắm mắt và níu chặt hơn nữa.
“Đừng véo!” chú đại bàng nói. “Cậu không cần phải nhát như thỏ thế, ngay cả khi nom cậu khá giống một chú thỏ đấy. Sáng hôm nay trời đẹp và ít gió. Còn gì tuyệt vời hơn là bay nữa?”
Bilbo những muốn nói, “Tắm nước nóng và sau đó ăn một bữa điểm tâm muộn trên bãi cỏ”; song anh chàng nghĩ bụng chẳng nói gì cả thì hơn, và hai bàn tay nới lỏng ra chút ít.
Một lúc lâu sau hẳn bầy chim đại bàng đã nhìn thấy điểm đến của mình, thậm chí từ tít tắp trên cao, bởi chúng bắt đầu lượn xuống thấp theo những vòng xoáy trôn ốc lớn. Chúng cứ lượn như thế một lúc lâu, và cuối cùng anh chàng hobbit lại mở mắt ra. Mặt đất đã gần hơn rất nhiều, phía dưới họ là cây cối nom giống như cây sồi và cây du, và một vùng thảo nguyên mênh mông với một dòng sông chảy ngang qua. Nhưng từ mặt đất, ngay tại nơi dòng sông uốn lượn quanh co, lại trồi lên một tảng đá lớn, gần như một quả đồi bằng đá, giống như một tiền đồn cuối cùng của dãy núi phía xa, hoặc một tảng đá đồ sộ do một gã khổng lồ của những gã khổng lồ quẳng xuống bình nguyên từ cách đó hàng dặm.
Bầy chim đại bàng nhanh chóng lần lượt sà xuống tảng đá này cho các hành khách của mình trèo xuống.
“Thượng lộ bình an!” chúng kêu to, “dù các bạn đi bất kỳ nơi đâu thì những cái tổ cũng chờ đón các bạn khi cuộc hành trình kết thúc!” Đó là câu nói lịch sự thông dụng của loài đại bàng.
“Cầu cho gió nâng đôi cánh các bạn ở nơi mặt trời lướt qua và vầng trăng dạo bước,” Gandalf đáp, lão biết câu trả lời thích hợp.
Và thế là họ chia tay. Tuy vài ngày sau đó Đại Bàng Chúa trở thành Vua của tất cả các loài chim và đội vương miện vàng, còn mười lăm tướng lĩnh của lão thì đeo vòng cổ bằng vàng (làm bằng số vàng mà các chú lùn đã tặng), Bilbo chẳng bao giờ gặp lại chúng nữa, ngoại trừ cái lần thấy họ ở trên cao và xa lắc trong trận chiến của Năm Đạo Quân. Song vì trận chiến đó xảy ra tại phần cuối của truyện này nên ngay bây giờ chúng ta sẽ không nói thêm gì về nó nữa.

Có một chỗ bằng phẳng trên đỉnh quả đồi đá và một con đường mòn với nhiều bậc dẫn xuống dòng sông. Tại đó những phiến đá phẳng lớn bắc ngang qua một quãng sông cạn dẫn tới vùng đồng cỏ bên kia dòng nước. Có một cái hang nhỏ (một cái hang thoáng đãng, nền lổn nhổn những sỏi) ở chân bậc thang và gần cuối quãng sông cạn đầy đá phẳng. Đoàn người tập hợp tại đây và bàn bạc về những việc phải làm.
“Ta luôn mong được thấy tất cả các vị an toàn (nếu có thể) sau khi vượt qua dãy núi kia,” lão phù thủy nói, “và nay nhờ giám sát tốt và may mắn, ta đã thực hiện được điều đó. Quả thật là lúc này chúng ta đã vượt sang phía Đông xa hơn nhiều so với quãng đường mà ta dự định cùng đi với các vị, bởi suy cho cùng thì đây không phải là cuộc mạo hiểm của ta. Ta có thể sẽ lại ghé thăm các vị trước khi nó hoàn toàn kết thúc, nhưng trong thời gian này ta có công việc thúc bách khác cần phải lo liệu.”
Các chú lùn rên rỉ và nom rất thiểu não, còn Bilbo thì khóc rớt nước mắt. Trước đó họ đã bắt đầu nghĩ rằng Gandalf sẽ tham gia từ đầu chí cuối và sẽ luôn có mặt để giúp họ thoát khỏi những khó khăn. “Ta sẽ không biến mất ngay lúc này,” lão nói. “Ta có thể cho các vị một hoặc hai ngày nữa. Có lẽ ta có thể giúp các vị thoát khỏi cảnh ngộ hiện nay, và bản thân ta cũng cần được giúp đỡ đôi chút. Chúng ta không có đồ ăn, không hành lý và không ngựa cưỡi; và các vị không biết mình đang ở đâu. Bây giờ ta có thể nói cho các vị biết điều đó. Các vị vẫn còn cách vài dặm về phía Bắc con đường mòn mà lẽ ra chúng ta đã đi, nếu như khi trước chúng ta không vội vã rời khỏi con đèo trên núi. Rất ít người sinh sống ở những vùng này, trừ phi họ đã đến đây kể từ sau cái lần ta đi xuôi con đường này lần cuối, cách đây khoảng ba năm. Nhưng ta biết một nhân vật quan trọng, người đó ở không xa đây. Nhân Vật Quan Trọng đó đã làm những bậc trên cái đồi đá - mà ông ấy gọi là Đồi Carrock, ta tin là thế. Ông ấy không hay tới đây, tuyệt nhiên không đến vào ban ngày, và có đợi ông ấy cũng chẳng ích gì. Thực ra đợi như thế sẽ rất nguy hiểm. Chúng ta phải đi tìm gặp ông ấy; và nếu mọi việc diễn ra suôn sẻ tại cuộc gặp gỡ này, ta nghĩ mình sẽ ra đi và sẽ chúc các vị giống như lời những chú chim đại bàng “thượng lộ bình an, dù các vị đi bất kỳ nơi đâu!”
Họ khẩn khoản xin lão đừng bỏ họ mà đi. Họ biếu lão vàng bạc châu báu, song lão không chịu thay đổi ý định. “Chúng ta sẽ gặp lại! Chúng ta sẽ gặp lại!” lão nói, “và ta nghĩ mình đã kiếm được một ít vàng của các vị rồi - khi mà các vị giành lại được nó từ tay lão rồng.”
Sau đó họ không cầu xin nữa. Rồi họ cởi quần áo xuống tắm sông. Quãng sông này nông, nước trong vắt và đầy những đá. Rồi họ sưởi nắng cho khô người, khi ấy mặt trời đã tỏa sáng rực rỡ và ấm áp, họ thấy tỉnh táo, tuy mình mẩy còn đau, và hơi đói. Chẳng bao lâu sau, họ lội qua quãng sông cạn (cõng theo anh chàng hobbit), rồi bắt đầu hành quân qua đồng cỏ xanh biếc, xuôi theo những hàng sồi cành lá vươn dài cùng những cây du cao vút.
“Mà sao lại gọi cái đồi đá ấy là Carrock nhỉ?” Bilbo hỏi trong lúc sóng bước cạnh lão phù thủy.
“Ông ấy gọi nó là Đồi Carrock, bởi carrock là cái từ ông ấy dùng để đặt tên cho nó. Ông ấy gọi tất cả những gì giống quả đồi ấy là carrock, nhưng quả đồi này là Đồi Carrock bởi vì đó là quả đồi duy nhất gần nhà ông ấy và ông ấy biết rõ về nó.”
“Ai đặt tên cho nó? Ai biết rõ về nó ạ?”
“Cái Nhân Vật Quan Trọng mà ta đã nói đến ấy - một con người tuyệt vời. Tất cả các vị phải tỏ ra lịch sự khi ta giới thiệu các vị. Ta sẽ giới thiệu từ từ, hai vị một, ta nghĩ thế; và các vị phải cẩn thận, đừng để ông ấy tức giận, nếu không thì có trời mà biết chuyện gì sẽ xảy ra. Khi tức giận ông ấy có thể rất đáng sợ, song nếu được vừa ý thì ông ấy tử tế ra phết. Tuy nhiên ta vẫn cảnh báo các vị là ông ấy dễ nổi giận lắm đấy.”
Các chú lùn đã xúm cả lại khi họ nghe thấy lão phù thủy nói với Bilbo như thế. “Có phải đó là cái người mà ông sắp sửa dẫn chúng tôi đến gặp bây giờ không?” họ hỏi. “Ông không thể kiếm được một người nào đó dễ tính hơn à? Ông nên giải thích rõ ràng hơn một chút có phải tốt hơn không?” - và vân vân.

“Phải, tất nhiên là người đó rồi! Không, ta không thể! Và ta đã giải thích kỹ lưỡng rồi mà,” lão phù thủy cáu kỉnh trả lời. “Nếu các vị muốn biết nhiều hơn, thì ông ấy tên là Beorn. Ông ấy rất khỏe, và ông ấy là một người có thể thay da đổi lốt.
“Gì kia! Một người bán lông thú, một kẻ gọi những con thỏ là da thỏ, khi mà hắn chưa biến chúng thành lông sóc à?” Bilbo hỏi.
“Trời ơi, không, không, KHÔNG, KHÔNG!” Gandalf nói. “Muốn sống muốn tốt thì đừng có ngốc nghếch, cậu Baggins à; và nhân danh tất cả những điều kỳ diệu, đừng có đả động đến cái từ người bán lông thú lần nữa chừng nào mà cậu ở cách nhà ông ấy trong vòng một trăm dặm đấy, cũng đừng đề cập đến tấm thảm, áo choàng tay, khăn quàng lông, bao tay, không cả bất kỳ từ nào tai hại như thế! Ông ấy là một người có thể thay da đổi lốt mà. Ông ấy thay đổi bộ da của mình: đôi khi ông ấy là một con gấu đen khổng lồ, đôi khi ông ấy là một người to lớn khỏe mạnh có bộ tóc đen với đôi cánh tay đồ sộ và một bộ râu tuyệt đẹp. Ta không thể kể thêm gì với các vị nữa, ngần ấy hẳn cũng đủ rồi. Một số người bảo rằng ông ấy xuất thân từ bầy gấu lớn thời xa xưa đã sinh sống ở dãy núi này trước khi bọn khổng lồ tới. Người khác lại bảo rằng ông ấy là con cháu của những người đầu tiên sinh sống ở vùng này trước khi lão rồng Smaug hay những con rồng khác đến, và trước khi bọn yêu tinh tiến vào những quả đồi ở miền Bắc xa xôi. Ta không dám chắc, song ta cho rằng câu chuyện cuối cùng là xác thực. Ông ấy không phải loại người để đặt vấn đề nghi vấn.
“Dù sao đi nữa thì ông ấy chẳng thích thú cái gì ngoài bản thân mình. Ông ấy sống trong một rừng sồi và có một ngôi nhà gỗ lớn; và vì là người, ông ấy nuôi gia súc và ngựa, chúng cũng thật kỳ lạ như bản thân ông. Chúng làm việc cho ông và trò chuyện cùng ông. Ông không thịt chúng; cũng chẳng săn bắt hoặc ăn thịt động vật hoang dã. Ông có các tổ ong và nuôi những loài ong to lớn và hung dữ, và ông sống chủ yếu bằng kem và mật ong. Bởi là gấu, ông đi khắp mọi nơi. Có lần ta nhìn thấy ông thui thủi một mình trên đỉnh Đồi Carrock vào ban đêm mà ngắm vầng trăng đang ngả về phía Dãy Núi Mù Sương, và ta nghe tiếng ông gầm lên bằng ngôn ngữ của loài gấu: ‘Rồi sẽ đến ngày bọn chúng bỏ mạng và ta sẽ trở lại!’ Vì vậy ta tin rằng bản thân ông đã từng từ dãy núi đó mà đến nơi này.”
Bilbo và những chú lùn lúc này phải suy nghĩ về rất nhiều điều, và họ không hỏi thêm câu nào nữa. Trước mặt họ đường còn dài mà lại phải cuốc bộ. Họ nặng nhọc lê bước, hết lên dốc lại xuống thung. Trời bỗng rất nóng. Thỉnh thoảng họ nghỉ dưới những gốc cây, và khi đó Bilbo cảm thấy đói đến mức có thể ăn cả quả đấu, nếu như có quả nào đủ chín để mà rụng xuống mặt đất.
Đến giữa buổi chiều thì họ để ý thấy những khoảng đất đầy hoa bắt đầu xuất hiện, toàn những loài hoa giông giống nhau cùng mọc, như thể chúng được trồng vậy. Đặc biệt là có cỏ ba lá, những vạt cỏ ba lá mào gà, cỏ ba lá màu tím rung rinh trong gió, và những dải đất rộng phủ kín cỏ ba lá trắng lùn ngát mùi mật ong. Có tiếng vù vù và vo ve trong không khí. Những con ong đang bận rộn khắp nơi. Mà ong đến là to! Từ trước đến giờ Bilbo chưa hề nhìn thấy cái gì giống như thế.
“Nếu một con mà đốt mình,” anh chàng nghĩ bụng, “hẳn người mình sẽ lại béo lên như cũ!”
Chúng to hơn ong bắp cày. Những con đực to hơn ngón tay cái của các bạn, to hơn rất nhiều, còn những dải màu vàng trên cái mình đen sẫm của chúng thì ánh lên như vàng rực rỡ.
“Chúng ta sắp đến nơi rồi,” Gandalf nói. “Chúng ta đang ở rìa những bãi nuôi ong của ông ấy đấy.”
Một lát sau họ tới một vành đai những cây sồi cổ thụ cao vút, và sau khi qua đó họ tới một bờ giậu cao đầy cây gai, không thể nhìn qua và cũng không thể trườn qua được.

“Các vị nên chờ ở đây thì hơn,” lão phù thủy nói với mấy chú lùn, “và khi nào ta gọi hoặc huýt sáo thì hãy theo ta - các vị sẽ nhìn thấy lối ta đi - nhưng chỉ đi thành từng đôi một, nhớ đấy, lần lượt mỗi đôi cách nhau khoảng năm phút. Bombur to béo nhất nên sẽ lĩnh hai suất, và nên đến một mình sau cùng. Ta đi nào, cậu Baggins! Đâu đó gần lối này có một cái cửa đấy.” Dứt lời, lão tiến bước dọc theo bờ giậu, đem theo cả anh chàng hobbit đang hoảng sợ.
Chẳng bao lâu họ đến một cánh cửa gỗ vừa cao vừa rộng, có thể nhìn thấy bên kia cửa là vườn tược và một cụm nhà gỗ thấp, vài căn lợp mái tranh và làm bằng những khúc gỗ thô: nhà kho, chuồng gia súc, nhà để dụng cụ, một ngôi nhà gỗ dài và thấp. Bên kia bờ giậu lớn, ở mé phía Nam là hàng dãy, hàng dãy tổ ong có chóp loe hình chuông làm bằng rơm. Những con ong khổng lồ đang bay tới bay lui, bò ra bò vào khiến không gian tràn ngập tiếng vo ve ồn ã.
Lão phù thủy và anh chàng hobbit đẩy cánh cửa nặng nề cọt kẹt mở ra rồi bước dọc một con đường rộng rãi về phía ngôi nhà. Vài chú ngựa bóng mượt, lông chải sạch sẽ, lóc cóc chạy đến qua bãi cỏ và chăm chú nhìn họ bằng những bộ mặt rất thông minh, rồi chúng phi nước đại về phía những ngôi nhà.
“Chúng đi báo cho ông ấy biết là có khách lạ đấy,” Gandalf nói.
Chẳng mấy chốc họ tới một cái sân, ba mặt khép kín bởi ngôi nhà gỗ và hai gian chái dài. Ở giữa sân có một thân cây sồi lớn đặt nằm với nhiều cành được cắt rời để bên cạnh. Đứng gần đó là một người đàn ông to lớn như hộ pháp, râu tóc đen rậm, chân tay trần to tướng, bắp thịt nổi cuồn cuộn. Ông ấy vận áo chùng bằng len dài đến đầu gối và đang chống một cây rìu lớn. Mấy chú ngựa đang đứng bên ông và kề mũi vào vai ông.
“Úi! Họ đây rồi!” ông nói với lũ ngựa. “Nom họ không có vẻ nguy hiểm đâu. Tụi bay có thể đi được rồi!” Ông vừa cười vang rất to vừa đặt cây rìu xuống và bước lên phía trước.
“Các người là ai và các người cần gì?” ông cục cằn hỏi, đứng trước mặt họ, cao vượt cả Gandalf. Còn về Bilbo, anh chàng có thể túc tắc đi qua háng ông mà không cần cúi đầu xuống để khỏi chạm vào diềm chiếc áo chùng màu nâu của con người này.
“Tôi là Gandalf,” lão phù thủy nói.
“Ta chẳng hề nghe nói đến cái tên này,” ông làu bàu. “Còn cái anh chàng bé con này là cái gì nhỉ?” ông vừa nói vừa cúi gập xuống và cau đôi mày đen rậm mà nhìn anh chàng hobbit.
“Đó là cậu Baggins, một người hobbit xuất thân từ gia đình tử tế và có thanh danh,” Gandalf nói. Bilbo cúi đầu chào. Anh chàng không có mũ để mà ngả mũ, và thật bối rối vì biết là áo của mình bị mất nhiều khuy. “Tôi là phù thủy,” Gandalf nói tiếp. “Tôi đã nghe nói về ngài, dù rằng ngài chưa nghe nói về tôi; song có lẽ ngài đã nghe nói về người em họ tốt bụng của tôi là Radagast, sống gần ranh giới phía Nam của Rừng U Ám!”
“Phải; không phải một gã xấu xa như các phù thủy, ta tin thế. Trước kia ta thỉnh thoảng có gặp ông ta,” Beorn nói. “Chà, giờ thì ta biết ông là ai, nói cách khác là đã biết ông nói ông là ai. Ông muốn gì?”

“Thú thật, chúng tôi đã mất cả hành lý và suýt nữa thì lạc đường, và rất cần được giúp đỡ, hoặc ít nhất cũng được một lời khuyên. Tôi có thể nói rằng chúng tôi đã trải qua mấy ngày tồi tệ với bọn yêu tinh trên núi.”
“Yêu tinh à?” con người to như hộ pháp nói. Giọng bớt cộc cằn. “Chà, chà, ra là ông đã gặp rắc rối với chúng nó, phải không nào? Thế ông đến gần bọn chúng để làm gì?”
“Chúng tôi không định đến đó. Bọn chúng đã đột kích chúng tôi vào ban đêm tại một con đèo mà chúng tôi phải đi qua, khi đó chúng tôi vừa ra khỏi các Xứ Sở phía Tây để vào địa phận này - đó là một câu chuyện dài.”
“Thế thì ông nên vào trong nhà và kể ta nghe một chút, nếu như việc đó không tốn mất cả ngày,” con người này vừa nói vừa dẫn đường qua một ô cửa tối om mở từ sân sau vào nhà.
Họ đi theo ông ta, và thấy mình ở trong một hành lang rộng, ở giữa có một cái lò sưởi. Tuy đang mùa hè, vẫn có một bếp lửa cháy rừng rực, khói bốc lên những rui xà ám đen để tìm lối thoát ra ngoài qua một lỗ hổng trên mái nhà. Họ đi qua cái hành lang mờ tối này, chỉ được chiếu sáng nhờ lò sưởi và lỗ hổng phía trên, rồi qua một cánh cửa nhỏ hơn và bước vào một hàng hiên có mái được chống bằng cột trụ là những thân cây nguyên chiếc. Hàng hiên này nhìn về hướng Nam, ấm áp và tràn ngập ánh mặt trời đang ngả về phía Tây chênh chếch chiếu vào và đổ ánh vàng rực rỡ lên khu vườn đầy hoa trải dài đến tận những bậc lên xuống.
Tại đây họ ngồi vào những chiếc tràng kỷ bằng gỗ trong lúc Gandalf bắt đầu kể chuyện, còn Bilbo thì vừa đu đưa hai cẳng chân vừa ngắm nhìn những bông hoa trong vườn, băn khoăn không hiểu tên chúng là gì, vì từ trước đến giờ anh chàng chưa hề nhìn thấy đến một nửa các loài hoa ở đây.
“Tôi đang cùng qua núi với một hai người bạn...” lão phù thủy nói.
“Hai à? Ta chỉ thấy có một, mà lại là một anh chàng nhỏ bé nữa,” Beorn nói.
“Ồ, thú thực, tôi không muốn đưa nhiều người của chúng tôi vào làm phiền ngài khi chưa biết rõ là ngài có bận không. Nếu ngài cho phép, tôi sẽ gọi.”
“Cứ tiếp tục, cứ gọi đi!”