Ai Ngờ Lại Đỗ Trạng Nguyên Bảng Vàng

"Cô nương không còn trẻ tuổi."

_

Kì thi hương năm Cảnh Nguyên thứ hai mốt kết thúc.

Trong xe ngựa quay về có hương rượu nhàn nhạt.

Châu Tử Hiếu bảo Liên Hoa tựa lên vai mình, an ủi nói: "Ít nhất ngươi không bị phát hiện, giữ được rừng xanh thì lo gì không có củi đốt."

Liên Hoa nói: "Nếu ta thi không đỗ thì bọn họ có cho tiền không?"

Châu Tử Hiếu nói: "Ta cũng không biết."

Mấy ngày nay Liên Hoa vẫn đang tá túc tại căn nhà Châu Tử Hiếu thuê ở Tả Nam Sương phường Biện Hà, bây giờ nghĩ đến số tiền tiêu xài lúc trước, không khỏi thấy hối hận.

Vị trí của phường Biện Hà không gần nội thành, nhưng lại cách Quốc Tử Giám ở Nam Huân môn rất gần, đúng là vì lý do đó nên giá nhà ở phường Biện Hà cũng không kém nội thành.

Phố hẻm chẳng có đâu đất trống, phòng ốc chen chúc chật kín, tuy cũng là kết câu một viện hai sương, nhưng diện tích mỗi gian đều chỉ bằng một nửa nhà ở khu ngoại ô.

"Tử Hiếu huynh, đợi đến ngày yết bảng, nếu ta không đỗ thì chúng ta dọn đến ngoại ô mưu sinh thôi." Liên Hoa nhìn xe ngựa ngoài phố phường, cân nhắc nói, "Còn nếu ta đỗ, thì bảo đông gia cho huynh tiền thuê một căn nhà lớn hơn đi."

Y nói lời này là thật lòng, nhưng trong mắt Châu Tử Hiếu lại nhìn ra chút áy náy.

"Ngươi nghĩ thế à?" Châu Tử Hiếu lảng tránh ánh mắt y, cười cười bảo, "Ta lại thấy chỗ ở bây giờ cũng khá tốt, triều đình còn có trợ cấp, ngươi lấy tiền ấy mà gây dựng sản nghiệp buôn bán thì hơn."

Liên Hoa nói: "Vậy cũng được."

Trong lòng Châu Tử Hiếu đoán chắc lần này không ổn, nên chỉ đơn giản là ngồi mơ mộng cùng Liên Hoa, cứ vẩn vơ mãi rồi lại nghe thấy người bên cạnh đã thở đều đều, quay đầu sang xem thì Liên Hoa thật sự đã mệt đến thiếp đi mất.

Sau lúc đó, cuộc sống lại trở về như thường.

Ngày nào Liên Hoa cũng dậy từ lúc trời chưa sáng, dọn dẹp giường chiếu, làm nóng cơm sáng, đợi Châu Tử Hiếu ăn xong đến quan sở, rồi lại như ngày trước, bày sạp viết chữ trước tửu quán trà phường mà kiếm tiền.

Y chẳng hề biết đó là khoảng bình lặng trước giông tố.

Hôm trước ngày yết bảng, chốn tửu lâu trà quán đã có lời đồn đại truyền ra từ Quốc tử giám.

Liên Hoa ngồi ở trước tiểu lâu đầu ngõ, một bên viết thư nhà cho người ta, một bên nghe cuộc đàm luận của đám thư sinh đi qua.

Học phái có ảnh hưởng sâu nhất ở triều đại này là ba học phái Lăng Bình, Thái Dương, Vu Châu.

Học phái Lăng Bình lấy thơ từ ca phú hoa mỹ mà nổi tiếng, chủ trương vào cái đẹp của vận luật, hội tụ không ít tài tử dưới trường, không dính dáng vào sự vụ quan sở, nhưng lại nhận được sự nâng đỡ của vương công quý tộc.

Học phái Thái Dương tích cực tuyên dương đạo thống luận của Nho gia, nghiên cứu rất sâu về kinh sách, lấy nhân nghĩa lễ nhạc làm học, coi nhẹ văn phong phù hoa, phản đối việc dùng thơ phú để tuyển chọn kẻ sĩ, có đông đảo môn sinh.


Học phái Vu Châu lại chủ trương tân cố tương trừ, cho rằng sự phát triển của xã tắc là biến hoá, sĩ tử không nên câu nệ vào học thuyết tiên Nho, mà nên kết hợp với hiện thực để đưa ra cái học mới thực dụng hơn.

Từ đề thi Hội cũng có thể nhìn ra địa vị của ba học phái này —— Thiếp thư Mặc nghĩa là lĩnh vực am hiểu của học phái Thái Dương, thơ phú là sở trường của học phái Lăng Bình, sách luận lại là chỗ lợi hại của học phái Vu Châu.

Lúc này mấy thư sinh ngồi ăn cháo ở cạnh sạp của Liên Hoa đang bàn luận về những nhân vật nổi danh của các học phái.

—— "Trong ba giáp đầu chắc chắn phải có công tử Vương Cấp của Lăng Bình, lúc đến trường thi đưa danh thiếp, ta thấy mặt gã hớn hở lắm, còn nghe thấy gã nói với đám Đỗ Thời Xương rằng Tuyên vương đã âm thầm hứa cho gã vị trí Trạng Nguyên rồi."

—— "Nhưng mà học phái Thái Dương thì vẫn đông người nhất, trang phục của bọn họ dễ nhận ra nên lúc vào thi ta có để ý một chút, chỉ riêng sinh đồ Quốc tử giám đã có hơn ba mươi người rồi."

—— "Nếu bàn về văn chương kinh diễm thì vẫn phải là Hoàng Khải Hạc ở Dĩnh Châu, vừa thi xong bảy ngày, thư viện đã lan truyền sách luận của gã rồi, Tiêu trụ quốc nói bài văn này vào sâu ra nông, viết rõ ràng triệt để bố cục luôn."

Liên Hoa lẳng lặng nghe, một đồng tiền chợt rơi vào chén trước mặt y.

Ông cụ cõng đứa trẻ ngồi xuống sạp hàng: "Xin tiểu tiên sinh viết dùm lão một lá thư."

Liên Hoa đáp: "Được."

Mấy tên thư sinh nhìn sang.

—— "Ầy, y chẳng phải là cái người viết nửa canh giờ đã xong hai đề đó sao?"

—— "Ta biết, nhưng sao y lại ở đây làm mấy việc này?"

Liên Hoa nghe bàn luận, đặt cán bút lên vành tai, quay đầu cười với đám thư sinh: "Các vị có việc gì sao, muốn viết thư hay là đề danh thiếp?"

Đám thư sinh vội vàng lắc đầu, quay người đi.

Đúng lúc này, cuối con ngõ nhỏ có người mặc bộ công phục xanh lục chạy ra.

"A Dịch!"

Châu Tử Hiếu bỏ phốc đầu xuống ôm trong lòng, chạy chậm đến trước quầy hàng của Liên Hoa.

Liên Hoa viết thư xong đưa cho ông cụ, cười đùa: "Hôm nay là đại triều, sao Tử Hiếu huynh không ở lại quan sở mà chạy đến đây chiếu cố việc làm ăn của ta thế."

"Ngươi, ngươi..." Châu Tử Hiếu chống tay lên bát đựng tiền, nói năng lộn xộn, "Ngươi đọc lại bài từ phú xem, ngươi viết cái gì thì đọc lại một lần xem..."

Liên Hoa nói: "Thánh nhân dĩ đức ngự thiên hạ, uy gia vực trung, lượng chí nhân dĩ vô địch, cố bất trận dĩ thành công."

Lời còn chưa nói hết, bát đựng tiền đã rơi xuống đất vỡ vụn.

Tiền đồng đổ đầy đất, người qua đường tranh nhau nhặt.

Châu Tử Hiếu ngẩng mặt lên trời cười lớn.


Liên Hoa cũng cười theo: "Tử Hiếu huynh, là huynh điên rồi hay là ta đỗ vậy?"

Châu Tử Hiếu nói: "Ngày mai Tuyên Đức lâu xướng danh, A Dịch, ngươi nhất định phải đến mà xem."

*

Liên Hoa sẽ không bao giờ quên được cảnh tượng ngày Lâm Hiên xướng danh ở Tuyên Đức lâu năm Cảnh Nguyên thứ hai mốt.

Y trình công nghiệm ở Chu Tước môn rồi vào nội thành, đi theo hướng bắc phố ngự.

Đám người đông đúc đứng chật kín mười hai con ngõ trước Tuyên Đức lâu.

Phía trên gác mái cũng kín người, ngay cả cánh hoa trong gió cũng sáng đến mờ mắt.

Y đi qua Cảnh Linh Đông Cung, nghe thấy tiếng chuông chợt vang lên.

Cả đá dưới chân cũng đang chấn động.

"Trương bảng!" (Là dán bảng danh sách thi đỗ á)

Ráng hồng chiếu lên mặt tường ngọc thành, một quyển trục ngọc treo trên mái nhà lăn mở ra.

Từng đôi mắt trong xanh nhìn vào bảng vàng bảy thước.

Tiếng nghị luận của đám người nặng nề dày đặc như tầng mây cuồn cuộn trên không trung.

Đúng lúc này, trên môn lầu có tiếng xướng cao như sấm giữa mùa xuân.

—— "Lang Châu, Trương Vĩnh Tân, tiến sĩ cập đệ, xếp thứ tám mươi hai."

—— "Khai Phong, Lương Hiển, tiến sĩ cập đệ, xếp thứ tám mươi mốt."

Trên lầu xướng tên, dưới lầu truyền nhau, xướng danh cũng như tiếng chuông, như gợn sóng truyền đi từng vòng từng vòng tới Chu Tước môn.

Liên Hoa đứng cách bảng vàng một đoạn, không nhìn rõ chữ, chỉ có thể nghe tên.

Cái y nghe được không chỉ là tên, mà còn là buồn vui của cả đám người xung quanh.

Có người cười, có người khóc.

Có người trong mắt chớp lệ nhoà, có người ảm đạm rời đi.


Xướng danh vẫn còn tiếp tục, không khí tại nơi đó càng ngày càng căng thẳng theo thứ tự giảm dần.

Đọc xong hạng thứ tư, chiêng vàng đưa vào, nhạc mừng vui cất lên.

—— "Thái Châu, Thiệu Trì, tiến sĩ cập đệ, tam giáp, Thám Hoa."

—— "Dĩnh Châu, Hoàng Khải Hạc, tiến sĩ cập đệ, tam giáp, Bảng Nhãn."

Khoảnh khắc pháo trúc vang lên, vạn người trông ngóng.

—— "Linh Châu, Dương Hoài, tiến sĩ, tam giáp, Cảnh Nguyên năm thứ hai mươi mốt, Trạng Nguyên."

Liên Hoa nghe thấy tên, đôi mắt nâng lên, lông mi run run.

Nơi nhìn đến, Tuyên Đức môn lâu nhuộm đầy trong ánh hồng quang vui mừng.

Tất cả mọi người đều đang bàn luận về tên của Trạng nguyên.

"Nhường, nhường đường chút..."

Liên Hoa đẩy người phía trước, bước chân gian nan tới gần tấm bảng vàng kia.

Lần đầu tiên thi đỗ Trạng Nguyên, y không biết đối thủ của mình là ai, không biết cách ra đề chấm bài, chỉ dựa vào khí phách thư sinh mà giành được hạng nhất, nổi danh Đông Kinh.

Dám người không thể cản được bước chân của Liên Hoa.

Y thở hổn hển, đi đến dưới Tuyên Đức môn lâu, cách một con phố mà vọng nhìn lên bảng vàng.

Đầu bảng là cái tên viết thẳng tắp kia —— Tam giáp Trạng Nguyên, Dương Hoài.

Liên Hoa chống lên cây đào bên cạnh, cười một tiếng từ đáy lòng, trong mắt tràn ngập vui mừng, đuôi mày cũng bị gió xuân thổi giãn ra: "Ha ha ha..."

Nhưng nụ cười lại biến mất rất nhanh.

Ánh sáng trong mắt cũng mau chóng tắt.

Liên Hoa cầm lấy một cánh hoa, chỉ nhẹ nhàng chà xát, cánh hoa đã tan thành bột, rơi xuống từ đầu ngón tay y.

Y nghe người xung quanh nghị luận mới hiểu ra toàn cảnh của câu chuyện này.

Người thi đỗ Trạng Nguyên không phải là y mà là Dương Hoài.

Y chỉ là kẻ "tiên thủ" lấy tiền rồi làm việc.

"Hiền đệ, hoá ra là ngươi à."

Bỗng nhiên, một bàn tay đặt lên vai trái của y.

Liên Hoa quay đầu, thấy gương mặt quen thuộc —— Chính là Từ Hữu Văn vô tình gặp ở trước Cống viện.

Từ Hữu Văn hành lễ với y: "Chúc mừng hiền đệ kim bảng đề danh."


Liên Hoa đáo: "Từ huynh hiểu lầm rồi, tiểu đệ không hề thi đỗ."

Từ Hữu Văn nói: "Vậy mà ngươi còn cười to thế hả?"

Liên Hoa không biết phải trả lời thế nào, cười cười, hỏi ngược lại: "Ngươi thì sao?"

Từ Hữu Văn lắc đầu, thở dài.

Liên Hoa nói: "Không sao, ngày này của ba năm sau, huynh nhất định sẽ là cá vượt long môn."

Từ Hữu văn nói: "Cùng nhau nỗ lực."

Gió thổi qua, hoa rụng mất.

*

Chuyện sau khi thi đỗ Trạng Nguyên, Liên Hoa không hỏi đến nữa.

Điều nên biết mà cả phủ Khai Phong đều biết, đó là Dương Hoài thông qua sự thuyên tuyển của bộ Lại đã được phá cách đảm nhận chức Phó sử ở Ti độ chi trực thuộc ba ti, chức vị ngang với chính ngũ phẩm bộ Hộ.

Còn điều không nên biết, Liên Hoa chẳng hề quan tâm nữa.

Y cất ba ngàn quán mà đông gia cho, lại tìm được một công việc ở phường Cổ Lâu, kiếm được nhiều hơn việc viết thay hay làm tiên sinh tư thục - Điền từ. (dựa theo thanh luật âm vận để viết thêm vào, hay đại khái như phần sau giải thích là viết lời hát cho mấy chị ca kĩ)

Phường Cổ Lâu nằm ở đoạn đường bờ bắc sông Biện gần với nội thành, có mười sáu cây cầu hoa, hơn ba mươi thanh lâu, là nơi khảo sinh ăn chơi phong hoa tuyết nguyệt sau khi kim bảng đề danh, cũng là nơi có ôn nhu hương khiến đám ăn chơi trác táng mê đắm.

Để thoả mãn những vị khách quý giá ấy, thanh lâu sẽ bỏ ra rất nhiều tiền để bồi dường tài đọc sách viết chữ, đánh đàn vẽ tranh, nhưng đó chỉ là kiến thức cơ bản, muốn thành danh thì nhất định phải có một ca khúc riêng thuộc về mình.

Công việc của Liên Hoa là viết từ cho những cô nương chưa thành danh nhưng muốn nhanh chóng nổi bật.

Mỗi khi nâng đỡ một cô nổi lên, danh tiếng của y lại rộng hơn, bảng giá lại cao hơn một chút.

Tác phẩm của y truyền đi càng ngày càng rộng, chỉ trong nửa năm đã thịnh hành khắp hai bờ sông Biện, đến Vương Cấp là một trong Tam công tử Lăng Bình cũng nghe đến đâu là khen hay đến đó.

Một đêm nọ, y bước ra từ sương phòng chốn Phong lâu vàng son, ở khúc ngoặt bất cẩn đụng vào một người mặc váy lụa.

Trong bóng tối không nhìn rõ, chỉ thấy tiếng vòng ngọc va vào lan can.

"Chết tiệt, vòng tay của ta!"

Khác với phần lớn các cô thiếu nữ trong thanh lâu, vị cô nương này lại như dao sắc, túm lấy người ta càng chẳng hề ngại ngùng.

"Vòng tay của ta đáng giá trăm lượng hoàng kim đấy, ngươi có mắt hay không hả?!"

Liên Hoa bị kéo tới đại sảnh lý luận, mới nhìn ra vị "cô nương" này không còn trẻ tuổi, bọng mắt sưng phù dùng bột chì cũng không che được, chính là người được gả cho thương nhân không lâu trước đây, ca nữ Uyển Dung.

_

Edit: quanxixii

Beta: Quá Tam Ba Bận